GÜNDƏM

GÜNDƏM  / XuralTAC

Ədalət: “Heç vaxt heç kimə kömək etməyəcəyimə tövbə etmişəm”

Xural Yazıldığı tarix 9 Aprel 2020

“Tövbə etdik ki, heç vaxt heç kimə kömək etməyək”. Bu sözlər Əməkdar artist Ədalət Şükürova məxsusdur.

BAKU.WS xəbər verir ki, rejissor Nail Naiboğlunun “İnstagram”da canlı yayımlanan “İri Plan” rubrikasının qonağı olan ifaçı sosial şəbəkədə onu aldadaraq yardım istəyənlərdən şikayətlənib:

“Sosial şəbəkə dilənçiləri çoxalıb. Direktə yazıb kömək istəyirlər. Səhərdən-axşama qədər kimsə nəsə istəyir. Biri yalandan yazır, birinin doğrudan da imkanı yoxdur. Bir-ikisinə kömək elədik və gördük yalan çıxdı. Ondan sonra tövbə etdik ki, heç vaxt heç kimə kömək etməyək. Bizi gərək başa düşəsiniz, başa düşməsəniz də sizin öz şəxsi işinizdir”.
Xatırladaq ki, bir müddət əvvəl ifaçının “Sosial şəbəkələr “Facebook”, “İnstagram” dilənçiləri ilə doludur. Bircə dəfə bir şey paylaşsaq, həmən dəqiqə mesaj bölməsi dolub-daşır. Ehtiyacı olan da, olmayan da yazır, nə isə istəyir…” sözləri insanlar tərəfindən tənqid olunmuşdu.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Azərbaycanda daha 105 nəfərdə koronavirus aşkarlanıb

Xural Yazıldığı tarix 8 Aprel 2020

“Ötən bir həftə ərzində pozitiv və neqativ hallar baş verib. Bugünkü brifinqdə də bu barədə məlumat verəcəyik”.

Xural.com xəbər verir ki, bunu Nazirlər Kabinetinin Mətbuat xidmətinin rəhbəri İbrahim Məmmədov brifinqdə çıxışı zamanı deyib.

O bildirib ki, yoluxmalarla bağlı pozitiv məlumatlar azdır:

“Bu gün ölkədə 105 koronavirusa yoluxma faktı qeydə alınıb”.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Qubad İbadoğlu: “Hansı kateqoriyalı işsizlər birdəfəlik yardım ala biləcək?”

Xural Yazıldığı tarix 8 Aprel 2020

2 ay üçün nəzərdə tutulan birdəfəlik (əslində 2 dəfəlik) 190 manat yardımı almaq hüququ omayan işsizlərin siyahısını Nazirlər Kabineti təsdiq edib, onu maraqlananların diqqətinə təqdim edirəm. Tanış olun və yerdə qalan və bu yardımdan bəhrələnənləri özünüz müəyyənləşdirin, əgər elələri qalıbsa.

“Koronavirus (COVID-19) pandemiyası dövründə xüsusi karantin rejiminin tətbiq olunması ilə əlaqədar işsiz kimi
qeydiyyatda olan şəxslərə birdəfəlik ödəmənin verilməsi şərtləri və qaydası”nın təsdiq edilməsi barədə Nazirlər Kabinetinin 7 aprel 2020-ci il tarixli qərarına görə, dövlət qurumlarından aşağıdakı ödənişləri alan işsiz şəxslərə birdəfəlik ödəmə

Verilmir:

• ünvanlı dövlət sosial yardımı (ÜDSY) alan ailələrin üzvlərinə;
• əmək pensiyaçılarına;
• aylıq müavinət alanlara;
• aylıq təqaüd alanlara;
• özünüməşğulluğun təşkili proqramı çərçivəsində əmlak verilmiş şəxslərə;
• işsizlikdən sığorta ödənişi alanlara;
• peşə hazırlığına görə təqaüd alanlara;
• 2020-ci ildə kənd təsərrüfatı üzrə subsidiya (KTS) almış şəxslərə;
• əri və ya arvadı sahibkar olanlara (aktiv VÖEN-i olan) və ya Nazirliyin Mərkəzləşdirilmiş elektron informasiya sisteminin “Əmək müqaviləsi bildirişi” altsistemində aktiv əmək müqaviləsi bildirişi olanlara;
• əri və ya arvadı ÜDSY və ya KTS alan şəxslərə.
Beləliklə də, Nazirlər Kabinetinin qərarına görə, birdəfəlik ödəmə “Məşğulluq haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq işsiz kimi qeydiyyata alınmış və yuxarıda sadalana kateqoriyaya aid olmayan şəxslərə təyin olunur və ödənilir. Onlara aiddir:

Verilir:

 2020-ci il 1 aprel tarixinə “Məşğulluq”
altsistemində (MAS) işsiz kimi qeydiyyata alınmış şəxslər;
 pandemiya ilə əlaqədar xüsusi karantin rejiminin tətbiq edildiyi dövrdə MAS-da işsiz kimi qeydiyyata alınmış şəxslər.
Odur ki, e-sosial.az saytında “Məşğulluq” altsistemində qeydiyyatdan keçmək vacibdir.

Xural.com

GÜNDƏM  / XuralTAC

Qubad İbadoğlu yazır: “Nazirdən “DOST” mərkəzində DÜŞMƏN açıqlamalar”

Xural Yazıldığı tarix 8 Aprel 2020

Əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Sahil Babayev bu gün “DOST” mərkəzində DÜŞMƏN açıqlamar verib.

O qeyd edib ki, əgər ailədə bir nəfər əmək müqaviləsi ilə işləyirsə və yaxud kimsə pensiya və yaxud sosial müavinət alırsa, nəhayət, kiminsə adına torpaq payı varsa digər üzvlərə birdəfəlik yardım verilməyəcək.

Əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Sahil Babayevin “DOST” mərkəzində keçirdiyi mətbuat konfransındakı absurd açıqlamaları həm Azərbaycan konstitusiyasında təsbit olunan sosial dövlət modelinə, həm də “bizim iqtisadi siyasətimizin hədəfində vətəndaş, onun sağlamlığı və rifahı durur” bəyanatını verən İlham Əliyevin açıqlamalarına ziddir. Necə ola bilər ki, ailədə bir nəfər əmək müqaviləsi ilə işləyirsə və yaxud kimsə pensiya və yaxud sosial müavinət alırsa, nəhayət, kiminsə adına torpaq payı varsa digər üzvlərə birdəfəlik yardım verilməyəcək?
Əvvəla, necə olur ki, cərimə edəndə hər kəsi edirlər, yardım verəndə isə ailənin digər üzvünün vəziyyətini nəzərə alırlar?
İkincisi, işsizlik sığortası müavinəti dövlət büdcəsindən deyil, İşsizlik sığortası Fondundan ayrılır. 1 yanvar 2018-ci il tarixdən qüvvəyə minmiş “İşsizlikdən sığorta haqqında” Qanuna görə, işsizlikdən Sığorta Fondunun maliyyə mənbəyi işəgötürənlər və işçilərdir. Hər ay işəgötürənlər əmək fondunun 0,5 faizi, işləyənlər isə maaşlarının 0,5 faizi məbləğində Fonda vəsait ödəyirlər. Bu il üçün işçilərin və işə götürənlərin ödəmələri hesabına formalaşan İşsizlikdən sığorta fondunun 2020-ci il büdcəsinin gəlirləri 128 235 400 manat təsdiq olunub ki, onun da yalnız 5 milyon manatını işsizliyə görə sığorta ödənişləri təşkil edir.

Bax, sosial ədalət burada pozulub. Büdcə müzakirələri dövründə mən bu məsələni qaldırsam da, nəzərə alınmadı. Heç olmasa hazırkı şəraitdə, əhalinin bu çətin günlərində bunu nəzərə alın, işsizlərin hamısına sığorta müavinəti vermək aztəminatlı vətəndaşına dəstək olmaq dövlətin ümdə vəzifəsidir.
Nəhayət, soruşmaq istərdim ki, bütün tədbirlərdə ağızdolusu danışılan 52 milyard dollar valyuta rezervi hardadır, indiki çətin gündə də xərclənməyəcəksə o nəyə lazımdır, onu nə vaxta saxlayırlar, nəyi gözləyirlər? Gözləyirlər ki, dəyərini tam itirsin?
Amma bizim gözləməyə vaxtımız yoxdur, biz birlikdə aztəminatlı təbəqənin maraqlarının müdafiəsini sonadək aparacagıq və əminəm ki, əvvəl-axır istəyimizə də nail olacagıq. Odur ki, dayanmırıq, davam edirik.”

Xural.com

GÜNDƏM  / XuralTAC

Türkiyədə koronavirusdan ölənlərin sayı 725 nəfərə çatıb

Xural Yazıldığı tarix 8 Aprel 2020

Türkiyədə yenı növ koronovirusdan (COVID-19) bu gün daha 76 nəfər ölüb.

APA-nın yerli bürosunun xəbərinə görə, bu barədə Türkiyənin Səhiyyə naziri Fəxrəddin Qoca bildirib.

Nazir qeyd edib ki, son 24 saatda 20023 şübhəli koronavirus testindən keçib, onlardan  3892 nəfərinin cavabı pozitiv çıxıb.

Qeyd edək ki, Türkiyədə yeni növ koronavirusdan indiyədək 725 nəfər ölüb, 34109 nəfər  yoluxub. Onlardan 1474 nəfəri reanimasiyadadır, 1582 nəfərin isə müalicəsi müsbət nəticə verib.

Bu gün müalicə olunan 256 xəstə evə buraxılıb.

Nazir həmçinin qeyd edib ki, Türkiyədə indiyə qədər 228868 nəfər testdən keçib və müalicə olunan xəstələr arasında irəliləyiş var.

GÜNDƏM  / XuralTAC

“Şəxsiyyət vəsiqəsinin vaxtı keçmiş şəxslər birdəfəlik ödəməni ala bilməyəcək”-Nazir

Xural Yazıldığı tarix 8 Aprel 2020

“Şəxsiyyət vəsiqəsinin vaxtı keçmiş şəxslər birdəfəlik ödəniş almaq üçün qeydiyyatdan keçə bilməz”.

Bunu Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi naziri Sahil Babayev birdəfəlik ödəmə ilə bağlı keçirdiyi mətbuat konfransında deyib.

