Cümə axşamı Strasburqda AŞPA-nın qıs sessiyasının plenar iclasında blogger Mehman Hüseynovla bağlı məsələ qaldırılacaq. Bu barədə Turan-a AŞPA Monitorinq Komitəsinin Azərbaycan üzrə məruzəçisi Stefan Şennax bildirib.
Rəhimə Hüseynova: ”Zəng eləməməsi də sübut edir ki, onun başında bir iş var”
Nardaran hadisələrinə görə 20 il azadlıqdan məhrum edilmiş Abbas Hüseynovun saxlandığı Qobustan həbsxanasında yanvarın 13-də döyülüb işgəncələrə məruz qaldığı, daha sonra naməlum istiqamətə aparıldığı bildirilir. Bu haqda Meydan TV-yə A.Hüseynovun anası Rəhimə Hüseynova məlumat verib.
Anasının dediyinə görə, onlar da məsələdən Qobustan həbsxanasından saxlanan “Müsəlman Birliyi” Hərəkatının sədri Taleh Bağırzadə vasitəsilə xəbər tutublar.
Yanvarın 14-də T.Bağırzadə ailə üzvlərilə telefonla danışarkən onları A.Hüseynovun döyülməsi barədə məlumatlandırıb. Bildirib ki, bir gün öncə – yanvarın 13-də Abbasın necə döyüldüyünü, qan içində sürüyə-sürüyə aparıldığını özü görüb.
R.Hüseynova bildirib ki, yanvarın 14-də oğlu da evlərinə zəng etməli imiş, lakin zəng gəlməyib:
“Bu gün onun telefon günüydü, zəng eləməməsi də sübut edir ki, onun başında bir iş var”.
A.Hüseynovun anası bir neçə gün öncə siyasi məhbusların hüquqlarının pozulmasıyla bağlı tədbirdə çıxış edərək, oğluna və başqa məhkumlara qarşı işgəncələrdən danışmışdı. Bildirmişdi ki, həbsxanada başqa bir Nardaran məhbusu Cabbar Cabbarovu döyəndə Abbas özünü irəli verib: “Deyib ki, Cabbarın ciyəri xəstədir, partlayar, onu buraxın, məni döyün…”
R.Hüseynova həmin tədbirdən cəmi üç gün sonra oğlunun həbsxanada işgəncəyə məruz qalmasını təsadüfi saymır:
“Mənim çıxışımın intiqamını övladımdan alırlar”.
T.Bağırzadənin yaxınları da ilahiyyatçının yanvarın 14-də evə zəng edərək, Abbasla bağlı həyəcanlı xəbəri çatdırdığını Meydan TV-yə təsdiqləyiblər:
“Əsas elə Abbas haqda danışdı. Dedi ki, elə bil Nardaran əməliyyatını yenidən törədirdilər. Abbası al qanın içində apardılar. Özü barədə ancaq onu dedi ki, həbsxanada başqa bir məhbusu yandırdığına görə əlavə 6 il cəza almış bir məhkumu gətirib onun kamerasına salıblar. Özünü də hədələyiblər ki, bir daha bəyanat, açıqlama verə bilməyəcəksən. O gün vəkililə görüşə aparıb-gətirəndə əllərini qanlı qandalla bağlayıblar. O qədər də möhkəm sıxıblar ki, qandalın yeri sanki qanqrena olub”.
Penitensiar Xidmətin ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin rəhbəri Mehman Sadıqov Azadlıq Radiosuna açıqlamasında Qobustan həbsxanasında Nardaran məhbuslarının döyülməsi, təzyiqlərə məruz qalması barədə məlumatları təkzib edib: “Bu şəxslər vaxtaşırı bəyanatlar verib gündəmdə qalmaq istəyirlər”.
T.Bağırzadə və A.Hüseynov 2015-ci il noyabrın 26-da Nardaranda 6 nəfərin ölümü ilə nəticələnmiş polis əməliyyatı nəticəsində həbs olunub. Onlara qarşı qəsdən adam öldürmə, terrora çağırış, dövlət çevrilişinə cəhd də daxil olmaqla, 20-dən çox ağır maddə ilə ittiham irəli sürülüb. Hər ikisi 20 il azadlıqdan məhrum edilib.
T.Bağırzadə və A.Hüseynov özünü təqsirli bilmir, ittihamların yalan olduğunu, polislərin evdə namaz qıldıqları vaxt insanlara silahlı hücum edib, altı nəfəri qətlə yetirdiyini bildirir.
Yanvarın 9-da axşam güclü şimal küləyi əsəcək, yanvarın 10-u səhərə yaxın şiddətlənəcək. Eyni zamanda yağıntı olacaq, sinoptiklər bildiriblər.
Yaxın sutkalarda rayonlarda qərb küləyi əsəcək, yağış yağacaq, dağlarda qar yağacaq.
Havanın temperaturunun kəskin enməsi gözlənilmir.
Keçmiş ekologiya və təbii sərvətlər naziri Hüseynqulu Bağırovun ailə üzvlərinin Latviyadakı şirkətləri barədə məlumat vermişdik. Latviyanın hökumət mənbələrində yer alan məlumatlara əsasən Hüseynqulu Bağırovun oğlu Lətif Bağırov, qızı Sevinc Bağırova, bacısı Duriya Nuriyeva, bibisi qızı Aliyə Nuriyeva, digər qohumu Liana Bağırova bu ölkədə ən iri azərbaycanlı investorlar statusundadır. Onların adına iki şirkət qeydiyyatdan keçib-“Stamina Hospitality Services” və “NORDİC STAMİNA”.
Bu şirkətlərdən birincisi otel, sauna və digər qonaq evlərinin işlətməçiliyi, digəri isə özünə məxsus olan və ya kirayə götürülmüş daşınmaz əmlakın icarəyə verilməsi ilə məşğuldur.
Virtualaz.org internet mənbələrindən müəyyən edib ki, Hüseynqulu Bağırovun ailə üzvləri Liana, Sevinc və Lətif Bağırovların, eləcə də bacısı Duriyyə Nuriyevanın təsisçisi olduqları -“Stamina Hospitality Services” şirkəti Riqada 3 ulduzlu və ailəvi “Annabella Hotel” otelini alıb. Bu oteldə qiymətlər 33 avrodan başlayır.
“Annabella Hotel” Riqanın mərkəzindən-şəhərin tarixi hissəsindən cəmi 7 km. məsafədə yerləşir(Caunes 15, Riga), Riqa aeroportundan isə 20 km. məsafədədir. Otelin 21 otağı var.
Ümumiyyətlə, şirkətlərin profili göstərir ki, Bağırovlar ailəsi Latviyada əsasən daşınmaz əmlaka yatırım edib və onların mülkiyyətində mənzillər, villalar, apartamentlər və digər otellər də ola bilər.
Otellər almaq və digər kommersiya daşınmaz əmlaka yatırım qoymaq digər azərbaycanlı oliqarxlar kimi Hüseynqulu Bağırovun da üstünlük verdiyi yatırım sahəsidir. Bundan əvvəl bloqqer Cavanşir Həsənli keçmiş nazirin Avropadakı otellərini və digər daşınmaz əmlaklarını tapıb üzə çıxarmışdı.
Azərbaycanda yanvarın 7-nə gözlənilən hava proqnozu açıqlanıb. Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Milli Hidrometeorologiya Departamentindən verilən məlumata görə, Bakıda və Abşeron yarımadasında havanın dəyişkən buludlu olacağı, arabir tutulacağı, əsasən yağmursuz keçəcəyi gözlənilir.
Lakin gecəyə doğru bəzi yerlərdə çiskinli olacağı ehtimalı var. Mülayim şimal küləyi arabir güclənəcək. Havanın temperaturu gecə 2-5°, gündüz 8-11° isti təşkil edəcək.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında havanın bəzi yerlərdə yağıntılı olacağı, qar yağacağı gözlənilir. Səhər ayrı-ayrı yerlərdə zəif duman olacaq. Qərb küləyi əsəcək. Havanın temperaturu gecə 1-6° şaxta, dağlıq ərazilərdə 8-10° şaxta, gündüz 4-9° isti olacaq.
Yuxarı Qarabağ: Xankəndi, Şuşa, Xocalı, Xocavənd, Qubadlı, Zəngilan, Laçın, Kəlbəcər, həmçinin Daşkəsən-Gədəbəy rayonlarında havanın bəzi yerlərdə yağıntılı olacağı, qar yağacağı, gündüz tədricən kəsiləcəyi gözlənilir. Ayrı-ayrı yerlərdə duman olacaq. Qərb küləyi ayrı-ayrı yerlərdə arabir güclənəcək. Havanın temperaturunun gecə 0-4° şaxta, gündüz 2-7° isti olacağı ehtimal edilir.
Qazax, Gəncə, Goranboy, Tərtər, Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl rayonlarında hava əsasən yağmursuz keçəcək. Gecə və səhər bəzi yerlərdə duman, çiskin olacaq. Qərb küləyi ayrı-ayrı yerlərdə arabir güclənəcək. Havanın temperaturunun gecə 3° şaxtadan 2°-dək isti, gündüz 7-11° isti olacağı proqnozlaşdırılır.
Balakən, Zaqatala, Qax, Şəki, Oğuz, Qəbələ, İsmayıllı, Ağsu, Şamaxı, Siyəzən, Şabran, Xızı, Quba, Xaçmaz, Qusar rayonlarında hava əsasən yağmursuz olacaq. Lakin axşam bəzi şərq rayonlarında yağıntılı olacağı gözlənilir. Bəzi yerlərdə duman olacaq. Qərb küləyi ayrı-ayrı yerlərdə arabir güclənəcək. Havanın temperaturunun gecə 3° şaxtadan 2°-dək isti, gündüz 4-9° isti, dağlarda gecə 5-8° şaxta, gündüz 0-5° isti təşkil edəcəyi ehtimal olunur.
Mərkəzi-Aran: Mingəçevir, Yevlax, Göyçay, Ağdaş, Kürdəmir, İmişli, Ağcabədi, Beyləqan, Sabirabad, Biləsuvar, Saatlı, Şirvan, Hacıqabul, Salyan, Neftçala rayonlarında hava əsasən yağmursuz keçəcək. Gecə və səhər bəzi yerlərdə duman olacaq. Qərb küləyi ayrı-ayrı yerlərdə arabir güclənəcək. Havanın temperaturu gecə 1° şaxtadan 4°-dək isti, gündüz 8-13° isti təşkil edəcək.
Masallı, Yardımlı, Lerik, Lənkəran, Astara rayonlarında hava əsasən yağmursuz keçəcək. Gecə və səhər dağlarda duman olacaq. Şərq küləyi əsəcək. Havanın temperaturunun gecə 3-6° isti, gündüz 8-11° isti, dağlarda gecə 3° şaxtadan 2°-dək isti, gündüz 2-8° isti olacağı gözlənilir.
Keçmiş rəisin evindən 250 min manatı kim və necə oğurlayıb? – Kərim Soltanov oğlu və gəlini tərəfindən oğurlanan pula görə başqalarını həbs etdirib…
Ağdam rayonundan olan məcburi köçkün Möhlət Əbilov tərəfindən “Hürriyyət”in redaksiyasına növbəti şikayət məktubu daxil olub. Qəzetimiz vasitəsilə ölkə prezidentinə müraciət edən şikayətçi yazır:
“Cənab Prezident!
Sizə müraciətim Bərdə rayon polis idarəsinin maliyyə təsərrüfat şöbəsinin keçmiş rəisi, polis mayoru Soltanov Kərim İsmayıl oğlunun qanunsuz əməlləri və dövlətin vəsaitini oğurluq yolu ilə mənimsəməsi ilə bağlıdır. Belə ki, Kərim Soltanovun oğlu Məhəmməd, gəlini Zümrüd, qohumu Yaşar və Asif əlbir olub, onun evindəki seyfi oğurlayıblar və külli miqdarda vəsaiti mənimsəyiblər.
Hadisənin 2018–ci ilin yanvar ayında baş verməsinə rəğmən, Kərim Soltanov cinayəti törətdikdən sonra Bakıya qaçan oğlu Məhəmmədi həbsdən qurtarmaq və polis oğlu Ramiq Soltanovun (sözügedən cinayətdə əli olan evin gəlini Zümrüd Soltanova Ramiq Soltanovun həyat yoldaşıdır) adına xələl gətirməmək məqsədi ilə hüquq mühafizə orqanlarına şikayət etməyib.
Amma iyun ayında Kərim Soltanov hadisəni törədənlərdən birini – Asif Əzizovu – oğlum Təbrizlə qızım Manyanın üzünə durmağa və onların adıçəkilən hadisəni birlikdə törətdiklərini bildirməyə razı salıb.
Bu azmış kimi, hərbi prokurorluğun müstəntiqi Nihat Şıxəliyev Kərim Sultanova xoş gəlsin deyə, həyat yoldaşım Gültəkin Əbilovanı qanunsuz olaraq həbs etdirib.
Gültəkin Əbilova
Cənab Prezident!
Biz çox yaxşı bilirik ki, Siz dəfələrlə məmur özbaşınalığına qarşı sərt tədbirlər görülməsi üçün göstərişlər vermisiniz. Amma bu gün müstəntiq Nihat Şıxəliyev və onun köməkçisi Şahin bizə sual verir ki, adamınız yoxdur, sizi “yuxarılar”a tapşırsın, qadını, yəni həyat yoldaşım Gültəkin Əbilovanı buraxaq? Deyir ki, onun heç bir günahı yoxdur, amma buraxa bilmərəm. Görünür, belə məmurlar üçün qanunlar yox, kimlərinsə tapşırığı əhəmiyyətlidir.
Cənab Prezident!