Nazir bildirib ki, həmin şəxslərin qeydiyyatdan keçməsi üçün problem yaranacaq: “Elektron hökumət portalı üzərindən məlumatlar şəxsiyyət vəsiqəsinin FİN kodu əsasında oxunur. Ona görə də şəxsiyyət vəsiqəsi yenilənməlidir. Əgər mövcud şəxsiyyət vəsiqəsi qüvvədə deyilsə, məlumatlar toplana bilmir və buna görə də ona işsiz statusu vermək mümkün olmur. Həmin şəxslər karantin müddətində evdən çıxmaq üçün verilən 2 saatlıq icazə müddətindən istifadə edib istənilən “ASAN Xidmət” mərkəzlərinə  gedərək şəxsiyyət vəsiqələrini yeniləsinlər”. (apa)

GÜNDƏM  / XuralTAC

Nazirdən işdən öz ərizəsi ilə çıxanlara müjdə: “Onlara da işsizlikdən sığorta ödəniləcək”

Xural Yazıldığı tarix 7 Aprel 2020

“Martda 2 milyon 300 mindən çox insanın sosialyönümlü ödənişləri Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun vəsaitləri hesabına vaxtından tez icra edilib. Apreldə də eynilə belə olacaq, qrafik açıqlanıb, sabahdan ödənişlərə başlanır”.

Musavat.com-un məlumatına görə, əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Sahil Babayev mətbuat konfransında belə deyib.

S.Babayev öz ərizəsi ilə işdən çıxarılanların məsələsinə də toxunub: “Əvvəl əgər, vətəndaş öz ərizəsi ilə işdən çıxırdısa və ya onunla imzalanan müqavilənin müddəti başa çatırdısa, onlara işsizlik sığortası ödənilmirdi. Artıq bu istiqamətdə silsilə tədbirlər hazırlanır.

Qanunvericiliyə dəyişikliklər edildikdən sonra müddətli müqavilələr üzrə müqavilə müddəti bitən şəxslərə də işsizlikdən sığorta ödəniləcək”.

Nazir bildirib ki, il ərzində ən azından 20 min şəxs bu mexanizmlə əhatə olunacaq.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Akif Çovdarovu karantinə apardılar

Xural Yazıldığı tarix 7 Aprel 2020

Prezident İlham Əliyevin dünən imzaladığı sərəncamla əfv olunan ləğv edilmiş Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin (MTN) Energetika və Nəqliyyat Sahələrində Təhlükəsizlik Baş İdarəsinin sabiq rəisi, general-mayor Akif Çovdarov və həmin nazirliyin Transmilli İqtisadi Cinayətkarlığa Qarşı Mübarizə Baş İdarəsinin sabiq rəisi, general-mayor Sübahir Qurbanov azadlığa çıxandan sonra karantinə alınıblar.

Virtualaz.org bildirir ki, bu barədə ATV kanalı məlumat yayıb.

Məlumata görə, onlar 9 saylı cəzaçəkmə müəssisəsindən çıxarılaraq Penitensiar Xidmətin avtomobili ilə karantinə aparılıblar.

Generallar Akif Çovdarov və Subahir Qurbanov yaşlı olduqlarına görə əfv ediliblər. Xatırladaq ki, Prezidentin əfv sərəncamı koronavirusun yayılması təhlükəsi ilə əlaqədar 65 yaşdan yuxarı məhkumlara şamil olunub.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Azərbaycanda daha 76 nəfər koronavirusa yoluxub, 1 nəfər vəfat edib

Xural Yazıldığı tarix 7 Aprel 2020

Azərbaycan Respublikasında 76 yeni koronavirus (COVID-19) infeksiyasına yoluxma faktı qeydə alınıb, 1 nəfər vəfat edib.

Bu barədə Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahdan məlumat verilib.

Koronavirus (COVID-19) üçün götürülən analiz nümunələri müsbət çıxmış 1953-cü il təvəllüdlü, şəkərli diabet xəstəsi olan vətəndaşın səhhətinin stabilləşdirilməsi ilə bağlı aparılan reanimasiya tədbirləri nəticə verməyib. Onun ailə üzvləri və ünsiyyətdə olduğu digər şəxslər müəyyən edilir və karantinə götürülür.

Hazırkı dövrədək ölkəmizdə 717 nəfərin koronavirus infeksiyasına yoluxması faktı müəyyən edilib, onlardan 44 nəfəri müalicə olunaraq sağalıb, 8 nəfər vəfat edib, 665 nəfərin xüsusi rejimli xəstəxanalarda müalicəsi davam etdirilir.

Həmin şəxslərdən 23 nəfərin vəziyyəti ağır, 31 nəfərin vəziyyəti orta ağır qiymətləndirilir, digərlərinin səhhəti stabildir.

Ötən müddət ərzində yeni yoluxma hallarının müəyyənləşdirilməsi ilə əlaqədar 53 300 test aparılıb.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Separatçılar “ikinci tur”u 14 aprelə təyin edib-TƏHLİL

Xural Yazıldığı tarix 7 Aprel 2020

Sarqis Artsruni

“1in.am”, Ermənistan, 05 aprel 2020-ci il

Artsaxda (Dağlıq Qarabağın adı mətndə belə gedib – tərc.) keçirilən prezident seçkilərində (beynəlxalq birlik tərəfindən tanınmayan – tərc.) ikinci yeri tutan Masis Mailyan prezident və parlament seçkilərinin (beynəlxalq birlik tərəfindən tanınmayan – tərc.) ilkin nəticələrinin açıqlanmasından bir gün sonra bəyanatla çıxış edib.

Prezident seçkilərinin nəticələrinə görə, ikinci tur olacaq, prezident vəzifəsi uğrunda mübarizəni 49,2% səs almış sabiq baş nazir Araik Arutyunyan və 26,4% səs almış Xarici işlər naziri Masis Mailyan davam etdirəcək.

Mailyan yayılmış bəyanatında seçkinin nəricələrini qəbul edib-etmədiyini dəqiqləşdirmir. Artsax prezidentliyinə namizəd öz feysbuk qeydində bəyan edib: “Hazırda siyasi məsləhətləşmələr aparırıq və yaxın günlərdə ictimaiyyəti sonrakı addımlarımız haqqında  məlumatlandıracağıq”.

Razılaşın ki, seçkilərin ikinci turu uzaqda deyil, 14 aprelə təyin olunub və bu kontekstdə, Mailyanın bəyanatı, yumşaq desək, hər hansı bir müəyyənlikdən məhrumdur.

Problem hətta onda deyil ki, Artsaxın fəaliyyətdə olan Xarici işlər naziri seçkilərin birinci turuna, mahiyyətcə, qiymət verməyib, başqa sözlə, onların nəticəsini tanımayıb. Daha diqqətçəkən odur ki, Mailyan hələ özünün gələcəyə yönəlik planını dəqiqləşdirir, baxmayaraq ki, ikinci turun seçki təqvimi ona yalnız seçki kampaniyasının xarakterini təlqin etməli idi.

Birinci turun nəticələrinin açıqlanmasından sonra Araik Arutyunyanın verdiyi mesajlar tamamilə anlaşılan olsa da və o, qarşıdakı seçki marafonunun gündəliyini formalaşdırmağa iddia edərək, mahiyyətcə, birləşdirici tezislərlə çıxış etsə də, Mailyanla bağlı belə təəssürat yaranır ki, o, ikinci turda iştirak edib-etməməyin məqsədəuyğunluğu haqqında düşünür. Bu, Artsaxda yeni intriqalı durum yaradır. Çünki hər şeydən öncə, ikinci turun iştirakçılarından biri kampaniyanı tərk etdiyi halda, qanunvericiliyin nə müəyyən etdiyi aydın deyildir. Lakin problemin siyasi aspekti daha vacibdir.

Mailyan, faktiki, öz məğlubiyyətini qəbul edir və dərk edir ki, Arutyunyan birinci turda cəmi 320 səsi çatmadığına görə qalib gələ bilməyib. Yəni, bu, ikinci turda aradan qaldırılması tamamilə mümkün olan cüzi çatışmazlıqdır. O da nəzərə alınmalıdır ki, gələn məlumatlara görə, Araik Arutyunyan ikinci tura Artsaxın Demokratik Partiyası və Daşnaksütun Partiyasının yerli strukturu ilə birlikdə gedə bilər.

Ancaq Masis Mailyanı narahat edən bu ittifaqın perspektivi deyil, faktiki, özünün belə tandeminin olmamasıdır. Qurduğu ittifaq prezident seçkilərinin birinci turunda ona cəmi 26,4% səs almağa imkan verdi, parlament sekilərində isə hətta baryeri aşa bilmədi.

İkinci turda Samvel Babayanın da, – xüsusən də Artsaxın yeni seçilən parlamentində ən böyük fraksiyaya sahib olduğuna görə, – onu dəstəkləmək üçün motivasiyası yoxdur. Üstəlik, o, tezliklə Artsaxın prezidenti olacaq Araik Arutyunyanla qarşlıqlı faydalı əməkdaşlığa gedə bilər.

Tərcümə Strateq.az-ındır

GÜNDƏM  / XuralTAC

Qubad İbadoğlu yazır: “600 minə qədər sahibkar dəstək proqramından kənarda qaldı”

Xural Yazıldığı tarix 7 Aprel 2020

Fərdi (mikro) sahibkarlara orta hesabla 266 manat ödəniləcək.

Amma bu “xoşbəxtlik” 2019-cu ildə vergiləri, məcburi dövlət sosial sığorta və işsizlikdən sığorta ödənişlərini həyata keçirən 300 min sahibkara nəsib olacaq.

600 minə qədər sahibkar dövlətin dəstək proqramından kənarda qalacaq.