Belə məmurların özbaşınalığı nəticəsində xanımım Gültəkin Əbilova yeni ili həbsxanada qarşılamalı oldu. Sizdən xahişim budur ki, üzləşdiyimiz problemi nəzarətə götürəsiniz, Kərim Soltanovun, oğlu Məhəmməd Soltanovun, qardaşı oğlu Fəzail Soltanovun qanunsuz əməlləri araşdırılsın, müstəntiq Nihat Şıxəliyevin yoldaşım Gültəkin Əbilovanı əsassız olaraq həbsə almasına hüquqi qiymət verilsin və həyat yoldaşım Gültəkin həbsdən azad edilsin”.
Zakir Qaralova və Ramil Usubova müraciət
Öz növbəsində, Gültəkin Əbilovanın yaxın qohumu, Qarabag Azadlıq Təşhkilatının (QAT) sədr muavini, Məcburi Köçkünlərin Sosial Hüquqlarının Müdafiəsi İctimai Birliyinin sədri İlqar Əli də qəzetimiz vasitəsilə Baş prokuror Zakir Qaralova və Daxili İşlər naziri Ramil Usubova müraciət ünvanlayıb. O, adıçəkilən yüksək rütbəli məmurlara xitabən yazır:
“Biz sizə müraciət etdik ki, rüşvətxor, korrupsiyaya bulaşmış məmur Kərim Soltanovla bağlı ölçü götürəsiniz, əvəzində Azərbaycan Respublikası Baş prokurorunun müavini Xanlar Vəliyev və onun müstəntiqi Nihat Şıxəliyev günahsız ağbirçək qadını, məcburi köçkünü şərləyərək həbs etdirdi.
Deyəsən, bu ölkədə məmurların gücü korrupsionerlərə deyil, qadınlara çatır. Həmin qadın doğma dayımın qızı Gültəkin Əbilovadır. Bu ölkədə qanunsuzluğun acısını dayım qızı çəkməli, yeni ili həbsxanada qarşılamalı oldu. Ən acınacaqlısı isə odur ki, Hərbi Məhkəmənin sədri Həbib Həsənov deyir, gedin Xanlar Vəliyevin razılığını alın, sonra qadını buraxım. Nihat Şıxəliyevin köməkçisi Şahin isə bizə adam tapıb, tapşırıqla dayım qızını həbsdən azad etdirməyi məsləhət görür.
Məcburi Köçkünlərin Sosial Hüquqlarının Müdafiəsi İctimai Birliyinin sədri kimi prezidentə müraciət etdim ki, o da bu məsələ ilə tanış olsun. Bilsin ki, məmur ailəsi Bərdədə at oynadır, acısını isə ağbirçək qaçqın qadın çəkir.
Budurmu tolerantlıq dediyiniz, budurmu multikultiral dəyərlər? Korrupsiyaya qarşı beləmi mübarizə aparırsınız?
Kimdir bu Kərim Soltanov? Milyonlar onun evində hardandır? Oğlu Məhəmməd Soltanovla gəlini Zümrüd 2018-ci ilin yanvarında onun evindən 251.000 manat oğurladıqları halda nədən vaxtında polisə şikayət etməyib, 5 aydan sonra oğlu Məhəmmədi tapıb, döyərək ələ aldıqdan sonra şikayətçi düşüb?”
“Kərim Soltanovun evindəki seyfi öz oğlu, gəlini və yaxın qohumları oğurlayaraq qarət ediblər”
İlqar Əli
İlqar Əli deyir ki, oğurluq məsələsinə heç bir aidiyyatı olmayan Gültəkin Əbilovadan təsir mexanizmi kimi istifadə ediblər: “Onu həbs etməkdə məqsəd oğurlanmış pulların qaytarılmasıdır. Halbuki, nə Gültəkin Əbilovanın, nə də onun övladlarının sözügedən cinayətdə əli yoxdur. Artıq qeyd edildiyi kimi, rüşvət və korrupsiya yolu ilə böyük var-dövlət toplayan, pulunun sayını belə itirmiş keçmiş polis rəisi Kərim Soltanovun evindəki seyfi öz oğlu, gəlini və yaxın qohumları oğurlayaraq qarət ediblər”.
Kərim Soltanovun cinayətin təşəbbüskarı və icraçılarından biri olan oğlu Məhəmməd Soltavun səs yazısı hazırda İlqar Əlidədir. Həmin sıəs yazısında Məhəmməd Soltanov günahını tam etiraf edir. Baş verənləri bütün təfərrüatı ilə danışır, Gültəkin Əbilova ilə övladlarının bu cinayətdə əli olmadığını söyləyir.
Məhəmməd Soltanov
“Məhəmmədlə Zümrüd əlbir olub 2011-ci ildən Kərim Sultanovun evindən pul oğurlayırlar”
Onun söhbətindən məlum olur ki, seyfi evə Məhəmmədin qardaşı, polis əməkdaşı Ramiq Soltanovun həyat yoldaşı Zümrüd Soltanova gətirib, açarın surətini də çıxartdırıb özündə saxlayıb ki, istədiyi vaxt ordan pul götürə bilsin. Əslində Məhəmmədlə Zümrüd əlbir olub, 2011-ci ildən Kərim Sultanovun evindən pul oğurlayırlar. Amma pulunun sayını itirən Kərim Sultanov bunun fərqinə belə varmayıb. Sonuncu dəfə Məhəmməd borclarını qaytarmaq üçün seyfdən pul götürmək istəyəndə, Zümrüd bu işdə ondan şübhələnəcəklərini əsas gətirərək, açarı ona verməkdən boyun qaçırıb. Ona deyib ki, sənə şərait yaradacağam ki, seyfi oğurlayasan, sən də əvəzində mənə istədiyim məbləği verəcəksən.
Elə də ediblər. Anlaşmaya əsasən, Məhəmməd Seyfdən oğurlanan pulun 80 min dollarını Zümrüdə verib. Amma Məhəmməd Soltanov seyfi təkbaşına oğurlamayıb. Bu işdə ona qohumları – qumarbaz Asif və Yaşar kömək ediblər. Oğlunu, gəlinini və yaxın qohumlarını cinayət məsuliyyətindən qurtarmaq istəyən Kərim Soltanovsa bütün günahı uzaq qohumlarının – Gültəkin Əbilovanın övladları Təbrizlə Manyanın və Manyanın həyat yoldaşı İsanın üzərinə yıxıb”.
“Gültəkin Əbilovanın həbsi əslində elə müstəntiq Nihat Şıxəliyevin hazırlayıb həyata keçirdiyi plan üzrə baş verib”
Məsələ ondadır ki, İlqar Əlinin dayısı qızı Gültəkin Əbilovanın qızı Manya Kərim Soltanovun qaynının oğlu İsanın həyat yoldaşıdır. Adıçəkilən pul oğurluğundan sonra Gültəkin Əbilovanın adından bank vasitəsilə pul köçürülməsi əməliyyatı həyata keçirilib.
“Pul oğurluğu məsələsində Gültəkin Əbilovanın övladlarının və kürəkəninin adı hallandırıldığına görə müstəntiq Nihat Şıxəliyev adıçəkilən faktdan onların əleyhinə istifadə edib və oğurluq pulların qaytarmaq məqsədi ilə Gültəkin Əbilovanı qanunsuz olaraq həbs etdirib” – deyən İlqar Əlinin sözlərinə görə, müstəntiq ona bildirib ki, “əslində o qadınınn heç bir günahı yoxdur, əgər övladları və kürəkəni günahlarını etiraf edib oğurlanan pulu qaytarsalar, Gültəkin Əbilovanı azad edərəm”.
İlqar Əli iddia edir ki, Gültəkin Əbilovanın həbsi əslində elə müstəntiq Nihat Şıxəliyevin hazırlayıb həyata keçirdiyi plan üzrə baş verib: “Belə ki, müstəntiqin təkidi ilə Məhəmməd Soltanov Gültəkin Əbilovanın üzünə duraraq, onun əvvəlcədən bu oğurluqdan xəbəri olduğunu bildirib. Amma Gültəkin Əbilovanın vəkili müstəntiqin iştirakı ilə onu Məhəmməd Soltanovla üzləşdirəndə saxtakar yalan ifadə verdiyini rəsmi surətdə etiraf edib. Əslində bundan sonra Gültəkin Əbilova azad edilməli idi, amma Nihat Şıxəliyev buna imkan verməyib. Hakimə zəng vurub deyib ki, prokurorun bu məsələdən xəbəri var və o, Gültəkin Əbilovanın azadlığa buraxılmasına razı deyil. Bu səbəbdən Gültəkin Əbilova hələ də həbsdədir”.
İlqar Əli daha bir maraqlı məqama da toxundu. Məlum oldu ki, 5 ay axtarışda olan Məhəmməd Soltanov ötən ilin may ayında tapılanda atası Kərim Soltanov tərəfindən döyülüb və özünü bıçaqlayıb. Bunu həkim rəyi də təsdiqləyir:
“Məhəmməd Soltanov qumar borcları olduğu üçün pul oğurlamağa məcbur olduğunu etiraf edib. Bu işdə evin gəlini Zümrüdün əli olduğunu da deyib. Əslində bu gün həbsdə olan Məhəmmədlə birgə (Gültəkin Əbilovanın oğlu Təbriz, kürəkəni İsa, Kərim Soltanovun yaxın qohumları Yaşar və Asif də hazırda həbsdədir, Manyanı isə azyaşlı övladları olduğu üçün həbsdən azad ediblər) Zümrüd də həbs edilməliydi, amma hansısa səbəbdən məsuliyyətə cəlb olunmayıb. Hətta evdən qovulan gəlini bir müddət həmin evə qaytarıblar.
İlqar Əlinin dediyinə görə, ailə üzvlərinin qeyri-qanuni əməllərindən hali olan gəlin onları şantaj edərək həmin evə qayıda bilib: “Bu cinayətə heç bir aidiyyatı olmayan günahsız yaşlı qadınsa qazamatda əziyyət çəkir. Özü də birbaşa Nihat Şıxaliyevin sifarişi ilə.
Hərbi Məhkəmənin sədri Həbib Həsənov Gültəkin Əbilovanın doğmalarına deyib ki, mən də Gültəkin Əbilovanın günahsız olduğunu anlayıram (Gültəkin Əbilova Yevlaxda yaşayır, oğurluq hadisəsi isə Bərdədə baş verib). Amma Nihat Şıxəliyev mənə zəng vurub deyib ki, biz o qadının azadlığa buraxılmasına razı deyilik. Özünüz bilərsiniz, istəyirsiz, buraxın, istəmirsiz, buraxmayın. Həbib Həsənovsa Xanlar Vəliyevə qarşı çıxmaqdan çəkindiyini bildirib, onun tapşırığını yerinə yetirməyəcəyi təqdirdə işsiz qala biləcəyindən ehtiyat etdiyini söyləyib”.
Gültəkin Əbilovanın övladları ilə kürəkəninin sözügedən məsələyə aidiyyatına gəlincə isə İlqar Əli qeyd etdi ki, əslində onların pul oğurluğu ilə heç bir əlaqəsi yoxdur: “Sadəcə olaraq, 2017-ci ilin yayında Məhəmməd Soltanov hərbi xidmətdə olanda nəşə çəkən yerdə tutulur, atası bilməsi deyə, dayısı oğlu İsadan (Gültəkin Əbilovanın kürəkəni) borc pul istəyir, İsa da maşınını satır, xanımı Manyanın zinət əşyalarını lombarta qoyub pul götürür, amma tələb olunan məbləğ yığılmadığından Manya qardaşı Təbrizin bankdan götürdüyü 6 min manatı da həmin pula əlavə edib Məhəmmədə yollayır(cəmi 24 min manat).
Amma Məhəmməd Soltanov təkcə adıçəkilən qohumlarına borclu deyilmiş və borclarını qaytara bilmədiyi üçün atasından oğurluq etməyə məcbur olur. Evdən oğurluq edən gün Təbrizə zəng vurub deyir ki, gəl bizə, sənin borcunu qaytarım. Heç nədən xəbəri olmayan Təbriz gəlib oğurluğun üstünə çıxır və özü də bilmədən onun cinayət yoldaşı olur.
Əslində Məhəmməd Təbrizgilə borcunu qaytarıb. 5 aydan sonra bundan xəbər tutan Kərim Soltanov pulu qaytarmaq məqsədilə ikinci qrup əlilliyi olan Gültəkin Əbilovanı həbs etdirib. Dekabrın sonunda istintaq bitsə də, Nihat Şıxəliyev təcridxanaya zəng vurub deyib ki, Gültəkin Əbilova ilə görüşə qadağa qoyulub, onun yanına heç kəs buraxılmamalıdır. Doğmaları 3 gün onunla görüşə bilməyiblər”.
İlqar Əli bildirdi ki, dayısı qızını azadlığa buraxmaq üçün Nihat Şıxəliyev ondan 30 min pul istəyib, o isə maşınını satıb yalnız 10 min manat düzəldə biləcəyini söyləyib, amma müstəntiq bu məbləğə razılaşmayıb: “Axır məqamda iş məhkəməyə veriləndə Nihat Şıxəliyevin köməkçisi 10 minə razılaşdıqlarını bildirsə də, bu dəfə İlqar Əli razılaşmayıb, yalnız 5 min verə biləcəyini bildirib. Beləcə Gültəkin Əbilova azadlığa buraxılmayıb”.
Hurriyyet.org
Rusiyanın Rostov vilayətindəki Azərbaycan icmasının rəhbəri Vaqif Mustafayev Ermənistanın “müstəqillik günü” tədbirinə qatılıb.