Nazirlər Kabinetinin Tədbirlər Planının 3-cü bəndində göstərilir ki, pandemiyadan zərər çəkmiş sahələrdə fəaliyyət göstərən 300 min fərdi (mikro) sahibkarlara maliyyə dəstəyinin göstərilməsi üçün 80 milyon manat ayrılıb. Bu, o deməkdir ki, 1 fərdi (mikro) sahibkara orta hesabla 266,6 manat pul veriləcək. İş yerlərinin azaldılmaması məqsədilə həyata keçiriləcək bu tədbirin icrası zamanı 2019-cu ildə vergiləri, məcburi dövlət sosial sığorta və işsizlikdən sığorta ödənişləri əsas meyar kimi götürüləcək. Burada diqqəti 2 məqama cəlb etmək istərdim.
Birincisi, sahibkarlara ödəniləcək dəstəyin orta məbləği 1 aylıq orta aylıq əmək haqqının yarısı qədərdir. Bu, onlara dəyən zərərin örtülməsi üçün əhəmiyyətli maliyyə mənbəyi ola bilməz.
İkincisi, hətta bu kiçik məbləği ayırarkən hakimiyyət fərdi (mikro) sahibkarlar arasında fərq qoyur. Belə ki, bu dəstək də yalnız 2019-cu ildə vergiləri, məcburi dövlət sosial sığorta və işsizlikdən sığorta ödənişlərini həyata keçirənlərə şamil olunacaq. Elə bil ki, hökümət yardım deyil, kredit verir, bank kimi qərar verəndə müştərinin borc tarixini əsas götürür. Xüsusilə, hazırkı böhran dövründə belə yanaşma qəbulolunmazdır. Məhz bu yanaşma nəticəsində 600 minə qədər fərdi sahibkar dəstək proqramından kənarda qalır. Belə ki, ötən ilin iyul ayının 1-nə olan məlumata görə, hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün qeydiyyatdan keçmiş fərdi sahibkarların sayı 880 mini keçib.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Türkiyədə daha 3148 nəfərdə virus aşkarlandı-75 nəfər isə öldü

Xural Yazıldığı tarix 7 Aprel 2020

Türkiyədə daha 75 nəfər koronavirusdan ölüb.

Strateq.az xəbər verir ki, bu barədə Səhiyyə naziri Fəxrəddin Koca məlumat verib.

Nazir bildirib ki, bununla da ölkədə virusdan ölənlərin ümumi sayı 649 nəfərə çatıb: “Bu gün 21 400 test keçirilib, 3 148 yeni yoluxma aşkarlanıb. Yoluxanların ümumi sayı 30 217 nəfərdir. Bu gün daha 284 pasiyent sağaldı, ümumi say 1 326 nəfərdir”.

GÜNDƏM  / XuralTAC

İlham Əliyev Sübahir Qurbanovu da əfv etdi

Xural Yazıldığı tarix 7 Aprel 2020

Ləğv edilmiş Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin (MTN) Transmilli İqtisadi Cinayətkarlığa Qarşı Mübarizə Baş İdarəsinin sabiq rəisi, general-mayor Sübahir Qurbanov əfv edilib.

Virtualaz.org xəbər verir ki, Prezident İlham Əliyevin aprelin 6-da imzaladığı “Məhkum edilmiş bir sıra şəxslərin əfv olunması haqqında” sərəncamda S.Qurbanovun da adı var.

Qeyd edək ki, S.Qurbanov 2015-ci ildə həbs olunmuş və Bakı Hərbi Məhkəməsinin hökmü ilə 14 il azadlıqdan məhrum edilmişdi.

GÜNDƏM  / XuralTAC

İlham :”Bu işdə əli olan şəxslər ciddi cəzalandırılacaq…” – TAM MƏTN

Xural Yazıldığı tarix 6 Aprel 2020

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva aprelin 6-da Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında “Bakı Tekstil Fabriki” MMC tərəfindən yaradılan tibbi maska istehsalı müəssisəsinin açılışında iştirak ediblər.

Xural.com xəbər verir ki, İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov və “Bakı Tekstil Fabriki” MMC-nin rəhbəri Səkinə Babayeva dövlətimizin başçısına və birinci xanıma müəssisə haqqında məlumat veriblər.

Qeyd edək ki, koronavirus pandemiyası ilə əlaqədar tələbatın kəskin artması səbəbindən bütün ölkələrdə tibbi ləvazimat və qoruyucu vasitələrin, o cümlədən maskanın böyük qıtlığı yaşanır. İstehsalçı ölkələr isə tibbi maska ixracını dayandırmaqla yanaşı, istehsal avadanlığı və xammalın ixracını da saxlayıblar. Koronavirus pandemiyasının qarşısının alınması ilə bağlı Azərbaycanda həyata keçirilən bütün işlər Prezident İlham Əliyevin daim diqqət mərkəzindədir. Dövlətimizin başçısı əhalinin sağlamlığının təmin olunması məsələsinə xüsusi diqqətlə yanaşır. Prezident İlham Əliyevin tapşırığına əsasən, aidiyyəti dövlət qurumları qısa müddətdə tibbi maska istehsalı avadanlığının və xammalın Azərbaycana gətirilməsinə nail olub.

Məlumat verildi ki, “Bakı Tekstil Fabriki” MMC tərəfindən yaradılan tibbi maska istehsalı müəssisəsi Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının ərazisində müvafiq yerlə təmin edilib və ona Sənaye Parkının rezidenti statusu verilib. Bu status müəssisəyə sənaye parklarına tətbiq edilən güzəştlərdən faydalanmağa imkan yaradır. İstehsalçıya İqtisadiyyat Nazirliyinin Sahibkarlığın İnkişafı Fondu vasitəsilə 1,2 milyon manat güzəştli kredit verilib. Müəssisənin yaradılması üçün investisiya xərcləri 3,9 milyon manat təşkil edir. Tibbi maskaların qablaşdırılması üçün xüsusi qutular da yerli istehsaldır. Onlar Balaxanı Sənaye Parkının rezidenti olan müəssisədə hazırlanır. Tibbi maska istehsalı üçün Türkiyədən gətirilmiş müasir avadanlıq qısa müddətdə quraşdırılıb. Müəssisədə 30-dan çox yeni iş yeri yaradılıb. İstehsal prosesi üçnövbəlidir. Müəssisədə İSO beynəlxalq standartlarına uyğun xammaldan istifadə olunmaqla birinci mərhələdə hər gün 120 min tibbi maska istehsal ediləcək. Maskalar qablaşdırıldıqdan sonra xüsusi avadanlıqla əlavə olaraq sterilləşdiriləcək. Yaxın günlərdə daha bir istehsal xətti qurulacaq və ikinci mərhələdə istehsal həcmi 2 dəfə artırılaraq gündəlik istehsal 200-250 min tibbi maskaya çatdırılacaq. Müəssisənin məhsulları ilkin olaraq, daxili bazarda tələbatı ödəməyə yönəldiləcək.

Sonra dövlətimizin başçısına və birinci xanıma Azərbaycanda istehsal olunan tibbi spirt, dezinfeksiya məhsulları və qoruyucu vasitələr barədə məlumat verildi.

Onu da deyək ki, spirt məhsulunun qablaşdırılması və daşınması üçün müxtəlif həcmli qablar da yerli istehsaldır. Hazırda 6 şirkət isə dezinfeksiyaedici məhlullar istehsal edir.

Sonra STEAM-Azərbaycan layihəsi barədə məlumat verildi.

Qeyd edək ki, 2019-2020-ci tədris ilinin əvvəlindən Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə tətbiqinə başlanılan bu layihənin əsas məqsədi ümumtəhsil məktəblərində şagirdlərin müasir İKT avadanlıqlarından istifadə etmək qabiliyyətlərini genişləndirməkdir. Layihə çərçivəsində koronavirusdan qorunmaq üçün tibbi heyətin istifadəsi məqsədilə 3D printerlərlə çap olunan “üz sipəri” maskası və bir çox tibbi cihaz və avadanlıqların müxtəlif detallarının sınaq istehsalına başlanılıb. Hazırda gün ərzində 150 ədəd bu cür maska istehsal olunur.

Müəssisə ilə tanışlıqdan sonra dövlətimizin başçısı Azərbaycan xalqına müraciət etdi.

Prezident İlham Əliyevin müraciəti

-Bu gün ölkəmizdə tibbi maska istehsalı başlayır. Bu, çox əlamətdar hadisədir. Çünki indi dünyanın bir çox ölkələrində tibbi maska çatışmazlığı var, o cümlədən Azərbaycanda və biz bu sahədə daim idxaldan asılı idik. Amma indiki şəraiti nəzərə alaraq qısa müddətdə, cəmi iki həftə ərzində yerli istehsal təşkil edildi. Burada sahibkarların böyük rolu vardır, eyni zamanda, Azərbaycan dövləti də öz maliyyə dəstəyini göstərmişdir. Beləliklə, qısa müddət ərzində yeni müasir istehsalat sahəsi yaradılmışdır və bu, bizə imkan verəcək ki, özümüzü tibbi maskalarla böyük dərəcədə təmin edək.

Bildiyiniz kimi, koronavirusla mübarizədə maskalardan istifadə xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Qeyd etdiyim kimi, indi dünyanın bir çox ölkələrində bu sahədə problemlər yaşanır. Azərbaycanda da qıtlıq yaranmışdır və bəzi hallarda apteklərdə tibbi maskalar yoxdur. Ona görə bu istehsal bizə imkan verəcək ki, özümüzü təmin edək və koronavirusla mübarizə başa çatandan sonra da Azərbaycan artıq idxaldan asılı olmayacaq.

Eyni zamanda, bu gün Azərbaycanda dezinfeksiya vasitələrinin istehsalı da təşkil edilib. Bu da qısa müddət ərzində ərsəyə gəlmiş bir məsələdir. Amma burada üstünlüyümüz ondan ibarət idi ki, ölkəmizdə bir neçə spirt zavodu var və bu spirt zavodlarında dezinfeksiya vasitələri istehsal edilməyə başlanmışdır və artıq satışa verilir. Beləliklə, mübarizəni daha da səmərəli şəkildə aparmaq üçün dəfələrlə qeyd olunub ki, vətəndaşlar daha da məsuliyyətli olmalıdırlar və şəxsi gigiyenasına fikir verməlidirlər. Ancaq bunu təmin etmək üçün vasitələr olmalıdır və bu gün bu vasitələr artıq bazara təqdim edilir – tibbi maskalar və dezinfeksiya vasitələri.

İndi əsas məsələlərdən biri də odur ki, apteklərdə və digər ticarət yerlərində süni qiymət artımı olmasın. Çünki maska qıtlığı artıq süni qiymət artımına da gətirib çıxarmışdır və bəzi hallarda maskaları altdan satırdılar. Bu hallara qətiyyən yol vermək olmaz və müvafiq dövlət qurumları çox ciddi nəzarət mexanizmi tətbiq etməlidirlər. Əgər süni qiymət artımı olarsa, bu işdə əli olan şəxslər ciddi cəzalandırılacaq. Çünki indiki pandemiya şəraitində belə addımlar xəyanət kimi qəbul ediləcək.