Xural.com yenicag.az-a istinadən xəbər verir ki, bir müddət əvvəl Rostovda Ermənistanın “müstəqillik günü” nə həsr olunmuş tədbirə qatılan Azərbaycan icmasının rəhbəri düşmən ölkəni “əlamətdar gün” münasibətilə təbrik edib.
Çıxış və təbriklə kifayətlənməyən Mustafayev “Ermənistana və erməni xalqına çiçəklənmə arzuladığını” da bəyan edib.
Tədbirdə iştirak edən yüzlərlə erməni Mustafayevin çıxışını alqışlarla qarşılayıb. Ermənistan mediası isə azərbaycanlı icma rəhbərinin mərasimə qatılmasını şövqlə işıqlandırıb.
Bu rəzalətin Azərbaycan mediasında yalnız indi işıqlandırılmasının başlıca səbəbi isə həmin məraism haqqında informasiyanın yalnız erməni resurslarında yayımlanmasıdır.
Qeyd edək ki, bu, müxtəli ölkələrdə fəaliyyət göstərən Azərbaycan diaspor təşkilatları rəhbərlərinin ermənilərə yönəlik ilk jesti deyil.
Ağalar Qut
“Xalq” və “cəmiyyət” anlayışları Azərbaycanda bir sıra hallarda bir-birinin az qala sinonimi, əvəzi kimi başa düşülür və işlənilirlər. “Azərbaycan xalqı” ilə “Azərbaycan cəmiyyəti”nin qarışıq salınması – təkcə dil və yaxud terminologiya qarışıqlığı deyil, anlağımızdakı dumandır da. Kiçik bir yazıyla bu qatı dumanı bütövlükdə dağıtmaq mümkün olmayacaqsa da, ən azından belə bir problemin varlığına azacıq işıq düşmüş olacaqdır.
BİRİNCİ HİSSƏ
Anlayışların izahına dildən – sözlərin izahından başlamaq ən uğurlu başlanğıclardan biridir.
Xalq sözü – ərəbcə deyildir, özümüzün “qalaq”, daha qədim formasıyla desək, “qalanaq” sözümüzdür. Od qalayıb, o odun çevrəsində qalaqlanan insanlar deməkdir.
Ərəbcədə bir qom adam, millət, xalq, qəbilə kimi mənalar bildirən “qoum” (قوم) sözü – elə özümüzün “qamu” (hamı) sözümüzdür. Azərbaycan orfoqrafiyasında “v” ilə “qövm” kimi yazılaraq daha da tanınmaz hala salınan “qoum” – qamu (hamı) – eyni “qam”dan qopanlar, başqa sözlə, eyni ananın qarnından doğulan qarındaşlardır. Bizim fikrimizcə, “qohum” (qahım) sözünün də etimologiyası “qamu” (hamı) sözünə bağlıdır. Qohum-qardaş – qam-qarındaşdır. Görünür, biz ərəbcədən “millət” sözünü almamışdan qabaq, “qam” sözünü işlədirdik. Qam sözü bizə qam-şaman və midiyalı məşhur maq “Qam Ata” (Qaumata) – yəni, millət atası – adından tanışdır. Qam – hamılıqla bir-birinə qohumluqdur, bu, elə millət deməkdir. Kaş, 19-cu əsrdə Avropadan gələn “nation” (nasionalizm) sözü dilimizə “qam” sözüylə çevriləydi.
Ərəb dilində millət və eyni dinə etiqad edənlər mənalarını bildirən “umma” (امة) sözü – ana mənası bildirən “umm” (ام) sözündən yaranıb. “Ümumi” sözü də buradan törəyir. Ancaq türk dillərində də, məsələn, elə Azərbaycan dilində (Şamaxıda, Salyanda və b.) anaya “məmə”, türkməncədə “əmə”, çuvaşcada “ama” (<umay) deyirlər.=”” Ümmət=”” sözü=”” də=”” bir=”” anadan=”” doğulanlar=”” deməkdir.=”” qam,=”” qamu=”” sözləriylə=”” məmə,=”” əmə,=”” ana=”” sözləri=”” –=”” etimolojiq=”” baxımdan=”” eyni=”” sözdürlər.<br=””>
Ərəbcə sayılan qəbilə (قبيلة) sözü də bizim göbək sözümüzdən başqası deyildir. Qəbilə – bir göbəkdən doğulub-törəyənlər deməkdir.
Qədimdə insan birliklərinin, qohumluğun və yaxud qandaşlığın dişilikdən, ulu anadan, ulu nənədən götürülməsi təəccüblü olmamalıdır. Elmdə buna matriarxat adı verilir. Azərbaycan kəndlərində indi də nəsillər – “tirə”, “göbək”, “turuq” kimi sözlərlə bildirilir ki, bu sözlərin də hər biri analıqla, doğulub-törəməklə əlaqədardır. Latınca sayılan nation sözünün də etimonu “qnatus” – doğulanlar deməkdir.
Millət sözünə gəldikdə, bu söz islamdan sonrakı – yəni indiki – ərəbcədə eyni etiqadı bölüşənlər, dindaşlar deməkdirsə də, aramey dillərində millət sözünün etimonu “malel” – danışmaq, söyləmək kimi dünyəvi mənalar bildirir. Belədə, əslində millət – bir-birlərini eyni bir dillə başa düşənlər, eyni dildə danışanlar, bir sözlə, dildəşlik deməkdir. Bu dil isə ana dilidir. Deməli, millət – bir ulu ananın dilində danışanlardır. Fransız inqilabından sonra dəbə minən “nation” sözü dilimizə “millət” sözüylə, “nasionalizm” də “millətçilik” kimi tərcümə edilərkən, maraqlıdır ki, millət sözünün ərəbcədəki dini mənası yox, aramey dillərindəki dünyəvi mənası əsas götürülmüşdür.
İKİNCİ HİSSƏ
Qısa etimolojiq izahdan sonra artıq xalq, millət və cəmiyyət anlayışlarının izahına keçmək olar.
Dilimizdə “xalq” sözünün başlıca iki mənası vardır: “Xalq”ın bir mənası – demosdur. Demos – bir dövlətin əhalisi, bütün vətəndaşları deməkdir; onda “Azərbaycan xalqı” – Azərbaycanda yaşayan təxminən on milyonluq əhalidir. Lakin o biri tərəfdən “milli dövlət” (hər millətin bir dövlətə sahib olması və hər dövlətin bir millət tərəfindən qurulması) anlayışına görə, dövləti olan xalq – buna “dövlət xalqı” (Staatsvolk) da deyilir – millət adlandırıldığından, həmin bu on milyonluq xalq həm də millətdir.
Milli dövlət konseptinə görə, millət – dövlətin adı kimidir. Misal üçün, Almaniya Federativ Respublikası dövləti alman millətinin adınadır, bu dövlətin bütün vətəndaşları “doyç”, yəni alman adlanır, halbuki, onların heç də hamısı genetik baxımdan “doyç”, yəni alman deyillər. Rusiya da bu cürdür, İngiltərə də və s. Azərbaycan Respublikası dövləti isə – Amerika, Kanada, Avstriya və s. kimi – heç bir millətin adına deyildir.
Xalq və millət sözləri sinonim olmaqlarına baxmayaraq, Azərbaycanda xalq sözü millət sözündən daha çox işlənilməkdədir. Çünki xalq sözündə neytrallıq vardır, bir-birinə özgələr də bir odun çevrəsinə qalaqlanıb qalaq (xalq) ola bilərlər. “Millət” sözünü işlədəcəksənsə, gərək millətin adını deyəsən. “Azərbaycan xalqı” ifadəsi – “Azərbaycan dili” ifadəsinin əkiz tayıdır. Belə ki, “Azərbaycan” coğrafi məkanın adı olduğu üçün “Azərbaycan dili” ifadəsindən bu dilin linqvistik tərkibi – hansı dil olması – bilinmədiyi kimi, “Azərbaycan xalqı” ifadəsindən də bu xalqın etnik tərkibi – hansı millət olması – bilinməməkdədir.
“Xalq”ın ikinci mənası – etnosdur. Etnos – ana dili birliyidir, qandaşlıqdır, genetik ortaqlıqdır, ulu bir anadan – qamdan – törəyən qarındaşlıqdır. Misal üçün, biz “On milyonluq Azərbaycan xalqı” dedikdə, özümüzü avar, xınalıq, ləzgi, qrız, kürd, saxur, tat, talış, udin, yəhudi və başqalarından ayırd etmiş olmur və dövlətin əhalisi, vətəndaşları mənasında “demos”u, yəni milləti nəzərdə tutmuş oluruq; ancaq “Biz dünyada əlli milyonluq xalqıq” dedikdə isə özümüzü başqa bütün millətlərdən ayırd etmiş olur və “xalq” sözünü bu dəfə “etnos” mənasında, yəni genetik qohumluq baxımından millət mənasında işlədirik. Beləliklə, xalq millətdir – ya vətəndaş kimi dövlət birliyi mənasında, ya da genetik qohumluq kimi əcdad birliyi mənasında.
Millət anlayışı da ikimənalıdır: 1) Etnik, yəni genetik qohumluq mənasında millət anlayışı və 2) eyni dövlətin xalqı, əhalisi, vətəndaşı mənasında millət anlayışı. Bununla da etnik millətçilik (yəni, genetik millətçilik) ilə dövlət millətçiliyi (yəni, politik millətçilik) bir-birindən ayırd edilməlidir. “Etnik millətçilik” – öz etnosunun kulturasını, dəyərlərini, ana dilini və s. yüksək qiymətləndirmək və qorumaqdırsa, “dövlət millətçiliyi” – öz vətəndaşını başqa dövlətlərin vətəndaşından üstün tutmaqdan başqa bir şey deyildir.
Bir sıra hallarda bir millət bir neçə dövlətin ərazisində yaşayır, məsələn, elə biz özümüz, ermənilər, kürdlər və b. Belə millətlər yaşadıqları dövlətlərin xalqları – vətəndaşları – olsalar da, öz milli mənşələrini, öz vahid ulu analarını unutmurlar. Bizim ürəyimiz Kərkükdə, Mosulda, Ərbildə (İraq), Qarsda, Iğdırda, Sivasda (Türkiyə), Borçalıda (Gürcüstan), Dərbənddə (Rusiya), Urmuda, Zəncanda, Təbrizdə (İran) yaşayan millətimizlə bir ritmdə döyündüyü kimi.
Ərəb sözü hesab edilən “cəmiyyət” sözünə gəldikdə, bu sözün kökü “cəm” (جم) bizim “qom”, “kom” sözümüzdür; “cəmiyyət” sözünün hərfi mənası komalanmaq, komalaşmaq, qomluq deməkdir. Cəmiyyət sözünün terminolojiq mənası isə publika, assosiasiya, ittifaq, təşkilat, bir sözlə, bir yerə qom olmaq deməkdir, ancaq o, bir ölkə əhalisinin birgəyaşayış strukturu kimi, latınca “societas”ın, rusca “общество”nın, ingiliscə “society”nin, almanca “Gesellschaft”ın tərcüməsi deyildir. Bizim “cəmiyyət” dediyimizə ərəblər özləri “cəmiyyət” demirlər, “şarika” (شرکة) deyirlər, yəni şəriklik. Məsələn, Həsənbəy Zərdabi 1877-ci ildə “Əkinçi”də yazırdı: “…Osmanlı əsgərindən zəxmdar olanlara ianət etməkdən ötrü London şəhərində bir cəmiyyət binə olub ki, keçən məhərrəməcən 6500 lirə cəm edib.” Göründüyü kimi, böyük Zərdabi düzgün olaraq, cəmiyyət sözünü təşkilat mənasında işlədirdi. Məndən soruşan olsaydı, mən “societas”ın tərcüməsi kimi “ortaqcalıq” sözünü irəli sürərdim. Ortaqcalıq sözü təkcəlik, bircəlik, böyükcəlik sözlərinin quruluşundadır. Latınca “societas” sözünün özü də yoldaş, qonşu, yanaşı, ortaq deməkdir. Azərbaycan dilində küçə, park, mağaza kimi ictimai yerlərə “ortalıq malı” da deyilir, yəni ortaq istifadə etdiyimiz yerlər. Məsələn, ruslar latın sözü “societas”ı “ümumilik”, “ortaqlıq” (общество) kimi, almanlar “yoldaşlıq”, “ortaqlıq” (Gesellschaft) kimi tərcümə etmişlər. Bir yerə toplanmaq – cəmlənmək, cəmiyyət, toplum – ortaqlıqdan bambaşqa bir anlayışdır. Sovet cəmiyyətində hamı bir-biri üçün “товарищ” (yoldaş) idi. “Товарищество” (Yoldaşlıq) – latın sözü “societas”ın rus dilinə başqa bir tərcüməsidir.
ÜÇÜNCÜ HİSSƏ
Əlbəttə, siyasətdə özünü daha böyük çoxluğun tərcümanı kimi göstərmək istəmək, xalqın adından danışmaq normaldır. Ancaq problem ondadır ki, istər hakimiyyətdə, istərsə də müxalifətdə bəziləri səmimiyyətlə inanırlar ki, onlar doğrudan da xalqı təmsil edirlər. Cəmiyyət adından danışmalı ikən, xalq adından danışırlar. Bunun ucundan da “Kimdir xalq?” sualı bir çoxları üçün artıq fəlsəfi sual yox, politik sualdır.
Klassik kənd-şəhər bölgüsü elə xalq-cəmiyyət bölgüsüdür. Xalq – kənddədir, kəndlidir. Cəmiyyət – şəhərdədir, şəhərlidir. Xalq – cəmiyyətin materialı, fərdləri; cəmiyyət – xalqın birgəyaşayış forması, strukturudur. Azərbaycan əhalisinin yarısından çoxu kəndlərdə yaşayır, kəndli kimi yaşayır, o, xalqdır. Bakı şəhərində yaşayanların da çoxu son illərdə iş dalısınca şəhərə köçən kəndlilər, kəndli kimi yaşayanlardır.