Tibbi maska və dezinfeksiya vasitələrinin istehsalı bir daha onu göstərir ki, Azərbaycanda yaradılmış infrastruktur imkan verir, biz qısa müddət ərzində lazım olan istehsalat sahələrinin təşkilində uğur qazana bilək. Təsadüfi deyil ki, bu istehsal müəssisəsi Sumqayıtda yerləşən Kimya Sənaye Parkının ərazisində təşkil edilib. Bu park mənim təşəbbüsümlə yaradılıb və artıq burada bir çox müəssisələr fəaliyyət göstərir. Bu müəssisələr bizim qeyri-neft iqtisadiyyatımıza da böyük töhfə verir. Eyni zamanda, mövcud kadr potensialı, sahibkarlar sinfinin inkişafı, dövlət və özəl sektorun tərəfdaşlığı, daim dövlət tərəfindən özəl sektora göstərilən dəstək – həm siyasi, həm maddi dəstək, güzəştli kreditlərin verilməsi, bütün bu amillər, yeni vəziyyətə gətirib çıxardı ki, biz vətəndaşlara lazım olan vasitələri qısa müddət ərzində operativ şəkildə istehsal edək və bazara təqdim edək. Mən onu bir daha qeyd etmək istəyirəm ki, hətta inkişaf etmiş ölkələrdə bu gün maska qıtlığı var. Bizdə alınmış yeni avadanlıq, – bu avadanlığın ikinci xəttinin də gətirilməsi nəzərdə tutulur, – imkan verir ki, avtomatlaşdırılmış rejimdə böyük həcmdə, böyük sayda maskalar istehsal olunsun.

Ona görə bugünkü tədbir xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Mən son illər ərzində yüzlərlə, bəlkə də mindən çox sənaye müəssisəsinin açılışında iştirak etmişəm, ancaq bu istehsalat sahəsi xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Çünki bu gün Azərbaycanda istehsal olunan tibbi maskalar və dezinfeksiya vasitələri insanlarımızı qoruyacaq. Bizim də əsas məqsədimiz ondan ibarətdir ki, insanlar bu xəstəliyə yoluxmasın, insanların sağlamlığı təmin edilsin və buna nail olmaq üçün bütün tədbirlər görülür.

Qabaqlayıcı tədbirlərin görülməsi nəticəsində Azərbaycanda hazırda koronavirus xəstəliyinin yayılması geniş vüsət almayıb. Dünyanın inkişaf etmiş ölkələrində gündə yüzlərlə insan vəfat edir və heç bir ölkənin səhiyyə sistemi bu artan xəstələrin müalicəsini tam təşkil edə bilmir. Bu, bizim üçün də bir dərs olmalıdır. Ona görə Azərbaycanda qabaqlayıcı tədbirlərin görülməsi və vəziyyətə uyğun şəkildə bu addımların atılması bir məqsədi güdürdü ki, biz insanların həyatını, sağlamlığını qoruyaq və bu xəstəliyin Azərbaycanda geniş vüsət almasına imkan verməyək. Bu günə qədər görülmüş bütün tədbirlər öz səmərəsini verdi. Bircə onu demək kifayətdir ki, Azərbaycanda bu günə qədər 45 min test keçirilib. İndi müxtəlif internet resurslarında bütün ölkələrdə həm xəstələrin sayı, həm ölüm hallarının sayı, eyni zamanda, keçirilmiş testlərin sayı göstərilir. Hər bir insan o saytlara girib baxa bilər, Azərbaycan dünyada aparıcı ölkələrdəndir ki, bu qədər test keçirib. Bu, bizə imkan verdi ki, xəstəliyi müəyyən edək, xəstə insanlara operativ tibbi xidmət göstərək və eyni zamanda, özümüzü böyük bəladan qoruya bilək. Bu günə qədər biz buna müvəffəq olmuşuq. Eyni zamanda, operativ tədbirlərin görülməsi və vəziyyətə uyğun addımların atılması öz səmərəsini göstərmişdir. Aprelin 5-dən qüvvəyə minmiş yeni karantin qaydalarının bir məqsədi var ki, bu xəstəlik Azərbaycanda geniş yayılmasın. Aprelin 5-nə qədər vaxtaşırı qəbul edilmiş qərarlar və yeni qaydalar bu məqsədi daşıyır. Mən dəfələrlə bildirmişəm ki, biz həm milli birlik, həm həmrəylik nümayiş etdirmişik və məsuliyyət də nümayiş etdirməliyik. Amma indiki şəraitdə aprelin 5-dən sonra qüvvəyə minmiş qaydaları nəzərə alaraq vətəndaşlar nizam-intizam nümayiş etdirməlidirlər. Çünki bu qaydaları pozanlara qarşı ciddi tədbirlər nəzərdə tutulur və bu tədbirlər artıq təsbit edilib. Əminəm ki, vətəndaşlar bu qaydalara tam əməl edəcəklər və beləliklə, xəstəlik geniş vüsət almayacaq, biz bu vəziyyətdən az itkilərlə çıxa biləcəyik.

Eyni zamanda, onu da bildirməliyəm ki, hazırda 20-dən çox xəstəxanada koronavirus xəstələri müalicə alırlar. Bu xəstəxanaların arasında bizim ən müasir xəstəxanamız – “Yeni klinika” da var. Bu klinika bu yaxınlarda – martın sonunda açılmışdır, orada 575 çarpayı nəzərdə tutulur. Nəzərə alsaq ki, klinika vaxtından əvvəl istifadəyə verilib, orada xəstələri qəbuletmə imkanları tədricən artacaq – ilkin mərhələdə 100 xəstə, sonra 300 və ondan sonra tam fəaliyyətə başlayacaq. Həmçinin bu il martın əvvəlində mənim iştirakımla bölgələrdə açılmış xəstəxanalar da koronavirus xəstələrinin ixtiyarına verildi. Qazax, Goranboy və Şəmkir şəhərlərində yerləşən ən müasir xəstəxanalar koronavirus xəstələrinin müalicəsi ilə məşğuldur. Bu üç xəstəxanada çarpayıların sayı təqribən 500 ətrafındadır. Beləliklə, cəmi bir ay ərzində mindən çox çarpayılıq, ən müasir standartlara uyğun tibbi müəssisələr istifadəyə verildi və orada koronavirus xəstələri müalicə alırlar.

Azərbaycan dövlətinin və sahibkarların operativ fəaliyyətini nəzərə alaraq, onu da bildirməliyəm ki, yaxın zamanlarda Bakıda və bir neçə bölgədə müasir xəstəxanaların yaradılması nəzərdə tutulur. Bu xəstəxanalar yeni texnologiyalar əsasında inşa ediləcəkdir. Bu texnologiyalar imkan verir ki, qısa müddətdə, bəlkə də üç həftə, bir ay ərzində xəstəxana tamamilə yenidən qurulsun, – yığma texnologiyalar prinsipi əsasında qurulacaq, – bütün lazımi avadanlıqla təchiz edilsin. Hər bir xəstəxananın çarpayı sayı 200-dür. Belə xəstəxanaların ölkəmizdə qısa müddətdə qurulması əlbəttə ki, bu mübarizədə bizə əlavə imkan verəcəkdir. Mübarizədə əsas məsələlərdən biri vaxt məsələsidir. Biz vaxtı nə qədər daraltsaq, nə qədər az vaxt çərçivəsində işləri görsək, xəstəliyə qarşı mübarizədə o qədər uğur qazana bilərik. Ona görə vaxt amili və əlbəttə, həkimlərin peşəkarlığı, bizim imkanlarımız, bütün bu amillərin vəhdəti bu gün imkan verir ki, Azərbaycan hələ də az itkilərlə bu vəziyyətdən çıxır. Ancaq əlbəttə, işlərin gələcək inkişafı göstərəcək ki, bizim sonrakı addımlarımız nədən ibarət olacaq. Hər halda bu ciddi karantin rejimi ayın 20-nə qədər qüvvədə qalacaq. Ondan sonra biz addımlarımızı yaranacaq vəziyyətə uyğun şəkildə atacağıq.

Onu da bildirməliyəm ki, xaricdə yaşayan və xaricdə olan Azərbaycan vətəndaşlarının ölkəmizə gətirilməsi istiqamətində atılan operativ addımlar nəticəsində böyük nailiyyətlər əldə edilib. Bu günə qədər 15 minə yaxın Azərbaycan vətəndaşı xarici ölkələrdən təxliyə edilib və onların böyük əksəriyyəti karantinə yerləşdirilib. Hazırda karantində qalan vətəndaşların sayı 4500-dür. Karantin üçün ən məqbul yerlər müəyyən edilib. Karantin rejimində olan ən çox insanların məkanı Atletlər kəndidir. Orada hazırda təqribən 1300 insan yerləşdirilib. Karantində olan vətəndaşlar, eyni zamanda, Bakı şəhərində və bölgələrdə 4-5 ulduzlu otellərdə, istirahət zonalarında, bəzi dövlət qurumlarının istirahət mərkəzlərində yerləşdirilir. Onlara gündəlik yemək verilir, onlar tibbi müayinədən keçirlər. Onların mütləq əksəriyyəti yaradılmış vəziyyətdən çox razıdırlar, dövlətə və həkimlərə minnətdarlıqlarını bildirirlər.

Bir sözlə, Azərbaycan dövləti bu ciddi vəziyyətlə üzləşərək yenə də öz gücünü göstərdi. Onu göstərdi ki, bizim əsas vəzifəmiz xalqımızı, dövlətimizi qorumaqdır. Buna nail olmaq üçün istənilən addımların atılması mümkündür və biz bunu edirik. Operativ tədbirlər nəticəsində imkan vermədik ki, bu bəla ölkədə geniş vüsət alsın. Ancaq bizim gələcək uğurumuz bundan sonra böyük dərəcədə insanların hərəkətlərindən asılı olacaq. Dövlət nə mümkünsə onu edib. Bu gün sərtləşdirilmiş, məhdudlaşdırıcı tədbirlər qüvvədədir. İnsanlar məsuliyyətli olmalıdırlar, özlərini, yaxınlarını, ailə üzvlərini qorumalıdırlar. Necə ki, biz birlik, həmrəylik göstəririk, eyni tərzdə məsuliyyət və nizam-intizam göstərməliyik.