Azərbaycan xalqı inəyini sağır, kilimini toxuyur, pendirini tutur, arağını çəkir, pirinə gedir, mal-qarasını otarır, sürüsünə tütək çalır, əkinini sulayır, bayatı deyir, o, qol çəkmir, söz verir, polisə getməyi satqınlıq sayıb günahkarı özü cəzalandırır, qızına cehiz yığır, oğluna qız seçir… Azərbaycan cəmiyyəti sosial şəbəkələrə qoşulur, saytlara baş çəkir, siyasi xəbərlərlə maraqlanır, sosial-siyasi hadisələrə öz münasibətini aktiv formada bildirir, ən azından mövqe tutur, hüquqlarını bilir, qanunlarla yaşamaq istəyir, partiyalara, siyasi nümayişlərə qoşulmağa hazırdır… Kənddə adamların ikinci adı – ayaması da – varkən, cəmiyyətdə münasibətlər anonimdir.
Sovet hakimiyyəti milli adət-ənənələri “köhnəliyin qalığı” kimi rədd etməklə, milli kulturanı (misal üçün, qohumbazlığı) yox edirdisə, o biri tərəfdən cəmiyyətləşməni (misal üçün, hamıya eyni münasibəti) yayırdı. Kəndlərdə dövri mətbuata məcburi abunəlik, hər kənddə bir klub, kitabxana və s. kəndləri cəmiyyətləşmə prosesinə məcburi qoşurdu. 1990-cı illərdə Bakıda sənaye istehsalı müəssisələrinin (fabrik və zavodların) bağlanması, şəhərə iş dalısınca kütləvi köç məcburiyyəti, kəndlərə medianın yolunun qapadılması, kəndlərin internetləşdirilməməsi və s. nəticəsində, müstəqil Azərbaycanda cəmiyyət, sovetdəkindən fərqli olaraq, istər sayına, istərsə də tutumuna görə əhalinin incə bir qabığına çevrilib.
Bu qabığın haçansa siyasi hakimiyyəti dəyişdirəcəyinə inam – elitarizmin bir növüdür. Yeni nəsil müxalifətçilər bu elitarizm tələsinə düşməməli, kəndlilərin ayağına gedib, əllərini xalqa uzatmalıdırlar. Mirzə Fətəli Axundovun kəndlilərin diliylə pyeslər yazması, Həsən bəy Zərdabinin bu pyesləri teatrlaşdırması və s. – xalqla birbaş ünsiyyətə girmək üçün idi. Bu, əslində maarifçiliyin metodu idi. Kəndlilərlə işləmək baxımından bolşeviklərdən də nümunə götürmək olar. Tez-tez deyirlər, xalq siyasi müxalifətin çağırışlarına cavab vermir, xalq onların ardınca getmir və s., halbuki, tam əksinə, siyasi müxalifət kəndlərdəki çoxmilyonluq xalqı Bakı şəhərindəki bir neçə yüz minlik cəmiyyətlə dəyişik salaraq, xalqa dalını çevirmişdir. Deyəsən, bolşeviklərdən sonra Azərbaycan xalqının ayağına gedən olmamışdır.
Azərbaycanda “xalqa müraciət” janrı ümumiyyətlə karikaturadır; söhbət “cəmiyyətə müraciət”dən gedə bilər. Çünki o müraciətlərin və yaxud video-söhbətlərin altında uzaqbaşı 10-50 min, uzağı 100-200 min dəfə abunəlik, baxış və yaxud “layk” görülür. Bax, bu, “Azərbaycan cəmiyyəti”nin təqribi sayı, tutumudur. Xalq cəmiyyətdə gedən söhbətlərə qulaq asmaq bir qırağa dursun, onları eşitmir də. Misal üçün, bu məqalədən “Azərbaycan xalqı”nın xəbəri də olmayacaqdır. Bunu oxusa-oxusa, əhalinin “ictimai sektor” adı verilən cəmiyyət qabığı oxuyacaqdır. “Əkinçi”ni, “Molla Nəsrəddin”i, “Füyuzat”ı oxuyanlar da Azərbaycan xalqı deyildi, o dövrün “Azərbaycan cəmiyyəti” idi. Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyəti də o dövrün cəmiyyətində – xalqdan, yəni kəndlilərdən xəbərsiz – qurulmuşdu və elə bu elitarizminin də qurbanı oldu. “Azərbaycan xalqı”nın bizdən də xəbəri yoxdur.
Qohumbazlıq, üzgörənlik və s. – səbəblər deyil, xalqlaşmanın nəticələridir. Alman kəndlisi də öz həmkəndlisinə üzgörənlik edir, bu, tamamilə normal insan halıdır. Lakin Avropa ölkələrində cəmiyyət gözə çarpır, xalq yox, yəni qanunların tətbiqi gözə çarpır, qədim milli adət-ənənələr yox. Azərbaycanda sovet cəmiyyəti dağılıb, yenidən cəmiyyətləşmə prosesi isə getməyib. Məsələn, maşını qaçırılan adam polisə şikayət edib, heç bir nəticə almayacaqsa, polis rüşvət alıb işi bağlayacaqsa, onda maşını oğurlanan şəxs, vaxtilə atı oğurlanan babasının elədiyi kimi etməyə – adamı tapıb onu özü bildiyi kimi cəzalandırmağa əl atacaqdır. Müstəqil Azərbaycanda son onilliklərdə fışqıran mentalitet – milli adət-ənənələrə qayıdış – cəmiyyətsizləşmənin nəticəsidir.
Azərbaycan ədəbiyyatı bütövlükdə xalq ədəbiyyatıdır, cəmiyyət yox. O, politik olmaq istərkən sosial yox, dərhal etnik xarakter alır. 1960-70-ci illər ədəbiyyatının (Məmmədhüseyn Şəhriyar, Məmməd Araz, Bəxtiyar Vahabzadə) xalqa ünvanlanmış “Ayağa dur, Azərbaycan”, “Qalx ayağa, Azərbaycan!” tipli poetik çağırışları indi siyasətdə davam etməkdədir. Teatral vəziyyət yaranıb: Qapı-pəncərəsi qapalı bir salona 100-150 nəfər yığışıb, növbə ilə ayağa durub, bir-birlərinə bərkdən “Ayılın!”, “Oyanın!”, “Qalxın!” kimi sözlər qışqırırlar, xalq isə salondan qıraqda və uzaqlardadır.
Yanvar ayına olan hava proqnozu açıqlanıb.
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Milli Hidrometeorologiya Departamentindən Trend-ə verilən məlumata görə, yanvar ayında havanın orta aylıq temperaturun ölkə ərazisində qeyri-bərabər paylanması gözlənilir. Aylıq yağıntının miqdarının iqlim normasına yaxın, bəzi ərazilərdə isə bir qədər çox olacağı ehtimal olunur.
Yanvar ayının ilk günlərində mülayim,əsasən yağmursuz hava şəraiti üstünlük təşkil edəcək. Bakıda və Abşeron yarımadasında orta aylıq temperaturun 3-4 dərəcə isti (gecələr 2-7 dərəcə isti, bəzi günlərdə 1-6 dərəcə şaxta, gündüzlər 7-12 dərəcə isti, bəzi günlərdə 2 dərəcə şaxtadan 3 dərəcəyədək isti) olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxındır. Aylıq yağıntının miqdarının iqlim normasına yaxın (norma 18-28 mm), bəzi yerlərdə isə bir qədər çox olacağı gözlənilir.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında orta aylıq temperaturun 0-2 dərəcə şaxta, (gecələr 3-8, bəzi günlərində 11-16 dərəcə şaxta, dağlarda 18-23 dərəcə şaxta, gündüzlər 4-9 dərəcə isti, bəzi günlərdə 0-5 dərəcə şaxta) olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxındır. Aylıq yağıntının miqdarının iqlim normasına yaxın (norma 14-25 mm) olacağı gözlənilir.
Yuxarı Qarabağ: Xankəndi, Şuşa, Xoçalı həmçinin Xocavənd, Qubadlı, Zəngilan, Laçın, Kəlbəcər və Daşkəsən-Gədəbəy rayonlarında orta aylıq temperaturun 1-3 dərəcə şaxta (gecələr 2-7 dərəcə şaxta, bəzi günlərində 10-14 dərəcə şaxta, gündüzlər 2-7 dərəcə isti, bəzi günlərdə 0-5 dərəcə şaxta) olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxındır. Aylıq yağıntının miqdarının iqlim normasına yaxın, bəzi yerlərdə isə bir qədər çox (norma 16-24 mm) olacağı gözlənilir.
Qazax-Gəncə, Goranboy, Tər-Tər, Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl rayonlarında orta aylıq temperaturun 1-3 dərəcə isti (gecələr 0-5 dərəcə isti, bəzi günlərdə 2-6 dərəcə şaxta, gündüzlər 6-11 dərəcə isti, bəzi günlərdə 2 dərəcə şaxtadan – 3 dərəcəyədək isti) olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim norması daxilindədir.
Aylıq yağıntının miqdarının iqlim normasına yaxın (norma 10-32 mm) olacağı gözlənilir.
Balakən, Zaqatala, Qax, Şəki, Oğuz, Qəbələ, İsmayıllı, Ağsu, Şamaxı, Siyəzən, Şabran, Xızı, Quba, Xaçmaz, Qusar rayonlarında orta aylıq temperaturun 2 dərəcə şaxtadan 1 dərəcəyədək isti (gecələr 3 dərəcə şaxtadan 2 dərəcəyədək isti, bəzi günlərdə 7-12, yüksək dağlıq ərazilərdə 17-22 dərəcə şaxta, gündüzlər 5-10 dərəcə isti, bəzi günlərdə 0-5 dərəcə şaxta) olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim norması daxilindədir.
Aylıq yağıntının miqdarının iqlim normasına yaxın və bəzi yerlərdə isə bir qədər çox (norma 22-49 mm) olacağı gözlənilir.
Mərkəzi-Aran: Mingəçevir, Yevlax, Göyçay, Ağdaş, Kürdəmir, İmişli, Ağcabədi, Beyləqan, Sabirabad, Biləsuvar, Saatlı, Şirvan, Hacıqabul, Salyan, Neftçala rayonlarında orta aylıq temperaturun 3-5 dərəcə isti (gecələr 1-6 dərəcə isti, bəzi günlərdə 0-5 dərəcə şaxta, gündüzlər 7-12 dərəcə isti, bəzi günlərdə 1 dərəcə şaxtadan 4 dərəcəyədək isti) olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxındır.
Aylıq yağıntının miqdarının iqlim normasına yaxın (norma 17-30 mm), bəzi yerlərdə bir qədər çox olacağı gözlənilir.
Masallı, Yardımlı, Lerik, Lənkəran, Astara rayonlarında orta aylıq temperaturun 2-5 dərəcə isti (gecələr 1-6 dərəcə isti, bəzi günlərdə 0-5, dağlarda 10-15 dərəcə şaxta, gündüzlər 6-11 dərəcə isti, bəzi günlərdə 2 dərəcə şaxtadan 3 dərəcəyədək isti) olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim norması daxilindədir.
Aylıq yağıntının miqdarının iqlim normasına yaxın (norma 63-98 mm), bəzi yerlərdə isə bir qədər çox olacağı gözlənilir.
“Mənim günahsız olduğumu hamı bilir. Sadəcə, məmur övladlarının günahının cəzasını mən çəkirəm. Arif Əsgərovun oğlunun, icra başçısının oğlunun oyunlarına görə mən həbs edilmişəm. Elnar Əsgərov ölkəyə gətirdiyi malı dəfələrlə baha qiymətə dövlətə satıb. Mənim adımdan ayrı-ayrı şəxslərdən milyonlar alaraq faiz verib. Arif Əsgərov bu işlər başlayandan zərərçəkmişlərə 40 milyon ödəyib. Mən isə heç bir günahım olmadan həbsdəyəm. Məmur övladları öz imkanlarından istifadə edib məni günahkar çıxardılar. Onlar indi kef edir, mən isə gün sayıram. Bu işlər 2013-cü ildən davam edir. Günahım olsaydı, o zamandan həbs edilərdim. İndi də azadlığa çıxardım. Mən Apelyasiya Məhkəməsində dəmir yolu idarəsində milyonların neçə ələ keçirildiyini sənədlərlə ortaya qoyacağam. Bu qədər haqsızlıq, özbaşınalıq olmaz. Elnar Əsgərovla Qoşqar Zeynalov bacanaqdır. İndi onlar düşmən olub deyə, cəzasını mən çəkirəm. Məhkəmədən barəmdə bəraət hökmü çıxarmasını istəyirəm” – bu sözləri məhkəmədəki son çıxışında Arif Əsgərovun digər baldızı oğlu Rahib Hüseynov deyib. Bundan sonra məhkəmə Rahib Hüseynovun 9 il müddətinə azadlıqdan məhrum olunması haqda hökm çıxarıb.
Xural.com xəbərinə görə, “Yeni Müsavat”a daxil olan məlumatda deyilir ki, Rahib Hüseynovun işi üzrə proses sona çatmaq üzrə olduğu günlərdə, dekabrın 25-də Arif Əsgərov oğlu Azər Əsgərova dəbdəbəli toy edib. “Buta Palace”də düzənlənən toy məclisinə xaricdən müğənnilər dəvət olunub. Məclisdə sabiq nəqliyyat naziri Ziya Məmmədovla yanaşı, hazırda vəzifədə olan şəxslər də iştirak ediblər. Toy məclisinə 300 min manatdan çox vəsait xərcləndiyi haqda məlumatlar var. Qeyd olunur ki, Arif Əsgərov toy məclisinə oğlunu həbs etdirdiyi baldızının qohumlarını dəvət etməyib.