Onu da bildirməliyəm ki, koronavirus xəstəliyi dünya iqtisadiyyatına böyük problem yaratdı, bunu artıq dünyanın aparıcı maliyyə qurumlarının rəhbərləri qeyd edirlər. O cümlədən Beynəlxalq Valyuta Fondu artıq qeyd edib ki, koronavirusun yaradacağı böhran 2008-2009–cu illərin böhranından daha ağır olacaq.

Azərbaycana gəldikdə, – üstəgəl neftin qiyməti demək olar ki, iki dəfədən çox düşmüşdür, – koronavirus xəstəliyi bir çox iqtisadi və xidmət sahələrinə mənfi təsir göstərir, ancaq buna baxmayaraq, o sahələrdə çalışan insanların problemləri nəzərə alınıb. Mənim göstərişimlə yaradılmış dörd işçi qrupu öz işini demək olar ki, böyük dərəcədə yekunlaşdırıb. Mənə məruzə edilib və göstəriş əsasında Nazirlər Kabineti artıq Tədbirlər Planını təsdiq edib. İlkin mərhələdə nəzərdə tutulurdu ki, bu məqsədlər üçün təqribən 1 milyard manat vəsait ayrılsın. Ancaq sonra əlavə hesablamalar bunun kifayət etməyəcəyini göstərdi və ən azı 2,5 milyard manat ayrılacaq ki, Azərbaycanda həm iqtisadi sabitlik təmin edilsin, məşğulluqla bağlı problemlər öz həllini tapsın və həm də bizim makroiqtisadi və maliyyə vəziyyətimiz sabit olsun.

Əgər biz koronavirusun ən çox təsir etdiyi sahələri və eyni zamanda, fərdi sahibkarlıqla məşğul olan insanları nəzərə alsaq, 600 min insan bu vəziyyətdən daha çox əziyyət çəkir, çünki orada iş yerləri bağlanıb. Sahibkarlara mənim çağırışım, birmənalı tələbim artıq hər kəsə bəllidir ki, bu dövrdə heç bir ixtisara getmək olmaz, ancaq biz sahibkarlara da imkan yaratmalıyıq ki, onlar da əziyyət çəkməsinlər. Azərbaycan 600 min işçini, o cümlədən fərdi sahibkarı dövlət hesabına maliyyələşdirəcək. Onların əməkhaqlarının əhəmiyyətli hissəsini dövlət öz üzərinə götürüb və artıq bu ödəmələr başlayır. O cümlədən tələbələrin problemləri, işsizlərə verilən müavinətin həcmi – bütün bunlar nəzərə alınır və 2,5 milyard manat bu məqsədlər üçün nəzərdə tutulub. Bu, çox böyük rəqəmdir. Bir daha demək istəyirəm ki, neft gəlirlərimiz azalıb, ancaq insanların sağlamlığı, təhlükəsizliyi, rahatlığı və rifahı bizim üçün hər şeydən üstündür. Biz bunu bir daha nümayiş etdiririk. Bütün Azərbaycan vətəndaşlarına bir daha çağırış edib demək istəyirəm: Məsuliyyətli olun, nizam-intizamı, qaydaları pozmayın, özünüzü, uşaqlarınızı, yaxınlarınızı qoruyun ki, biz bu ağır vəziyyətdən az itkilərlə çıxa bilək! Biz birlikdə güclüyük! Sağ olun.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Son raundun qalibi kim olacaq – dövlətlər, yoxsa zəngin ailələr?-ARAŞDIRMA

Xural Yazıldığı tarix 6 Aprel 2020

Ərgün Dilər

“Takvim”, Türkiyə, 04 aprel 2020-ci il

ABŞ Mərkəzi Bankının rəhbəri olmuş Alan Qrinspen zamanındakı durumu “Əsrin böhranı” olaraq səciyyələndirmişdi. Daha sonra eyni vəzifəni tutacaq Ben Bernanke isə həmin durumu “Dünya tarixinin ən pis maliyyə böhranı” adlandırmışdı.

Bu iki önəmli şəxs bunları “Lehman Brothers”-in iflası haqqında deyirdilər.

Bavariyalı Henri Leman və ailəsinin qurduğu bu investisiya bankı 150 illik bir div idi. Necə böhranlardan çıxmışdı və ayaqda qala bilmişdi. Ancaq 15 sentyabr 2008-ci ildə dövlətin yardım etməməsi nəticəsində batıb getmişdi. Geridə, təqribən, 700 milyard borc buraxmışdı. Sonra böhran bütün dünyaya yayılmışdı.

“Mortgage” böhranı deyilən şey necə oldu ki, Yaponiyanı, Çini, Uzaq Şərqi vururdu? Çünki öhdəlikləri satın alınır və satılırdı. “Lehman Brothers” böhranı ABŞ-ın böhranı kimi görünsə də, işin əsli elə deyildi. Dünyanın müxtəlif yerlərində milyonlarla insan işsiz qalır, intiharlar yaşanırdı. Bir çox iqtisadçı buna “Böyük böhran”dan sonrakı ən böyük çöküş deyirdi. Halbuki bu, 2001-ci ilin “Əkiz qüllə” hücumu ilə üzə çıxan dövlət-ailə mabarizəsi idi. Amerika “dərin dövlət”i puldan istifadə edərək güc əldə edən və dünyanı dizayn etməyə çalışan ailələrə qarşı savaş başladırdı. FES-i idarə etmiş və idarə edəcək iki şəxs, yəni, Qrinspen və Bernanke baş verənlərə “Əsrin böhranı” deyirdi. Bu günü öncədən görə bilmədikləri üçün bu, təbii idi.

Səbəbi nə olursa olsun, eyni savaş indi koronavirus vasitəsilə aparılır. İnfeksiyanın insani, tibbi tərəfləri, virusun özəl xüsusiyyətləri haqqında onsuz da çox yazırlar. Mən bu işin arxasındakı pul, güc mübarizəsilə maraqlanıram.

Koronavirus son çarə idimi? Deyəsən, bəli. “Ərəb baharı” dünyanı idarə edən ailələrə qarşı ilk qiyam, böyük planın ilk addımı idi. Ardınca gələn “Wall Street-i işğal et” hərəkatı da ikinci və çox güclü bir addım, dünyanı idarə edən elitalara qarşı qiyam idi. Bunu özlərini yandırmadan edirdilər. Bu dalğa İspaniyadan İtaliyayadək bir çox ölkəyə də gedib çatdı. Xatırlayırsınızsa, 40 ölkədə pula qarşı hərəkatlar başlamış, küçələr qızışmışdı. İddialar görə, bu hərəkatların bir çoxunun arxasında Soros, yəni pulun ağaları ilə birlikdə böyüyən, sonra isə yolunu onlardan  ayıran pul sehrbazı dayanırdı. Sorosun arxasında da Pentaqon dururdu.

2015-ci ildə Türkiyədə, İstanbuldakı ABŞ konsulluğunun yaxınlığındakı bir villada keçirilən toplantıda iki amerikan generalı bəzi türk iş adamlarının həbs edilməsini istəyirdi. Biz bunu bilmirdik, eşitmirdik, amma önəmli türk iş adamlarının həbs edilməsi tələb edilirdi.

Həmin generallar 2018-ci ildə Parisdə bir malikanədə görüşür və 3 fransız iş adamının həbs edilməsinin şərt olduğunu söyləyirdilər. Bu, “Sarı jiletlilər”lə başlayan qiyamdan sonra tələb edilirdi. Yəni, generallar “Küçələr qarışsın, ardınca cavabdeh şəxslər olaraq 3 iş adamı göstərilsin və həbs edilsin” deyirdilər.

Sizə qəribə gələcək, lakin həmin generallar İdlibdə də ortaya çıxırdılar.

İranın xalq qəhrəmanı kimi baxdığı Qasım Süleymaniyə qarşı təşkil edilən sui-qəsd zamanı da eyni şəxslər səhnəyə çıxırdılar…

Ancaq küçə etirazları dünyanı idarə edən ailələri bitirmirdi. Çünki onlar da adi adamlar deyildilər. Ağıldan istifadə etməyi çox yaxşı bilirdilər. Küçə etirazlarını özlərinin lehinə çevirməyi bacarırdılar.

Bu gün yaşanan koronavirus infeksiyası da küçə etirazları ilə nəticə ala bilməyən “dərin Amerika”nın ən böyük kozırıdır. Ancaq işlərin, hələ ki, tam olaraq istənilən kimi getdiyindən əmin deyiləm. Çünki hələ irəlidə baş verməli olan hadislər var…

Amerikada işin başında Donald Tramp dayanır, hədəfi də 2-ci dəfə seçilməkdir. Əməliyyatın keçirildiyini görən ailələr də əks-əməliyyata start veribilər. Bir çox zəngin ailə Trampa qarşı cəbhə yaradıb. ABŞ-da 8 iş günündə işdən çıxarılan və işsizlik maaşı üçün müraciət edən amerikanların sayı 9 milyon olub. Bu rəqəmin 1 ay ərzində 40 milyona, yəni səsvermə hüququ olan 40 milyon amerikalıya çatacağı təxmin edilir. Ailələr də nəzərə alınarsa, işlərin elə də yaxşı getmədiyi anlaşılar. Rəqəmlər belə artmağa davam edərsə, Tramp nəinki prezident, heç namizəd belə ola bilməz.

Bu, indiyədək olan güc balansından ortaya çıxan nəticədir. Bu nöqtədən sonra “dərin Amerika” və Tramp necə bir addım atacaq? Ola bilməz ki, “dərin Amerika” hər kəsin işini, çörəyini itirdiyi bir vaxtda seçkidə qalib gələ bilməyəcəyini bilməsin. Bu, mümkündürmü? Deyil.

Vaşinqtondakı bəzi şəxslər yaranmış durum haqqında “Sürpriz və təsirli addıma az qalıb” şərhlərini verirlər. ABŞ Milli İqtisadiyyat Şurasının direktoru Larri Kudlou Trampa bunu deyib: ”Zənginləri iflas etdirməlisən, əks halda, bir daha Ağ Evi ancaq yuxunda görəcəksən”.