Yada salaq ki, Rahib Hüseynov məhkəmədə günahsız olmasının sübutu kimi xalası oğlu Elnar Əsgərovun tapşırıqlarını sübuta yetirən kitabçalar təqdim edib.
Həmin kitabçalarda Elnar Əsgərovun gündəlik xərcləri və görülən işlərlə bağlı ayrılan məbləğləri qeyd olunub. Rahib Hüseynov 2013-cü ildə həbs edilmədən öncəyə qədər həmin kitablarda görülən işlər, Elnar Əsgərovun aldığı məbləğləri yazıb. Hüseynov həmin 5 kitabda ayrı-ayrı şəxslərdən aldığı, iş üçün ayrılan milyonları qeyd edib. Həmin kitablarda xeyli sayda vəzifəli şəxslərin adının keçdiyi məlum olub. O kitablarda qeyd edilən məbləğlər 20-25 milyondur. Alınan pullarla Arif Əsgərovun oğlu dəmiryolu üçün xaricdən avadanlıqlar alaraq dövlətə baha qiymətə satıb. Qazancdan isə pul aldığı şəxslərə də faiz verib. Məlum olub ki, kitablarda adı keçən həmin şəxslər Arif Əsgərovun oğlu Elnar Əsgərova verdikləri pullar qarşılığında xeyli qazanc əldə ediblər. Pulların alınması və aylıq faizlərin verilməsinə, “qara mühasibatlıq” işinə də R.Hüseynov nəzarət edib.
Elnar Əsgərov
R.Hüseynov 4 milyon 300 min manatlıq dələduzluqda ittiham edilir. Bundan başqa, R.Hüseynov vətəndaş Namiq Mehdiyevə də qarşı dələduzluq edib. Elan olunmuş ittiham üzrə R.Hüseynov özünü təqsirli bilmədiyini deyib. Təqsirləndirilən Hüseynov deyir ki, ona qarşı irəli sürülən bütün ittihamlar əsassızdır. Çünki qeyd edilən bütün işləri Elnar Əsgərov edib. Ayrı-ayrı şəxslərdən külli miqdarda pullar alınması, onlara faizlər verilməsi, xaricdən gətirilən malların dövlətə baha qiymətə satılması və digər işlər Elnar Əsgərovun nəzarətində olub. Rahib Hüseynov isə Elnarın “qara mühasibat”lığına nəzarət edib. Pullar bir neçə dəfə Rahib Hüseynov vasitəsilə alınıb. Maraqlıdır ki, Elnar şəxsən özünün aldığı pulları geri qaytarıb, amma Rahib Hüseynov vasitəsilə ona çatdırılan pulları ödəməkdən imtina edib. Bildirib ki, həmin pullar Rahib Hüseynov tərəfindən ələ keçirilib.
Arif Əsgərov 2004-2015-ci illərdə “Azərbaycan Dəmir Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin (QSC) sədri vəzifəsində çalışıb. A.Əsgərov 2015-ci ildə prezidentin fərmanı ilə tutduğu vəzifədən azad edilib. Başqa bir fərmanla o, nəqliyyat nazirinin müavini təyin edilib. Ziya Məmmədov postunu itirən zaman o da vəzifəsiz qalıb. Bu işdə də Arif Əsgərovun oğlu Elnar Əsgrovun da adı keçir. O, bir müddət ölkəni tərk etmişdi. Lakin sonradan Bakıya qayıdaraq məhkəmə prosesində şahid kimi ifadə vermişdi. O, bu işlərdə Hüseynov qardaşlarını ittiham edərək özünü məsuliyyətdən kənarda qoymağa çalışmışdı.
Azərbaycanda bayram günlərinə olan ilkin hava proqnozu açıqlanıb.
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Milli Hidrometeorologiya Departamentindən verilən məlumata görə, dekabrın 31-də Bakıda hava şəraiti dəyişkən buludlu olacaq, əsasən yağmursuz keçəcək, mülayim şimal küləyi əsəcək.
Havanın temperaturu gündüz 6-8, dekabrın 31-dən yanvarın 1-nə keçən gecə 3 dərəcəyə yaxın olacaq.
Yanvarın 1-də gün ərzində mülayim, əsasən yağmursuz hava şəraitinin davam edəcəyi gözlənilir.
Bu gün sabiq Daxili İşlər naziri İsgəndər Həmidovun həyat yoldaşı Rəna İbrahimovanın anım günüdür. O, 2 il bundan əvvəl dünyasını dəyişərək əbədiyyətə qovuşub. Xural.com baş redaktor Əvəz Zeynallının Rəna xanımın ölümündən sonra yazdığı yazısını Oxucularımıza təqdim edirik:
İndi zaman çox dəyişib. Ya da biz fərqli zamanlar görürük. Hər gün gördüyümüz, söhbətlərini eşitdiyimiz bu adamlar bir gün hakimiyyətin və Millətin Böyük Hərəkatının ön səflərində dayanmışdılar. O zaman da onlar əlçatmaz idilər. O zaman da onlar aylarla, illərlə yaxın, çox yaxın adamları ilə belə görüşə bilmir, görüşmür, hətta ən yumşaq formada desək, vaxt tapmırdılar. İndiyə qədər davam edib gələn umu-küsülər var hətta.
Rəna xanım Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatının ən cəngavər, ədəbli, əxlaqlı, mübariz və xarakterli qadınlarından biri olub. Mən və bir çoxlarımız Onu elə tanıyırıq. Bir zamanların ən qüdrətli adamlarından biri olan İsgəndər Həmidovun qəhrini çəkib. General qadını olub, nazir qadını olub, amma Azərbaycan Onun haqqında artıq-əskik söz eşitməyib. Sonra ağır həbsxana illəri gəlib. Rəna xanım yenə mübariz və möhtəşəm qadınların etdiyi kimi siyasi mübarizəsini davam etdirib. Siyasi məhbus qadını ömrünü yaşayıb. Taleyin hökmünə “ufff” demədən boyun əyib.
Bir neçə dəfə İsgəndər bəylə müsahibə götürəndə, ya da bəzi önəmli söhbətlərimiz olanda evlərində olmuşam. Nəcib bir ana, istiqanlı bir bacı qədər hamının olduğu kimi, mənim də qulluğumda durub. Əlindən çay içib yemək yemişəm. Həmişə öz fikrinin olduğunu hiss etmişəm. Azərbaycan ictimaiyyətində də hər zaman belə müsbət obrazı olub Rəna xanımın. İsgəndər bəyi hər zaman motivə edib, yanında olub, ağıllı məsləhətləri ilə onu yalnız qoymayıb.
Son zamanlar İsgəndər bəylə görüşmək çətin olmuşdu. Onun zatən xasiyyətində var bir az da qeyri-dəqiqlik. Bəzi məsələləri müzakirə etmək üçün axtaranda bəzən İsgəndər Həmidovu tapa bilməzsən. Uzun müddət görüşmədik. Bir dəfə görüşəndə, “Rəna başımı yaman qatıb, qoy bir az rahatlayım, görüşərik, səninlə danışılacaq çox söhbətim var” dedi. Elə narahat idi ki. Mən onu heç bir zaman belə görməmişdim…
O, zamanın ən qüdrətli adamlarından biri olub. Boz Qurd kimi əfsanə olub az qala. Türkeşi belə saya salmayıb zamanında. Türkeş belə çəkinib ondan. Dünyanın ən nəhəng dövlətinin Daxili İşlər nazirinin əlini rədd edib, “mənim xalqımın qanına batıb” deyə. Bir başqa super dövlətinin prezidenti Klintonun andiçmə mərasimində söhbətə mövzu olub. Ordu qurub. İstəyəndə tank salıb kənd-kəsəyə. O qədər ki, zamanın prezidenti “İsgəndərin qorxusundan kim nə edə bilərdi?” deyəcək qədər uzağa gedib. Jurnalisti maşınının yük yerinə basıb aparıb az qala. Dövlət televiziyasının canlı efirinə basqın edib az qala. Kəsdiyi başın sorğu-sualı olmayıb. Adı gələndə göydə uçan quşlar qanad saxlayıb.
Zamanın bir başqa qüdrətli adamı Rahim Qazıyev olub. Müdafiə nazirimiz. Azərbaycanda adı gələn hər yerdə ümid yeri olub. Bütün cəbhəboyu əməliyyatlarda öndə olub. Dünyanın super dövlətinin Müdafiə nazirini atasının evinə qədər gətirib və onunla dost olub. Torpaqları azad eləməyin bircə addımlığında olub. Rusiyanın qorxunc ordusunu prezident Elçibəyin də dəstəyi ilə Azərbaycan torpaqlarından çıxarıb. Onun da kəsdiyi başın sorğu-sualı olmayıb. Qüdrətli adam olub Rahim Qazıyev.
Zamanın qüdrətli adamlarından bir başqası İsa Qəmbər olub. Ölkədəki gerçək prezident də demək olarmış ona. Bütün dizginləri əllərində tutan adam. Bütün ölkəboyu kadrları yerləşdirən, böyük oynayan və böyük düşünən tək adam. Zamanın Sürət Hüseynovu çıxmasaydı, zamanın Heydər Əliyevi gəlməsəydi, Azərbaycanın taleyi bir başqa cür olacaqdı. Bəlkə də İsa Qəmbər dövrü, bəlkə də İsa Qəmbər erası. Bəlkə də Elçibəyin sirrlərindən bəziləri də elə onlar idi?..
Rəna xanımın yasında zamanının bu qüdrətli adamlarının hamısı İsgəndər Həmidovun başına cəm olmuşdular. İsa Qəmbərlə dostdur, Rahim Qazıyevlə illərdir danışmır. Amma bu adamların hamısını birləşdirən bir amil gördüm. Bu adamlarla görüşən İsgəndər Həmidov ağlayırdı. Mən ilk dəfədir, onun yanağından süzülən sel kimi göz yaşlarını görürdüm. İsa Qəmbərin gözlərini dolan, “Meydan” qəhrəmanı Nemətin dodaqlarını titrəyən, Rahim Qaziyevin gözlərini yaşaran gördüm. Zamanın qüdrətli adamlarının hamısı uşaq kimi ağlayan İsgəndər Həmidovla birlikdə ağlayırdılar. Bu göz yaşları Rəna xanım üçün idi!.. Bilirəm…
Bilirəm. Bu göz yaşları təkcə Rəna xanım üçün deyildi. Çünki bir anlıq mən də onlara qoşuldum. Mirmahmud Mirəlioğlu da, Pənah Hüseyn də, Arif Hacılı da kövrəlmişdilər. Bu qüdrətli, indi isə çox-çox çarəsiz adamlar ölkənin, hamımızın bu günümüzə ağlayırdılar həm də. Bu günə saldıqları Azərbaycana… bu günə saldıqları millətin halına ağlayırdılar… Rəna xanım hamısı, hamımız üçün əslində, bir bəhanə idi. Ölkənin ağır günlərinə bir yerdə ağlamaq bəhanəsi. İsgəndər Həmidovun Böyük Sevgisinə ağlamaq yanğısı istisna olunmaqla təbii ki…
Bir-biri ilə danışmayan, siyasi həyatda bir-birini didən insanları böyük kədər və böyük ölümlər birləşdirir. Hamı bir-biri ilə qanlı bıçaq olsa da, böyük itkilər insanları bir araya gətirir. Çünki ölən həm də xatirələrdir və onların bir daha qayıtmaq şansı yoxdur. Rahim Qazıyevin xatirələrini eşitdikcə, Rəna xanımla Sevil xanımın münasibətlərini, balaların balacalıqlarını, yuxulu-yuxusuz günlərin anılarını duyunca hiss edirdim bunu.
Bəlkə daha böyük itkilər və ölümlər olmadan Koroğlunun qocalığına qayıdasınız, bir zamanın qüdrətli, amma indinin çarəsiz adamları?! Bəlkə bir daha və son döyüş üçün yenə birləşəsiniz?! Bəlkə bu millətin yolunda bir daha can verməyə – bu dəfə gerçək – tələsəsiniz?!
3 gündür özümdə deyiləm! 3 gündür bu olayın təsirindən çıxa bilmirəm. 3 gündür İsgəndər Həmidovun göz yaşları gözlərimin qarşısından getmir…
Çox duyğulandım…
Çox…
26 dekabr 2016-cı il
Xural.com
Bəs hüquqi aktlarda bu məsələ necə əksini tapıb?
Ramiz Rövşən baş qazinin ruhunu şeiri ilə şad etdi…
Bu gün –dekabrın 20-i- baş Qarabağ qazisi Etimad Əsədovun 55-ci doğum günündə Qarabağ Qaziləri İctimai Birliyinin təşkilatçılığıyla “Azərkitab” Kitab Mərkəzində Birliyin mərhum sədrindən bəhs edilən “Birinci…” kitabının təqdimatı olub. Kitabın tərtibçi və ön söz müəllifi Qarabağ Qaziləri Birliyinin mətbuat katibi Rey Kərimoğlu , redaktoru isə tanınmış şair Rəfail Tağızadədir.
Moderator.az xəbər verir ki, Qarabağ qazisi və jurnalist Rey Kərimoğlunun aparıcılığıyla keçirilmiş tədbirdə Etimad Əsədovun şərəfli döyüşçü və qazi ömrünün parlaq səhifələrindən bəhs edilib. Mərhum baş qazinin övladlarının da qatıldığı təddimat və anım mərasimi Dövlət Himninin oxunması və şəhidlərin xatirəsinin yad edilməsi ilə başlanıb. Sonra baş qaziyə həsr edilmiş qısametrajlı film nümayiş etdirilib.
İlk söz görkəmli şair Ramiz Rövşənə verilib. Şair qazinin ruhunu şeiri ilə yad edib. Mərasimdə Qarabağ qaziləri Firudin Məmmədov, Ədalət Məhərrəməv, Elməddin Sərdarlı, tanınmışlardan polkovniklər Xətayi Baxışov, Üzeyir Cəfərli, Hikmət Ağayev, 20 Yanvar cəmiyyətinin sədri Soltan Əzimzadə, Emin Həsənli, jurnalist Akif Aşırlı, vəkil Aslan İsmayılov, eləcə də qazi və şəhid ailə üzvləri iştirak və çıxış ediblər.
Tədbir iştirakçıları Etimad Əsədov haqqında kitabın ərsəyə gəlməsində əməyi olan hər kəsə təşəkkürlərini ifadə ediblər.
Qeyd edək ki, kitaba Moderator.az əməkdaşları Üzeyir Cəfərov və Sultan Laçının da mərhum baş qazi haqda yazıları daxil edilib.
Allah rəhmət eləsin!
Sultan Laçın
Dekabrın 18-də şəhid ailələrinin 50-yə yaxın nümayəndəsi Şəhidlər Xiyabanında toplaşıb. Tədbir iştirakçılarından biri olan Məhəbbət Qocayevanın sözlərinə görə, aksiya iştirakçıları üzlərinə üzərində “Sus” yazılan qara maska taxaraq Şəhidlər Xiyabanına gəliblər.
Bununla onlar dekabrın 11-də aksiya zamanı şəhid ailəsi nümayəndəsi Toğrul Qocayevin 30 günlük həbsinə etiraz ediblər. O, guya polisə tabe olmamaq ittihamı ilə 30 günlük həbs edilib.
Aksiya iştirakçıları Qocayevin azad edilməsini tələb ediblər, bundan sonra dağılıblar.
Bu ilin yazında prezident İlham Əliyev 1991-97-ci illərdə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün müdafiəsi uğrunda döyüş əməliyyatlarında həlak olanların və ya itkin düşənlərin ailələrinə 11 min manat ölçüsündə birdəfəlik təzminat ödənilməsi haqqında sərəncam imzalayıb. Təzminatların ödənilməsinə oktyabrın 9-dan başlanılıb. Amma bir çox ailələrə keçmişdə vəsait almaları bəhanəsi ilə təzminat ödənilməsindən imtina edilib. Narazı vətəndaşlara məhkəmələrə müraciət etməyi tövsiyə edirlər. Amma şəhid ailəsi məhkəməyə müraciət etmək üçün dövlət orqanlarından rəsmi imtina cavabı almalıdır, onlara yazılı sənəd isə verilmir.
“Azərsığorta” dövlət şirkətindən iddia edirlər ki, 1990-cı illərdə hərbi qulluqçuların icbari sığortası haqqında qanun çərçivəsində bəzi ailələrə təzminat ödənilib. O vaxtki təzminatların məbləği 50-200 min denominasiya olunmamış manat təşkil edirdi, bu da hazırki 10-40 manata bərabərdir.
Şəhid ailələrinin etiraz aksiyası iştirakçılarından biri Sevinc Quluzadə Turan agentliyinə bildirib ki, etiraz aksiyasının iştirakçılarını polisə çağırmaya başlayıblar.
S.Quluzadəni Sabunçu Rayon Polis İdarəsinə çağırıblar. Onunla polis rəisinin müavini söhbət edib. S.Quluzadənin sözlərinə görə, bunun “profilaktik söhbət” olduğunu deyiblər. Onu inandırmağa çalışıblar ki, şəhid ailələrinin etiraz aksiyaları müəyyən dairələr tərəfindən təhrik edilir. Rəis müavini mübahisəli məsələləri küçə aksiyaları ilə yox, vəkillər vasitəsilə həll etməyi tövsiyə edib.
Adının çəkilməsini istəməyən digər aksiya iştirakçısı bildirib ki, dekabrın 18-də analoji məsələ ilə bağlı polisə çağırılıb.
Xatırladaq ki, bu ilin yazında prezident İlham Əliyev 1991-97-ci illərdə Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda həlak olanların və itkin düşənlərin ailələrinə 11 min manat məbləğində birdəfəlik kompensasiyanın verilməsi barədə sərəncam imzalayıb.
Kompensasiyaların verilməsinə oktyabrın 9-dan başlanılıb. Lakin ailələrin çoxuna verməyərək bildiriblər ki, onlar əvvəllər bu vəsaiti alıblar. Narazı vətəndaşlara məhkəməyə müraciət etməyi tövsiyə ediblər. Lakin məhkəməyə müraciət etmək üçün mərhumun ailəsi dövlət orqanlarından rəsmi imtina almalıdır, ancaq rəsmi sənədi vermirlər.
“Azərsığorta” Dövlət Şirkətindən bildiriblər ki, 1990-cı illərdə hərbçilərin icbari sığortası haqqında qanun çərçivəsində bəzi ailələrə kompensasiya ödənilib. O zaman kompensasiyanın məbləği denominasiya edilməmiş 50000-200000 edirdi ki, indiki 10-40 manata bərabərdir.
Araşdırmaçı jurnalist Xədicə İsmayılova təkrar həbs olunacağının mümkünlüyünü bildirib. O, “Amerikanın səsi” radiosunun Azərbaycan xidmətinə müsahibəsində deyib ki, artıq iki həftədir ki, müxtəlif mənbələrdən ehtiyatlı olması ilə bağlı xəbərdarlıq alır.
“Deyirəm ki, ehtiyatlı olub nə edim? Mən nə edirəm ki, onu etməyim. Etdiyim iş araşdırmadır. Araşdrıma işində də qeyri-qanuni heç nə yoxdur. Hamı bilir ki, mən hər hansı qrant almıram və pul işi ilə məşğul olmuram. Bu, özüm üçün əvvəlcədən qoyduğum qaydadır. Bunu uydururlarsa, bu o deməkdir ki, yalançı bir əsasla yeni bir cinayət işi tikirlər. O cinayət işi çərçivəsində yəqin məni yenə həbs etmək istəyirlər. Görək, indi ortalığa nə çıxarırlar?”, – o sual edib.
Jurnalist cinayət işinin hansı orqan tərəfindən qaldırılması barədə məlumata malik deyil.
“Ancaq bank hesablarımın ard-arda bağlanması göstərir ki, burada müxtəlif qurumlar tərəfindən koordinasiya olunmuş bir iş var. Başqa məsələlər də var idi. Amma indi bunu əlaltı qəzetlərinə ötürürlər, deməli, ciddi şəkildə zəmin hazırlayırlar”, – X.İsmayılova qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, vaxtaşırı izləndiyini hiss edir, ancaq çalışır ki, evdən tək çıxmasın.
“Ötən dəfə həbs olunanda həm də radioda aparıcı idim. İndi məlumat azlığı şəratində yalnız araşdırma işləri ilə məşğulam. Ümid edirəm ki, mən yenidən həbs olunsam dostlarım, həmkarlarım bu işi tam gücü ilə davam etdirəcəklər”, – o qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, dekabrın 4-də Beynəlxalq Bankdakı hesabına həbs qoyulub.
“Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin qərarı ilə Azərbaycan hökumətinin Beynəlxalq Bankda cəriməni ödədiyi hesabıma dekabrın 4-də Vergilər Nazirliyinin tələbi əsasında Bakı İnzibati İqtisad Məhkəməsi tərəfindən həbs qoyulub”, – X.İsmayılova bildirib. Onun sözlərinə görə, Vergilər Nazirliyi “Azadlıq” radiosunun boynuna qoyduğu vergiləri Xədicə İsmayılovadan da tələb edir.
O bildirib ki, Avropa məhkəməsinin qərarına əsasən ödənilən kompensasiya sanksiya, həbs, cərimə predmeti ola bilməz. “Mən bununla və bank hesabıma həbs qoyulması ilə bağlı məhkəməyə müraciət edəcəm. Beynəlxalq Bank (daha əvvəl Kapital Bank etdiyi kimi) bank sirrini pozaraq fərdi hesabım barədə məlumatı Vergilər Nazirliyinə ötürüb”, – o qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, hesabına həbs qoyulmasının səbəbi kimi göstəririlər ki, Vergilər Nazirliyi guya Azadlıq radiosunun ödəməli olduğu vergiləri ondan tələb edir.
Analoji həbs “Azadlıq” radiosunun da hesabına qoyulub.
X.İsmayılova eyni tələbin həm ona, həm də “Azadlıq” radiosuna irəli sürülməsini absurd adlandırıb. O xatırladıb ki, “Azadlıq” radiosunda maliyyə vəzifəsi tutmayıb.
Yol polisi sürücülərə müraciət edərək Azərbaycanda avtomobillərin məcburi texniki baxışdan (TB) keçməsi qaydalarında dəyişiklikləri xatırladıb.
Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin şöbə rəisi Rüfət Quliyev AzərTAC Dövlət Agentliyinə bildirib ki, prezidentin 2018-ci il iyunun 29-da imzaladığı “Yol hərəkəti haqqında” qanuna dəyişikliklər barədə sərəncama görə, icbari texniki baxışın (İTB) keçirilməsilə bağlı əvvəlki müddət ləğv edilir, hər avtomobil üçün icbari dövr son TB-nin fəaliyyət müddətinin son günü başa çatdıqdan sonra 20 gün ərzində müəyyən edilir. Əgər TB-nin son müddəti bitdikdən sonra 20 gün ərzində avtomobil yeni TB-dən keçməzsə sürücü qanun pozucusu sayılacaq, onun avtomobili hərəkət zamanı xüsusi vasitələrin köməyilə aşkar ediləcək, avtomobil sahibinin barəsində isə avtomatik olaraq inzibati cərimə ilə bağlı elektron qərar qəbul ediləcək. Sürücü TB üçün daha 20 gün alır. Əgər bu müddətdə avtomobili texniki baxışdan keçirməzsə həmin şəxs yenidən inzibati məsuliyyətə cəlb ediləcək və daha yeni 20 gün alacaq və bu minvalla davam edəcək.
Yol polisi xatırladır ki, TB-dən vaxtında keçməyən avtomobil yol polisinin distansion texniki vasitələri tərəfindən aşkar edilir.
Avtomobil sürücüsünün əvvəlki TB-nin fəaliyyət müddəti başa çatmazdan öncə Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin Diaqnostika Mərkəzinə müraciət etmək hüququ var. Lakin o zaman texniki baxış üçün avtomobilə növbəti müddətin verilməsi sonuncu texniki baxışın keçirildiyi vaxtdan başlayacaq.
Bundan öncə texniki baxış avtomobil istehsalçısı olan ölkədən asılı olaraq müəyyən aylarda keçirilirdi. Bu, ona gətirib çıxarırdı ki, Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin Diaqnostika Mərkəzində ya növbə olurdu, ya da boş olurdu, əgər həmin dövrdə sürücünün avtomobili mütləq texniki baxışa gətirməsi gərəkmirdisə.
Qanunda ikinci yenilik sürücülərin TB-dən keçməsini sübut edən sənədi avtomobilin yan şüşəsinə yapışdırmasının ləğvidir. İndi texniki baxışdan keçdikdən sonra DİN Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin Mərkəzi İnformasiya Sistemi tərəfindən tərtib edilən elektron talon ASAN ödəniş sisteminə daxil olacaq. Və o da öz növbəsində bunu informasiya İnternet-resursunda hər nəqliyyat vasitəsi sahibi üçün yaradılmış elektron kabinetdə yerləşdirir və avtomobil sahibinin elektron poçtuna (əgər varsa) göndərir.
TB-dən keçmək barədə kağız sənəd sürücünün öz istəyilə ona verilə bilər.
Üçüncü yenilik odur ki, yol polisinin Texniki Mərkəzində aşkar edilmiş texniki nasazlığı düzəltmək imkanı verilir və bu zaman avtomobili nasaz vəziyyətdə idarə etdiyinə görə sürücü cərimələnmir. Əgər texniki baxışdan keçərkən nasazlıq aşkar edilərsə avtomobil sahibinə bildiriş göndərilir və nasazlığın aradan qaldırılması tövsiyə edilir. Əgər növbəti baxış zamanı nasazlığın aradan qaldırılmadığı ortaya çıxarsa texniki baxışdan keçmək barədə elektron talon tərtib edilmir.
Digər yenilik sürücülərə təyin edilmiş inzibati cərimələr ödənildikdən sonra icbari TB-nin keçirilməsi imkanları haqda qaydalardır.
Qanunda avtomobilin buraxılış ilindən asılı olaraq TB-nin müddətinə dair hissə dəyişməz qalır. “Yol hərəkəti haqqında” qanuna uyğun olaraq avtobuslar, yük avtomobilləri (icazə verilmiş maksimum kütləsi 3,5 tondan çox olan və s.) ildə bir dəfə, digər minik və yük avtomobilləri buraxılış günündən dörd il keçdikdən sonra iki ildə bir dəfə, buraxılış günündən on il keçdikdən sonra ildə bir dəfə texniki baxışdan keçməlidir.