Kudlou çox açıq şəkildə zənginləri “həbs et” deyir. Bu, əlbəttə, asan deyil. Ancaq Tramp ABŞ tarixində tayı-bərabəri olmayan bir liderdir. Yəni, bunu edə bilər. Məsələn, “Koronavirusun təsirlərini o iş adamları böyüdüb” deyə və federallara (FTB nəzərdə tutulur – tərc.) “həbs edin” əmrini verə bilər. Bu, heç də uzaq bir ehtimal deyildir.

Larri Kudlou 6 trilyon dollarlıq “Korona paketi” də açıqlayıb. Bu, ABŞ tarixinin ən böyük yardım paketidir.

Koronavirusun dünyanı xəyalət planetə çevirəcəyini söyləsəydilər, buna kimsə inanardımı? İnanmazdı. Ancaq dünyamız bu gün xəyalət planetə çevrilib. Hər səhər ayıldıqda necə bir dünya görəcəyimizi bilmirik. Virusun təsirləri, əlbəttə, ABŞ-da da hiss edilcəkdi. Ancaq gözlənti bu qədər deyildi. ABŞ-ın orta bölgələrinin virusla ağır zərbə alacağı gözlənilirdi. Ancaq virus pulun mərkəzi olan Şərqi Amerikanı vurdu. Orta Amerikada virusun təsiri, demək olar ki, hiss edilmir. Yəni, qarşılıqlı həmlələrin edildiyini görürük.

2001-ci ildə “Əkiz qüllələr”ə hücumla başlayan, 2010-cu ildə “Ərəb baharı” ilə davam edən proses indi koronavirusla tamamlanacaq. Koronavirusun təsiri keçdikdən sonra necə filmlər çəkiləcək, necə kitablar yazılacaq… Bəlkə də bir çox şeyə yeni format gələcək. Məncə, bunların başında Avropa Biliyi (AB) və Çin gəlir. Əlbəttə, ABŞ da əvvəlki ABŞ olmayacaq. Əgər “dərin Amerika” və Tramp qalib gələcəksə, AB və Çinə nəzarət etmək üçün həm qərbdən, həm də şərqdən məngənəyə alma planı işə salınacaq.

Rusiyanın 1,5 milyardlıq Çinə qarşı durmaq, özünü təhlükəsizlikdə hiss etmək üçün ABŞ-ın yanında yer alması təəccüblü olarmı? Olmaz.

Bu, milli dövlətlərin pulu əlində tutan, lakin vətəni olmayanlarla toqquşmasıdır. Bir qrup “Pul bizdə, hər kəs sülh içində yaşayacaq. Sərhədlər ortadan qalxacaq” deyir. Digər qrup isə “Əsas olan dövlətdir. Bunu sizə göstərəcəyik” deyir.

Sadəcə Amerikanı izləmək yetərlidir. Orada nə olacağı dünyanın yerdə qalanı üçün maraqlıdır. Bir müddət öncə Tramp, FES-in rəhbəri Pauelli hədəf alaraq, bunları söylədi: “Yenə uğursuz oldu… Nə cəsarət, nə sağlam düşüncə, nə də dünyagörüş sahibidir. Bərbad ünsiyyətçidir…”

Əsil mübarizə budur. Yerdə qalanları isə ölənlər, ocağı sönənlər, həyatda qalmağa çalışanlar, sağlamlığını və gələcəyini itirənlərdir… Zirvədə gedən mübarizə ilə bizim yaşadıqlarımız arasında ən kiçik bənzərlik belə yoxdur. Təəssüf ki, belədir. Gedən savaşın adı “dollar”, yəni “pul”dur.

Tərcümə Strateq.az-ındır

GÜNDƏM  / XuralTAC

Azərbaycanda 7 nəfər koronavirusdan ölüb, 44-ü sağalıb

Xural Yazıldığı tarix 6 Aprel 2020

Azərbaycanda indiyə qədər koronavirusa yoluxanların sayı açıqlanıb.

Bu barədə Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahdan məlumat verilib.

Qeyd olunub ki, ümumilikdə, ötən dövr ərzində ölkəmizdə koronavirus infeksiyasına yoluxmuş 641 şəxsdən 44 nəfəri müalicə olunaraq sağalıb, 7 nəfər vəfat edib, 590 nəfərin xüsusi rejimli xəstəxanalarda müalicəsi davam etdirilir.

Onlardan 11 nəfərin vəziyyəti ağır, 17 nəfərin vəziyyəti orta ağır qiymətləndirilir, digərlərinin səhhəti stabildir.

GÜNDƏM  / XuralTAC

İsraildə koronovirus sürətlə yayılır-Yoluxma və ölü sayı artdı

Xural Yazıldığı tarix 6 Aprel 2020

İsraildə sutka ərzində Kovid-19 diaqnozu təsdiqlənən şəxslər 600 nəfər artaraq 8611 nəfərə çatıb, ölü sayı 51 olub.

Avropa.info xəbər verir ki, bu barədə ölkənin Səhiyyə Nazirliyi məlumat yayıb. Daha 585 nəfərin sağaldığı bildirilir. Ağır vəziyyətdə olan xəstələrin sayı 11% artaraq 141-ə çatıb. Onlardan 107-i süni tənəffüs aparatına qoşulub.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Böyük Britaniya hökuməti: “Koronavirus laboratoriyadan sızıb”

Xural Yazıldığı tarix 6 Aprel 2020

Yeni koronavirus Çinin Vuhan şəhərindəki bioloji tədqiqat laboratoriyasından sızıntı nəticəsində təbii yolla əmələ gəlib.

“Report” “The Sun”a istinadən xəbər verir ki, Böyük Britaniya hökumətinin fikrincə, həm elmi rəylər, həm də təhlükəsizlik xidmətlərin bu barədə rəyləri kifayət qədər əsaslıdır.

Belə ki, ölkənin Baş naziri Boris Consonun rəhbərlik etdiyi “Cobra” fövqəladə komitəsinin bir nümayəndəsi kəşfiyyat xidmətinin brifinqindəki nitqi zamanı təhlükəsizlik xidmətlərinin artıq sızıntının mümkünlüyü qənaətinə gəldiklərini, virusun heyvanlardan törəməsinə dair əvvəlki versiyanın isə artıq müzakirə mövzusu olmadığını bildirib.

Hökumət sözügedən mənbənin bu iddiasını qəbul etmədiyini açıqlayıb.

Bundan əvvəl Çin rəsmiləri sızıntı iddialarını “internet dedi-qoduları” olaraq səciyyələndirmişdilər. Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Qenq Şianq dünya birliyinin yeni koronavirusla yanaşı həm də onun ətrafındakı müxtəlif sui-qəsd fərziyyələri, “siyasi virus”larla da mübarizə aparmaq məcburiyyətində olduğunu, sızıntı barədə iddiaların əsassız olduğunu bildirmişdi.

Dünyada dolaşan müxtəlif fərziyyələrin bir hissəsi koronavirusu məqsədyönlü şəkildə hazırlanan bioloji silah olduğunu hesab etsə də, bu kimi iddiaların tutarlı sübutu yoxdur.

Xatırladaq ki, Vuhanda yerləşən və Çindəki bu kimi müəssisələr arasında ən qabaqcılı hesab olunan Virusologiya İnstitutu koronavirus pandemiyasının başlanğıc ocağı hesab edilən heyvan bazarından 10 mil məsafəsində yerləşir. Həmin institutun əməkdaşları ilk olaraq koronavirusu yarasalarla əlaqələndiriblər.

Son məlumata görə dünyada COVID-19 virusuna yoluxanlar 1.282.383 nəfər, ölənlər 70.183 nəfərdir.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Hacı Əbdül vəfat etdi

Xural Yazıldığı tarix 6 Aprel 2020

“Tövbə” Cəmiyyətinin sədri, İmam Hüseyn məscidinin axundu Hacı Əbdül dünyasını dəyişib.

Xural.com-a bu barədə mərhumun yaxınları bildirib.

Hacı Əbdülün ürək tutmasından vəfat etdiyi bildirilir.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Azərbaycanda koronavirusa yoluxanların sayı 600-ü ötdü

Xural Yazıldığı tarix 6 Aprel 2020

Azərbaycan Respublikasında koronavirusa yoluxanların sayı 602-yə çatıb.

“Report” xəbər verir ki, onlardan 547 nəfərinin paytaxt Bakı və digər bölgələrdə, 17 nəfərinin isə Naxçıvan Muxtar Respublikasındakı xüsusi rejimli xəstəxanalarda müalicəsi davam etdirilir.

Ümumilikdə, Bakı və bölgələr üzrə indiyə qədər 584 nəfərin, Naxçıvan Muxtar Respublikasında isə 18 nəfərin koronavirus infeksiyasına yoluxması faktı müəyyən edilib.

Bakı və bölgələrdə yoluxanlardan 32 nəfəri müalicə olunaraq sağalıb, 7 nəfər vəfat edib. Xüsusi rejimli xəstəxanalara yerləşdirilmiş şəxslərdən isə 14 nəfərin vəziyyəti ağır, 21 nəfərin vəziyyəti isə orta ağır qiymətləndirilir, digərlərinin səhhəti stabildir. Naxçıvan Muxtar Respublikasında isə 1 nəfər sağalaraq evə buraxılıb.

Ümumilikdə, aprelin 5-dək Azərbaycan Respublikası üzrə 45 383 test aparılıb. Bakı və bölgələr üzrə 44 753, Naxçıvan Muxtar Respublikasında isə 630 test aparılıb.

Hazırda Azərbaycanda tətbiq olunan karantin rejiminə uyğun olaraq 2 896 nəfər Naxçıvan Muxtar Respublikasında nəzarətdə saxlanılır. Onlardan 536-sı ölkəmizin digər bölgələrindən olan və muxtar respublikaya gələn şəxslərdir.

GÜNDƏM  / XuralTAC

İlham Əliyev tibbi maska istehsalı müəssisəsinin açılışında

Xural Yazıldığı tarix 6 Aprel 2020

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva aprelin 6-da Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında “Bakı Tekstil Fabriki” MMC tərəfindən yaradılan tibbi maska istehsalı müəssisəsinin açılışında iştirak ediblər.

Virtualaz.org xəbər verir ki, müəssisə ilə tanışlıqdan sonra Prezident İlham Əliyev Azərbaycan xalqına müraciət edib.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Azərbaycanda daha 63 nəfər koronavirus infeksiyasına yoluxub

Xural Yazıldığı tarix 6 Aprel 2020

Azərbaycan Respublikasında 63 yeni koronavirus (COVID-19) infeksiyasına yoluxma faktı qeydə alınıb.