“Turan” agentliyi yol polisi əməkdaşlarının korrupsiya imkanlarının aradan qaldırılması və avtomobil sahibləri üçün TB prosedurunun sadələşdirilməsi məqsədilə avtomobillərə icbari texniki baxışın keçirilməsi qaydalarında islahatların vacibliyi barədə dəfələrlə məqalələr dərc edib. 23 noyabr 2018-ci il tarixli “Azərbaycanda texniki mərkəzlərə ehtiyac var” adlı yazıda
http://www.turan.az/ext/news/2018/11/free/Social/ru/76878.htm qeyd olunub ki, TB-nin keçirilməsilə bağlı mövcud müddətdə Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin Diaqnostika Mərkəzinin imkanları bütün avtoparkı texniki baxışdan keçirməyə imkan vermir. Mövcud vəziyyətdə ancaq avtomobillərin 5%-i texniki baxışdan keçir. Yəni, ümumilikdə TB formal xarakter daşıyır və korrupsiyaya şərait yaradır. Məqalədə TB-dən keçmək qaydalarının dəyişdirilməsi, icbari TB-nin aparılması üçün özəl təmir mərkəzlərinə icazə verilməsi təklif olunurdu. Bu yenilik sürücünün yaşadığı yerin yaxınlığında texniki baxışdan qısa müddətdə keçməsinə şərait yaradar. Hazırda Bakı sakinləri Zabratda yerləşən Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsinin Diaqnostika Mərkəzinə getməyə məcburdur. Əyalətdə yaşayan sürücülər isə texniki baxışdan keçmək üçün regional texniki mərkəzlərə getməli olur.
Ailə üzvü Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda həlak olduğuna görə 11 min manat birdəfəlik müavinət almalı olan şəhid ailələrinin bir qrup üzvü dekabrın 11-də Prezident Administrasiyası önündə toplaşmaq istəsə də, polis buna imkan verməyib.
Buna cavab olaraq, aksiya iştirakçıları “Şəhidlərin haqqı yeyilməz” şüarları səsləndiriblər.
Hadisə iştirakçılarının bildirdiyinə görə, bu dəfə polis əməkdaşları onlarla zorakı davranıb:
“Biz nə istəyirik ki, qanun veriblər, icra edilməsini istəyirik, müraciət etmişik, dəfələrlə gəlib burda toplaşmışıq. Qəbul ediblər, yazmışıq, cavab versinlər, ya da birdəfəlik 20 yanvardakı kimi qırsınlar, bitsin bu iş”.
Şəhid ailələri üzvlərinin bildirdiynə görə, aksiya zamanı ərazidəki polis əməkdaşları ilə şəhid ailələrinin üzvləri arasında insident yaşanıb.
Bildirildiyinə görə, şəhid ailələrinin üzvləri qaba rəftara məruz qalıblar, bir nəfərin səhhətində problemlər yaranıb, təcili tibbi yardım çağırılıb.
Hadisə yerindən bildirildiyinə görə, aksiya iştirakçılarından bir nəfəri mülki geyimli şəxslər saxlayıb, naməlum istiqamətə aparıblar.
Şəhid ailəsinin üzvü Sevinc Quluzadənin sözlərinə görə, saxlanılan şəxs Toğrul Qocayevdir:
“Biz Prezident Administrasiyasının ön tərəfində gedirdik. Yaxınlıqdakı maşından iki nəfər mülki geyimli düşdü, Toğrulun iki qoluna girib maşına otuzdurdular. Heç bir şey demədən sürüb, apardılar”, deyə S.Quluzadə bildirib.
S.Quluzadənin sözlərinə görə, T.Qocayevin atası Qarabağ döyüşlərində şəhid olub: “Prezident Adminstrasiyasına kollektiv ərizə vermişik. Gedib, ordan öyrənmək istəyirdik ki, nəticəsi nə olub. Bizə tövsiyə edirlər ki, birdəfəlik müavinətə görə məhkəməyə müraciət edək, amma indiki durumda məhkəmələrə müraciət etməyimiz mümkün deyil.
S.Quluzadə deyir ki, T.Qocayevlə bağlı məlumat ala bilmirlər.
turan.az
Azərbaycanda yeni qeydiyyatdan keçmiş dini icmalar arasında Gəncə “İmamzadə ziyarətgah” kompleksi də var. “İmamzadə” ilk dəfə olaraq dini icma kimi qeydiyyata alınıb.
Ötən həftə Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsində keçirilən toplantıda (DQİDK) yeni qeydiyyatdan keçən 30 dini icmaya şəhadətnamələr təqdim edilib. Dövlət Komitəsində təşkil olunan tədbirdə qurumun rəhbərliyi, şöbə müdirləri və yeni qeydiyyatdan keçmiş dini icmaların sədrləri iştirak ediblər.
Tədbirdə çıxış edən Gəncə şəhəri “İmamzadə ziyarətgah” məscidi dini icmasının sədri Tahir Abbasov Azərbaycanda vicdan azadlığının yüksək şəkildə təmin olunması üçün yaradılan şəraitdən, dini sahəyə göstərilən qayğıdan məmnunluğunu ifadə edib. Sonda qeydiyyat şəhadətnamələri dini icma sədrlərinə təqdim edilib.
Gəncə “İmamzadə”sinin icma kimi dövlət qeydiyyatına alınması ilə bağlı Hacı Tahirlə danışdıq. Yeni Müsavat”a açıqlamasında Hacı Tahir bildirdi ki, ilk dəfə olaraq “İmamzadə” icma kimi dövlət qeydiyyatına alınıb. Onun sözlərinə görə, indi kompleksin bir sıra problemləri aradan qaldırılıb, eləcə də dövlət yardımı edilib. Hacı Tahir bildirdi ki, Mənəvi Dəyərlərin Təbliği Fondu tərəfindən Gəncə şəhərində fəaliyyət göstərən iki icmaya avtomobil hədiyyə olunub. Bunlardan biri Gəncə “Şah Abbas” məscidi icması və “İmamzadə ziyarətgahı” icmasına verilib. Avtomobillər gələn həftənin əvvəli icmalara təhvil veriləcək.
Sitat: “Neçə ildir mümkün olmurdu, amma icmamız artıq rəsmi dövlət qeydiyyatına alındı. Bəzi problemlər də həllini tapdı. İcmamıza avtomobil də veriləcək. Ümumilikdə Gəncədə iki icmaya maşın verəcəklər, biri də bizim icmadır”.
“Yeni Müsavat”
Dekabrın 2-də Bakıda və Abşeronda hava yağışlı və küləkli olacaq. Havanın temperaturu gündüz +9, +11 dərəcə olacaq.
Ölkə rayonlarında da yağıntı olacaq, dağlara qar yağacaq. Havanın temperaturu gündüz +7, +11, dağlarda 0, +4 dərəcə olacaq.
Gəncə şəhər İcra Hakimiyyətinin sabiq başçısı Elmar Vəliyevin oğluna yüksək vəzifə verilib.
Bir müddət öncə Elmir Vəliyev Milli Məclisin İnzibati və hərbi qanunvericilik şöbəsinin İnzibati qanunvericilik sektorunun müdiri təyin edilib.
O, buna qədər Milli Məclisdə həmin şöbədə baş məsləhətçi vəzifəsində çalışırdı.
Xəbəri Milli Məclisdən təsdiqləyiblər.
Unikal.org
Bu sözləri Helsinki Vətəndaş Assambleyasının Azərbaycan üzrə Milli Komitəsinin sədri Arzu Abdullayeva Cənubi Qafqaz mediator qadınlar şəbəkəsinin üzvlərinin beynəlxalq mediasiya və şəbəkə əməkdaşlığı haqqında mətbuat və vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələrinə məlumat verərkən deyib.
Münaqişənin başvermə səbəblərini qısa təhlil edərkən A.Abdullayeva bildirib ki, müharibə yalnız maraqlı tərəflərin seçimi ola bilər. Münaqişənin həll olunması üçün real güclərin olmadığını təəssüflə qeyd edən A.Abdullayeva Minck qrupu həmsədri olan dövlətlərin fəaliyyətinə, eyni zamanda bu fəaliyyət barədə hakimiyyətin danışmaq istəmədiyi məqamlara da toxunub:
“Həmsədr olan dövlətlərdən biri kimi Rusiya Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həll olunmasında maraqlı deyil. Bunun da öz səbəbləri var. Rusiya sərhədlərinin cənubunda yerləşən dövlətləri öz nəzarətindən kənarda saxlamaq istəmir. O tərəflərə silah satmaqla nəzarəti əldə saxlamağa çalışır. Digər tərəfdən iqtisadi asılılıq yaratmaqla da istədiyi vaxt istənilən addımı atmaq niyyətindədir.” Minsk qrupunun tərkibində Rusiya, ABŞ və Fransadan başqa digər dövlətlərin də olduğunu xatırladan A. Abdullayeva hesab edir ki, əgər İsrail, Türkiyə, Belorusiya, həmçinin İsveçrə və Avstiya kimi dövlətlər də münaqişənin həlli prosesində yaxından iştirak etsəydilər, o zaman daha müsbət irəliləyişlərə nail olmaq mümkün idi: “Rusiya ordusunun Gürcüstana müdaxiləsi uğursuzluqla nəticələndi, çünki Avropa İttifaqı dərhal Rusiyaya xəbərdarlıq bəyanatı verdi”.
“Aprel döyüşləri təxribat idi”…
Arzu Abdullayevanın fikrincə, bu təxribat da Rusiya tərəfindən həyata keçirilib. “Döyüşlər başlayanda Azərbaycan və Ermənistan prezidentləri təyyarədə olublar, onlar Vaşinqtona uçurdular. Bizdə olan məlumata görə atəşkəs pozulandan 4 saat sonra prezident İlham Əliyevə bu haqda məlumat verilib, o da, “nə lazımdırsa, onu da edin, dayanmayın!” əmrini verib. Xüsusi təyinatlılar 3-4 saat ərzində 16 məntəqə əldə ediblər. Düzdür, ərazilər əldə etdik. Baxmayaraq ki, ermənilər bunu inkar edirlər. Bu, onlar tərəfindən bir blefdir. Ermənilər beynəlxalq aləmə yanlış məlumatlar yaydılar ki, onları da heç bir dəlillə əsaslandıra bilmədilər. Onların təqdim etdiyi şəkillərin biri 90-cı illərə – hərbi forma və silahın həmin dövrə aid olduğu təsdiqləndi – digəri, erməni başının kəsildiyi iddia edilən şəkil isə, bunun qarşı tərəfin məxsusi olaraq törətmədiyi, əslində bombanın partlaması nəticəsində baş verdiyi sübut olundu. Prosesin gedişindən də görünür ki, müxtəlif təxribatlar törətməklə münaqişənin həll olunmasına mane olurlar. Azərbaycan irəliyə doğru addım atmaq istəyəndə Rusiya Xəzərin neytral zonalarında “amfibiyalar”dan istifadə etdi və Azərbaycana xəbərdarlıq yolladı ki, bu amfibiyalar 2 saat ərzində sizin sahillərinizə yan alacaqlar. O baxımdan İlham Əliyev də siyasəti elə aparır ki, dövlət müstəqilliyimizi ümumiyyətlə, itiməyək. Bizi yalnız narahat edən odur ki, Azərbaycan Aİ və Avropanın digər beynəlxalq təşkilatları qarşısında insan hüquqlarına dair razılaşdırılan öhdəlikləri yerinə yetirmir.”
“Qadınlar silaha qarşı!”
A.Abdullayevanın sözlərinə görə, Azərbaycanın vətəndaş cəmiyyətinin bir qism üzvləri bu şüarla bir çox tədbirlərdə çıxış ediblər: “Mən elə qadın tanımıram ki, münaqişənin sülh yolu ilə həll olunmasını istəməsin… Heç bir ana, torpağında övladının qanının tökülməsinə razı olmaz. O baxımdan biz qadınlar sülh tərəfdarıyıq”.
Bu gün də Azərbaycanda münaqişənin müharibə yolu ilə həll olunması tələbilə çıxış edən qurumların olduğunu xatırladan tədbir iştirakçıları əsas məqamlara toxundular: “Münaqişənin baş verməsində maraqlı olan dövlətlərin razılığı olmadan onun baş verməsi mümkünsüzdür. Müharibə yalnız o zaman baş verə bilər ki, buna imkan verilsin.”
Tədbirdə o da qeyd olundu ki, bir çox hallarda Ermənistanın vətəndaş cəmiyyəti üzvlərindən Georgiy Vanyan, Natalya Martirosyan da məxsusi olaraq qeyd ediblər ki, Ermənistan Azərbaycana qarşı münasibətdə yaxşı qonşu olmayıb, işğalçılıq siyasəti aparıb. 1988-ci ildə Mixail Zadornovun səsləndirdiyi “… onu da başa düşmürəm ki, bir dənə də gəmisi olmayan ermənilər niyə dənizdən dənizə xəritəyə sahib olmaq istəyirlər” məqaləsindən sitatları dinlədilər.
Tədbirin sonunda media və vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri münaqişənin həlli istiqamətində növbəti layihə olan mediator qadınlar şəbəkəsinin yaradılmasını da müsbət addım kimi qiymətləndirdilər.
xural.com
Parlamentdə 2019-cu ilin büdcə zərfinə daxil olan “Milli Məclisin 2019-cu il üçün xərclər smetası haqqında” qanun layihəsini müzakirəyə çıxarılıb.
Deputatlar çıxışlarında Milli Məclisə ayrılan vəsaitlərin daha da artırılmasını təklif ediblər.
Deputat Siyavuş Novruzov deyib ki, Milli Məclisin adından xarici dillərdə sənədlər hazırlanır: “Büdcədən Milli Məclisə ayrılan vəsait daha da artırılaraq parlamentin adından hazırlanan sənədlərlə bağlı ayrıca şöbə yaradılmaldır. Sənədlərin hazırlanması üçün rus, ingilis dilli mütəxəssislər cəlb olunmalıdır. Çünki Milli Məclisə bəzən qanunlar, müqavilələr bərbad gəlir. Bu baxımdan dilləri bilən mütəxəssislər yığışıb buradan gedən sənədlərin mükəmməl olmasını təmin etməlidirlər”.