Xüsusi rejimli xəstəxanalara yerləşdirilmiş həmin şəxslərdən 14 nəfərin vəziyyəti ağır, 21 nəfərin vəziyyəti isə orta ağır qiymətləndirilir, digərlərinin səhhəti stabildir.

İndiyə qədər ölkəmizdə 584 nəfərin koronavirus infeksiyasına yoluxması faktı müəyyən edilib, onlardan 32 nəfəri müalicə olunaraq, sağalmış, 5 nəfər vəfat etmiş, 547 nəfərin xüsusi rejimli xəstəxanalarda müalicəsi davam etdirilir.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Fəzail Ağamalını Türkiyədə soydular: həbs edildi…

Xural Yazıldığı tarix 5 Aprel 2020

Ana Vətən Partiyasının sədri, millət vəkili Fəzail Ağamalı Türkiyədə insidentlə üzləşib.

Axar.az xəbər verir ki, bu barədə Türkiyənin “Sabah” nəşri yazıb. Bildirilir ki, millət vəkili qızı və nəvəsi ilə Türkiyədə olarkən taksi sürücüsü tərəfindən soyulub.

Belə ki, F.Ağamalı İstanbulda otelə getmək üçün taksidən istifadə edib. Taksi sürücüsü isə pulu əvvəlcədən istəyib. F.Ağamalı da pulqabını çıxarıb və pulu ödəyib.

Bir az keçdikdən sonra pulqabını yoxlayan F.Ağamalı orda pulun az olduğunu görüb və sürücüdən şübhələndiyi üçün taksidən düşüb. Daha sonra polis idarəsinə gedərək, şikayət verib.

Polisdəki ifadəsində F.Ağamalı qeyd edib ki, qızı və nəvəsi ilə birlikdə Çağlayan Ədliyyəsi önündən Beşiktaşa getmək üçün taksiyə minmək istəyib. Taksi sürücüsü 25 lirə istəyib. Maşına mindikdə isə sürücü dərhal pulun ödənməsini tələb edib. Millət vəkili pulqabından pulları çıxararkən, sürücü pulların hamısını onun əlindən alıb. F.Ağamalı “niyə hamısını alırsan” soruşanda isə sürücü “25 lirəni çıxacam” deyib.

F.Ağamalı pullarını dərhal geri aldığını bildirib. Ancaq bir az getdikdən sonra pulunun tam olmamasından şübhələnib və taksidən düşüb. Sonra məlum olub ki, taksi sürücüsü millət vəkilinin əlindən pulu alarkən, 2 min lirəni hiss edilmədən oğurlayıbmış.

Dərhal yaxalanan Səlami T. adlı sürücü bildirib ki, F.Ağamalının pulunu oğurlamayıb, sadəcə, millət vəkili 2 min lirəni taksidə “unudub”.

Sürücünün sözləri şübhə ilə qarşılanıb və polis cinayət işi açıb, məhkəmə isə barəsində həbs qərarı verib.

Sürücünün 10 ilə qədər cəza ala biləcəyi qeyd edilir.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Azərbaycanda 2 nəfər koronavirusdan vəfat etdi

Xural Yazıldığı tarix 5 Aprel 2020

Azərbaycan Respublikasında kpronavirus (COVİD-19) infeksiyasına yoluxmuş iki şəxs vəfat edib.

Xural.com Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahına istinadən məlumat verir ki, 1931-ci il təvəllüdlü Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı şəkərli diabet xəstəsi olmuş, 1956-cı il təvəllüdlü digər vətəndaşın anamnezində isə ürəyin işemik xəstəliyi, arterial hipertenziya və şəkərli diabet xəstəliyi olduğu qeyd edilmişdir.

Onlardan COVID-19 üçün götürülən analiz nümunələri müsbət çıxmışdır.

Xəstələrin səhhətinin stabilləşdirilməsi ilə bağlı aparılan reanimasiya tədbirləri nəticə verməmişdir. Hazırda onların ailə üzvləri və ünsiyyətdə olduğu digər şəxslər müəyyən edilir və karantinə götürülür.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Jurnalistlər şəxsi avtomobillərindən istifadə edə bilərlər, ancaq şəxsi məqsədləri üçün yox…

Xural Yazıldığı tarix 5 Aprel 2020

Koronovirusla bağlı ölkədə tətbiq olunan xüsusi karantin rejimində hərəkətinə icazə verilən kateqoriyalardan biri də Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin əməkdaşlarıdır. Hazırda KİV əməkdaşlarını düşündürən suallardan biri də şəxsi avtomobilləri ilə hərəkət etməyə icazənin olub-olmamasıdır. 

Bu sualı Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin rəisi, polis polkovniki Kamran Əliyev APA-ya açıqlamasında cavablandırıb. O, qeyd edib ki, Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin əməkdaşlarının şəxsi avtomobilləri ilə işə gedib-gəlməsinə heç bir məhdudiyyət yoxdur. Onun sözlərinə görə, jurnalistlər avtomobildən şəxsi məqsədləri üçün istifadə edə bilməzlər: “Yəni, məsələn, jurnalist avtomobili ilə ailə üzvlərini daşıya bilməz. Onlar avtomobilindən yalnız iş məqsədi ilə istifadə edə bilərlər. Əgər avtomobili idarə edən jurnalistin ailə üzvlərindən kimsə Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargah tərəfindən fəaliyyətinə icazə verilmiş qurumlardan birində işləyirsə, jurnalist həmin ailə üzvünü də öz avtomobili ilə işə apara bilər”.

GÜNDƏM  / XuralTAC

İsraildə koronavirusa yoluxanların sayı səkkiz mini ötdü

Xural Yazıldığı tarix 5 Aprel 2020

İsraildə koronavirusa yoluxma ilə bağlı təsdiq edilmiş halların sayı artaraq 8018-ə çatıb.

“Report” xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, bu barədə ölkənin Səhiyyə Nazirliyi məlumat yayıb.

Bildirilir ki, COVID-19-dan ölənlərin sayı 46-ya yüksəlib. İsraildə yeni virusa yoluxmuş 477 xəstə sağalıb.

Koronavirus ilk dəfə 2019-cu ilin dekabrında Çinin Uhan şəhərində aşkarlanıb. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı martın 11-də COVID-19-u pandemiya elan edib.

Dünyada 1 200 319 nəfərin COVID-19 testləri pozitiv nəticələnib, 64 667 ölüm faktı qeydə alınıb, sağalanların sayı isə 246 174 nəfərə çatıb.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Əvəz Zeynallı yazır: “Mediada tarixi gün – Qəssab Vüqar getdi!”

Xural Yazıldığı tarix 5 Aprel 2020

KİVDF-nin icraçı direktoru Vüqar Səfərli Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə işdən uzaqlaşdırılıb. “Xural” qəzetinin baş redaktoru Əvəz Zeynallı bu haqda facebookda status paylaşıb. Xural.com statusu təqdim edir:

“Azərbaycan mediasının ən bəduğur adamlarından biri, medianı bərbad günə qoyan, Əli Həsənovun qara daşı olaraq müstəqil medianın başına düşən, azad və tənqidçi mətbuatın düşməni, hər cür yeniliklərin qarşısında bir kötük kimi dikələn mətbuat qəssabı Vüqar Səfərli prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə media tarixinin zibilxanasına göndərilib. Vüqar Səfərli təkcə vəzifəsindən azad edilməklə qalmamalıdır, Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi onun fəaliyyətini araşdırmalı, KİVDF hüquq-muhafizə orqanlarının yoxlamalarından keçməlidir. Bu uğursuz adam milyonlarla pulu necə və kiminlə bölüşdürüb, araşdırılmalıdır. Əli Həsənov-Vüqar Səfərli-Əflatun Amaşov “troykası”nın cinayət əməlləri öz qiymətini almalıdır.
Tarixdə Azərbaycan mətbuatı çox qara günlər görüb, repressiyalardan keçib, ölümlərdən adlayıb, başına çox nadan, cahil, media işini bilməyənlər gəlib, çox ədalətsizliklər-vicdansızlıqlar görüb, amma yuxarıda adlarını çəkdiyim “troyka”nın dövründəki vicdansızlıqlar heç bir zaman təkrar olunmayacaq, heç bir zaman media belə zülüm görməyəcək. Bu adamlar sorğuya çəkilməli, dövlət büdcəsindən ayrılan pulları necə quduzluqla bölüşdürüblər, hər şeyi aydınlığa qovuşdurmalıdırlar. Heç bir zaman bu cür ədalətsiz və vicdansız “troyka” mediaya bir də gəlməyəcək.
Proses davam etməlidir. Mətbuat qəssablardan və qəssab təfəkkürlü media yalaq-yaltaqlarından təmizlənməlidir. Bunlar və bunların tör-töküntüləri öz layiqli cəzalarına çatmalıdırlar…
Gün gələcək Əli Həsənovun da, Vüqar Səfərlinin də işdən çıxarıldıqları günlər tarixi günlər olacaq, azad və tənqidi media həmin günlərdə azadlıq nəğmələri oxuyacaqlar…”

Xural.com

GÜNDƏM  / XuralTAC

Azərbaycanda 200 min şəxsə birdəfəlik ödəniş veriləcək

Xural Yazıldığı tarix 5 Aprel 2020

Bu ilin aprel-may aylarında Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Məşğulluq Xidmətində işsiz kimi qeydiyyata alınmış 200 minə qədər şəxsə yaşayış minimumu qədər – 190 manat birdəfəlik ödəniş veriləcək.

Xural.com musavat.com-a istinadən xəbər verir ki, bu, Nazirlər Kabinetinin təsdiq etdiyi, “Koronavirus (COVID-19) pandemiyasının və bundan irəli gələrək dünya enerji və səhm bazarlarında baş verən kəskin dalğalanmaların iqtisadiyyata, makroiqtisadi sabitliyə, məşğulluq məsələlərinə və sahibkarlıq subyektlərinə mənfi təsirinin azaldılması ilə bağlı bir sıra tədbirlər haqqında” ölkə prezidentinin 19 mart 2020-ci il 19 mart tarixli sərəncamının icrası ilə bağlı Tədbirlər Planında öz əksini tapıb.

Bu məqsədlə 70 milyon manat ayrılıb.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Bu gündən evdən çıxmaq istəyənlər SMS göndərməlidir

Xural Yazıldığı tarix 5 Aprel 2020

Bu gündən Azərbaycanda vətəndaşların evdən çıxması icazə əsasında həyata keçiriləcək.

Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın qəbul etdiyi qərara əsasən, vətəndaşlar təxirəsalınmaz tibbi zərurətlə və hər hansı bir qrafik üzrə müalicə almaq, ərzaq və digər gündəlik tələbat mallarının, habelə dərman vasitələrinin alınması, bank və poçt xidmətlərindən istifadə edilməsi zərurəti və yaxın qohumunun dəfnində iştirakla əlaqədar yaşayış yerlərindən çıxa bilərlər.

Bu şəxslər yaşayış yerini tərk etmək üçün icazə almaq məqsədilə 8103 nömrəsinə SMS məlumat göndərməlidirlər (SMS məlumatlar ödənişsizdir). SMS məlumatın mətnində aşağıdakı 3 indeksdən biri və şəxsin şəxsiyyətini təsdiq edən məlumat qeyd edilməlidir.

1 rəqəmi təxirəsalınmaz tibbi zərurətlə və ya qrafik üzrə müalicə almaqla əlaqədar yaşayış yerini tərk etmək üçün (icazə rayon və şəhər daxilində 2 saat müddətinə verilir, rayonlar və şəhərlərarası hərəkət zərurəti yarandıqda olduğu ünvanla getməli olduğu ünvan arasında məsafə və müalicə prosedurunun müddəti nəzərə alınır, geri qayıtma müddəti həkim tərəfindən verilən arayışla müəyyən edilir və zərurət olduqda polis əməkdaşlarına təqdim edilir);

2 rəqəmi – ərzaq və digər gündəlik tələbat mallarının, habelə dərman vasitələrinin alınması, bank və poçt xidmətlərindən istifadə edilməsi zərurəti ilə əlaqədar yaşayış yerini tərk etmək üçün (icazə 2 saat müddətinə gündə 1 dəfə verilir);

3 rəqəmi – yaxın qohumunun dəfnində iştirakla əlaqədar yaşayış yerini tərk etmək üçün.

Şəxsiyyəti təsdiq edən məlumatlar aşağıdakılardır:

Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları üçün – şəxsiyyət vəsiqəsinin seriya və nömrəsi (məsələn, AZE11111111),

Azərbaycan Respublikasında müvəqqəti və ya daimi yaşayan əcnəbilər və ya vətəndaşlığı olmayan şəxslər üçün – Azərbaycan Respublikasının ərazisində müvəqqəti və ya daimi yaşamaq üçün icazə vəsiqəsinin seriyası və nömrəsi (MYİ (DYİ)1111111),

Azərbaycan Respublikası ərazisində müvəqqəti olma müddəti uzadılmış əcnəbilər və ya vətəndaşlığı olmayan şəxslər üçün – müvəqqəti olma müddətinin uzadılması barədə qərarın seriyası və nömrəsi (MOM1111111).

Nümunə: ərzaq və digər gündəlik tələbat mallarının, habelə dərman vasitələrinin alınması, bank və poçt xidmətlərindən istifadə edilməsi zərurəti ilə əlaqədar yaşayış yerini tərk etmək üçün 2 AZE1111111 məzmunlu SMS məlumatı göndərilməlidir.

Elektron Hökumət informasiya sistemindən gələn cavab SMS məlumatında icazənin qüvvədə olduğu müddət göstərilir. Şəxs yaşayış yerini yalnız müsbət cavab aldıqdan sonra tərk edə bilər.

Həyat və sağlamlığa bilavasitə təhlükəli vəziyyət yarandıqda yaşayış yerini tərk etmək üçün SMS məlumatın göndərilməsi tələb olunmur. Həmçinin şəxslər məhkəməyə və ya hüquq mühafizə orqanlarına çağırıldıqda SMS göndərilmədən yaşayış yerini tərk edirlər. Bu halda onlar məhkəməyə və ya hüquq mühafizə orqanına çağırılmalarına dair sənədi polis əməkdaşlarının tələbi ilə onlara təqdim etməlidirlər.

SMS icazə sistemindən istifadə qaydaları və SMS göndərilməsi ilə bağlı yaranan çətinliklərlə əlaqədar Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin (ASAN Xidmətin) 9108 Çağrı Mərkəzinə müraciət edilə bilər.

Aprelin 3-ü saat 10:00-dan etibarən müvafiq dövlət qurumları və özəl hüquqi şəxslər əməkdaşları barədə, habelə müvafiq könüllülər təşkilatları könüllülər barədə məlumatları “icaze.e-gov.az” portalına daxil etməyə başlayıb.

Bu Qərarda nəzərdə tutulmuş qaydada şəxslərin hərəkəti zamanı şəxsiyyəti təsdiq edən sənədlərin üzərlərində olması məcburidir.

Hərəkət məhdudiyyətlərinin tətbiqi qaydalarının pozulması halları xüsusi karantin rejiminin pozulması kimi qiymətləndirilməklə, İnzibati Xətalar və Cinayət məcəllələrində nəzərdə tutulmuş məsuliyyətə səbəb olacaqlar. Eyni zamanda “icaze.e-gov.az” portalı vasitəsilə icazənin alınması üçün yanlış məlumatın daxil edilməsi və yaşayış yerini tərk etmək üçün SMS sistemi vasitəsilə icazə alınması prosedurundan sui-istifadə halları daim araşdırılacaq, belə hallara yol verən hüquqi və fiziki şəxslər barəsində ciddi məsuliyyət tədbirləri görüləcək.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Bu gündən bu şəxslər xidməti vəsiqə və ya iş yeri barədə arayışla evdən çıxa biləcək-SİYAHI

Xural Yazıldığı tarix 5 Aprel 2020

Koronavirus (COVID-19) infeksiyasının qarşısının alınması məqsədilə Azərbaycanda həyata keçirilən xüsusi karantin rejimi çərçivəsində xidməti vəsiqələri və ya iş yeri barədə arayış əsasında hərəkət etmələrinə yol verilən şəxslərin siyahısı hazırlanıb.

Xural.com xəbər verir ki, bu gündən aşağıdakı şəxslərin xidməti vəsiqələri və ya iş yeri barədə arayış əsasında hərəkət etmələrinə yol verilir:

1. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyasının və Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti Aparatının əməkdaşları;
2. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatları və Aparatının əməkdaşları;
3. Mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanlarının rəhbərləri və onların müavinləri;
4. İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkil (Ombudsman) və Aparatının əməkdaşları;
5. Dövlətə məxsus olan hüquqi şəxslərin, o cümlədən dövlət adından yaradılan publik hüquqi şəxslərin rəhbərləri və onların müavinləri;
6. Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin əməkdaşları;
7. Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin və onun tabeliyindəki qurumların əməkdaşları;
8. Dövlət əhəmiyyətli və həyat təminatı obyektlərinin, habelə fasiləsiz fəaliyyət göstərən müəssisələrin əməkdaşları (1 nömrəli siyahı əlavə olunur);
9. Dövlət səhiyyə orqanlarının və qurumlarının (müəssisələrinin), özəl səhiyyə müəssisələrinin əməkdaşları;
10. Hüquq mühafizə, məhkəmə və hərbi xidmət nəzərdə tutulmuş orqanların əməkdaşları, vəkillər;
11. Kütləvi informasiya vasitələrinin əməkdaşları;
12. Azərbaycan Respublikasında akkreditasiya olunmuş diplomatik nümayəndəliklərin və beynəlxalq təşkilatların əməkdaşları və onların yerli heyəti (Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi tərəfindən verilmiş akkreditasiya kartları əsasında).

Qeyd edək ki, bu gündən koronavirus (COVID-19) infeksiyasının Azərbaycan ərazisində geniş yayılmasının qarşısının alınması məqsədilə həyata keçirilən xüsusi karantin rejimi çərçivəsində ölkədə müəyyən olunan hərəkət məhdudiyyətlərinin tətbiqinə başlanılıb.

Belə ki, əhalinin həyat və sağlamlığının qorunmasını, dövlət qurumlarının və həyat təminatı obyektlərinin fasiləsiz işini, habelə yaranmış vəziyyətdə iqtisadi subyektlərin zəruri həddə fəaliyyətini təmin etmək məqsədi ilə Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargah 5 aprel 2020-ci il saat 00:00-dan 20 aprel 2020-ci il saat 00:00-dək ölkədə hərəkət məhdudiyyətləri tətbiq edib.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Bu gündən Azərbaycana giriş-çıxış və yerli hava uçuşları dayandırıldı

Xural Yazıldığı tarix 5 Aprel 2020

Azərbaycanda koronavirus (COVID-19) pandemiyasına qarşı həyata keçirilən tədbirlər çərçivəsində 5 aprel 2020-ci il saat 00:00-dan etibarən 20 aprel 2020-ci il saat 00:00-dək yükdaşımaları istisna olmaqla, Azərbaycan Respublikası ərazisinə yerüstü və hava nəqliyyatı yolu ilə giriş-çıxış, o cümlədən yerli hava uçuşları tam şəkildə dayandırılır.

Bu barədə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahdan məlumat verilib.

Məlumata görə, tətbiq olunan bu tədbir koronavirus xəstəliyinə daxili yoluxma hallarının operativ aşkarlanması, yoluxan şəxslərin izolyasiya edilməsi və onların təmaslarının müəyyən olunması və karantinə yerləşdirilməsi, karantin məntəqələrinin qəbuletmə imkanlarının tənzimlənməsi və ölkə ərazisində xəstəxanaların hazırlığının artırılması istiqamətində görülən işlərin daha da gücləndirilmiş şəkildə aparılmasına xidmət edir.

“Qlobal pandemiya və fövqəladə vəziyyət şəraitini nəzərə alaraq, xarici ölkələrdə olan Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarını təmkin və anlayış nümayiş etdirməyə, olduqları ölkələrin karantin rejiminə ciddi şəkildə riayət etməyə, səfərlərdən çəkinməyə çağırır və xüsusi zəruri hallarda Azərbaycan Respublikasının diplomatik nümayəndəliklərinə müraciət etməyi tövsiyə edirik”, – deyə məlumatda qeyd olunur.