Deputat Milli Məclisə xarici ezamiyyələrlə bağlı ayrılan vəsaitin, həmçinin Milli Məclisin əməkdaşlarının da əmək haqlarının artırılmasını da təklif edib:
“Çünki onlar gecə-gündüz işləyir, gündəlik gələn qonaqları, ayrı-ayrı parlament üzvlərini sənədləri, yerləşdirilməsi məsələsi ilə məşğul olurlar. Bu baxımdan bu sahəyə ayrılan vəsait artırılmalıdır. Bu sahədə çalışanlar əziyyət çəkir və onlar da öz bəhrələrini görməlidirlər”.
Deputat Naqif Həmzəyev də deyib ki, parlamentin aparatının işi çox ağırdır:
“Milli Məclis aparatında elektron sistemi sürətləndirmək üçün təklif edirəm ki, hökumət tərəfindən bununla bağlı parlamentin büdcəsinə əlavələr olsun. Bu elektronlaşdırma işini xeyli sürətləndirərdi. Deputatların ofisinin də bu sistemə inteqrasiya olması çox faydalı olardı. İnanıram ki, biz deputatlar də bu məsələdə çiynimizə düşən işin məsuliyyətini daim unutmayacağıq”.
2019-cu ilin dövlət büdcəsindən Milli Məclisin və onun aparatının saxlanması üçün xərclər smetası 27 milyon 69 min 600 manat məbləğində müəyyənləşib. Xərclər smetası 2018-ci il ilə müqayisədə 2 milyon 837 min 545 manat artırılıb.
Layihə barədə məlumat verən Milli Məclisin işlər idarəsinin müdiri Firudin Hacıyev deyib ki, xərclər smetasının 68.5 faizini əmək haqqı fondu və əmək haqqı ilə bağlı xərclər təşkil edir: “Son illər ölkədə aparılan məqsədyönlü siyasətin davamı olaraq Azərbaycan parlamenti xarici ölkədən gələn qonaqların, eləcə də deputatların həm xarici, həm də daxili ezamiyyətlərinin sayı xeyli artıb.
Parlament iclaslarının sayının çoxalması ilə əlaqədar dəftərxana, mətbəə avadanlıqlarının alınması xərclərinin artırılmasına, Milli Məclisin inzibati binasında 1994-cü ildən xidməti istifadə üçün quraşdırılan operativ rabitə ATS-nin yenidən qurulmasına, Milli Məclisin inzibati binalarının isidilməsi və soyudulmasını həyata keçirmək üçün 2006-cı ildə quraşdırılan kinderlərin sıradan çıxmış bəzilərinin yenidən əvəz edilməsi, informasiya texnologiyalarının inkişafı ilə əlaqədar Milli Məclisin inzibati binasında 2 ədəd məlumat bazası, servis otağının yenidən qurulmasına vəsait tələb olunur”.
O, maliyyə nazirinə müraciətlə 2019-cu ilin xərclər smetasında bəzi maddələrdə vəsait çatışmazlıqlarını nəzərə alaraq vəsaiti artırmağı xahiş edib:
“Dəftərxana və təsərrüfat xərcləri paraqrafına 50 min, mətbəə xərclərinə 50, ezamiyyəyə 200 min manat, avadanlıqların alınması maddəsinə 150 min manat, digər alış və xidmətlər maddəsinə 200 min, icarə və muzdlu xidmətlər paraqrafına 200 min, digər maşın və avadanlıqlara 250 min manat, eləcə də Milli Məclisin avtoparkında maddi texnikanın bazasının yaxşılaşdırılması məqsədilə nəqliyyat vasitələri maddəsinə 200 min manat vəsaitin ayrılmasına köməklik göstərməyini xahiş edirik”.
Milli Məclisdə büdcə müzakirələri sona çatıb. Spiker Oqtay Əsədov noyabrın 23-dək hökumətə vaxt verib:
“Noyabrın 23-dək büdcə sənədi ilə bağlı hökumətə vaxt veririk. Büdcə ilə bağlı növbəti iclasımız noyabrın 23-də, daha sonra isə noyabrın 30-da keçiriləcək”.
2019-cu ilin büdcə layihəsi 3 gün – noyabrın 13, 14, və 15-də müzakirəyə çıxarılıb. Deputatlar layihələrlə bağlı təkliflərlə çıxış ediblər.
Büdcə zərfinə “2019-cu ilin dövlət büdcəsi haqqında”, “2019-cu il üçün yaşayış minimumu haqqında”, “2019-cu il üçün ehtiyac meyarının həddi haqqında”, “Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun 2019-cu il büdcəsi haqqında” qanun layihələri daxildir.
2019-cu ilin büdcə zərfi ilə bağlı layihədə dövlət büdcəsinin gəlirləri 22,9 milyard manat, xərcləri isə 24,7 milyard manat səviyyəsində proqnozlaşdırlır.
2019-cu il üçün ünvanlı dövlət sosial yardımının təyin edilməsi məqsədilə gələn il üçün ehtiyac meyarının həddi 143 manat məbləğində müəyyən edilib.
Növbəti il üçün yaşayış minimumun ölkə üzrə 180 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 191 manat, pensiyaçılar üçün 149 manat, uşaqlar üçün 160 manat müəyyən edilməsini nəzərdə tutulub.
Deputat Siyavuş Novruzov deyib ki, müharibə veteranları ilə bağlı müəyyən addımlar atılmalıdır.
“Qarabağa gedən yol Qarabağ əlillərinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsindən keçir. Dövlət rəhbərliyi ilə yanaşı özəl sektor da onların müdafiəsi istiqamətində addımlar atmalıdır. Əlillərin işə cəlb edilməsində Qarabağ əlilləri əsas rol oynamalıdır. Əgər Qarabağ əlili hansısa təşkilatda işləyirsə, ixtisarlar ən son onlara şamil olunmalıdır. Bura Əfqanıstan veteranlarını da şamil edirəm. Onların arasında əlillər, veteranlar, Qarabağ müharibəsində iştirak edənləri var ki, onların sosial müdafiəsi istiqamətində addımlar atılmalıdır”.
Deputat vurğulayıb ki, veteranlara 56 manat müavinət verilir, lakin onlar təqaüdə çıxdıqdan sonra həmin puldan 18 manat tutulur:
“Bu müavinət onlara avtobus, qaz, işıqdan pulsuz istifadənin ləğvindən sonra ayrılıb. Bunun təqaüdə nə aidiyyatı var? Məgər kimsə təqaüdə çıxanda həmin şəxslər veteranlıqdan çıxır?”
Veteranların mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılmasına toxunan S. Novruzov söyləyib ki, Əfqanıstan veteranları da buradan kənarda qalmamalıdır.
Deputat Elmira Axundova təklif edib ki, I qrup əlilə ailə üzvlərindən biləvasitə qulluq edən insanlara həm əmək stajı hesablansın, həm də onlar müəyyən məbləğdə heç olmasa yaşayış minimumu həddində məvacib ala bilsinlər.
“Çünki məlumdur ki, belə insanlar yalnız xəstənin qeydinə qalmalı olduğundan başqa işlə məşğul ola bilmirlər. Əlil vəfat edəndən sonra isə ona uzun illər fədakarcasına qulluq edən yoldaşı, bacısı ya anası maddi dəstəkdən tamamilə məhrum olurlar, yeni iş axtarmaq, işə çıxmaq çoxu üçün artıq gec olur”.
Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları noyabrın 10-da din xadimi Mirtağı Əsədovun saxlanmasını hələlik şərh etmirlər. Qeyri-rəsmi məlumatlara görə, o, Gürcüstanda fəaliyyət göstərən və şiələrin maraqlarını təmsil edən “Gürcüstan müsəlmanlarının ali idarəsi” dini birliyinin lideridir.
2011-ci ilədək Gürcüstan müsəlmanları ilə işi şeyxülislam Allahşükür Paşazadənin rəhbərliyilə Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi (QMİ: mənzil-qərargahı Bakıda olmaqla) həyata keçirib. Gürcüstanda QMİ-nin nümayəndəliyi olub.
2011-ci ildən Gürcüstanda dini birliklər haqqında qanunun qəbulundan sonra bir neçə islam təşkilatı qeydiyyata alınıb: Gürcüstan Müsəlmanları İdarəsi, Gürcüstan Müsəlmanları Birliyi, Gürcüstan Müsəlmanları İttifaqı, Gürcüstan Müsəlmanları Ali Dini İdarəsi, QMİ-nin Gürcüstan nümayəndəliyi.
Beləliklə, Gürcüstan hakimiyyəti QMİ-nin Gürcüstan müsəlmanları üzərində birbaşa idarəçiliyini alaraq Azərbaycandan təsiri minimuma endirdi.
2011-ci ilin mayında QMİ Gürcüstanda Müsəlmanlar İdarəsinin yaradılmasını pisləyib. “Gürcüstanda bu təşkilatın yaradılması həmin ölkədə yaşayan müsəlmanların Azərbaycandan qoparılması məqsədi daşıyır”, – Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə deyib.
2016-cı ilin fevralında Gürcüstan Müsəlmanlarının Ali Dini İdarəsinə rəhbərlik edən Mirtağı Əsədov Gürcüstanda imam Əli adına “Elm şəhəri” Universitetinin açılacağını bildirib. O, İranın “Arannews” agentliyinə bildirib ki, universitet rəsmi icazə alıb, orada islam dini tədris olunacaq, məzunlara isə sertifikatlar veriləcək.
Lakin universitet yaradılmadı, Gürcüstan Müsəlmanlarının Ali Dini İdarəsinin fəaliyyəti isə bu ölkə KİV-də ancaq bu məlumatla məhdudlaşır. İndiyədək bu təşkilatın adı xəbərlərdə çəkilmir. Gürcüstanda icitmai tədbirlərdə iştirak edən fəal təşkilat kimi Gürcüstan Müsəlmanları İdrəsinin adı çəkilir.
İstisna deyil ki, M.Əsədovun həbsi Bakıda, eləcə də Tbilisidə Gürcüstan Müsəlmanlarının Ali Dini İdarəsinin fəaliyyətinin arzuolunmaz kimi qiymətləndirilməsi ilə bağlı ola bilər.
Turan.az
Şabran rayonu Uzunboyad kəndində yol-nəqliyyat hadisəsi baş verib.
“Report”un Şimal bürosunun verdiyi məlumata görə, Uzunboyad kəndinin sakini, 2004-cü il təvəllüdlü Tofiq Rafiq oğlu Muradov idarə etdiyi “VAZ-2107” markalı, 90-XF-512 dövlət nömrə nişanlı minik avtomobili ilə həmkəndlisi, 2005-ci il təvəllüdlü Səkinə Ramin qızı İsmayılovanı vurub.
S.İsmayılova təcili tibbi yardım avtomobili ilə Şabran Rayon Mərkəzi Xəstəxanasına çatdırılıb. Ona sağ ayağının baldır nahiyəsinin sınığı diaqnozu qoyulub, yaralı tibbi yardım göstərildikdən sonra ambulator müalicəyə buraxılıb.
Tofiq Muradovun Uzunboyad kənd bələdiyyəsinin sədri Rafiq Muradovun oğlu olduğu bildirilir.
Faktla bağlı Şabran Rayon Polis Şöbəsində araşdırma aparılır.
Tanınmış təhsil eksperti Etibar Əliyevə ağır itki üz verib.
Xural.com-un modern.az-a istinadən verdiyi məlumata görə, təhsil ekspertinin atası Qasım Əliyev bu gün (dünən) səhər saatlarında dünyasını dəyişib.
Xural.com-un kollektivi Etibar müəllimə və yaxınlarına dərin hüznlə başsağlığı verir.
Allah rəhmət eləsin!
Hadisəyə görə cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmuş dörd nəfərin – Mərkəzin direktoru Telman Məmmədhəsənov, Mərkəzin direktor müavini Mahir Abdullayev, hadisə vaxtı Mərkəzdə müalicə olunan Məhəmməd Məmmədov və onun həkimi Afət Məmmədovanın işinə Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində baxılır.
Noyabrın 8-də hakim Azər Paşayevin sədrliyilə keçirilən məhkəmədə yanğın vaxtı Mərkəzdə müalicə olunan, hadisənin canlı şahidi Rasim Hüseynov ifadə verib. Zərərçəkmiş qismində dindirilən R.Hüseynov bildirib ki, spirtli içki aludəçisi olduğu üçün müalicə olunurdu. Bundan əvvəl də müalicə alıb və təqsirləndirilən M.Məmmədovu o vaxtdan tanıyıb.
R.Hüseynov ifadəsində göstərib ki, o, səhər saat 5-dən sonra yata bilmirdi, hadisə günü də adəti üzrə oyaq idi. Dəhlizə çıxanda görüb ki, 4-5 nəfər başqa oyaq olanlar da var – mühafizəçi, sanitar və s. Onun sözlərinə görə, qəfildən palatalardan birindən tüstü gəldiyini görüb, ora qaçıblar, içəridə olan iki nəfəri çıxarmağa çalışıblar. Mühafizəçi su gətirib alovun üstünə tökəndə qara tüstü ətrafa yayılıb və göz-gözü görməyib.
R.Hüseynov bildirib ki, yanğının başladığı, ilk tüstü çıxan palata M.Məmmədovun yatdığı palata deyildi. Zərərçəkmişin sözlərinə görə, onunla eyni palatada qalan Elnur adlı şəxs də hadisə nəticəsində ölüb:
“Qapıları döyürdük, qışqırırdıq, dərin yuxuda olan xəstələr oyansın deyə, onların sinəsinin üstünə çıxırdılar. Palata yoldaşımı mən oyatdım. Bayıra çıxanda gördüm yoxdur, onu çıxarmaq üçün yenə içəri qayıtdım. Gördüm ki, tüstüdən boğuluram. Tapa bilmədim. Həmin vaxt dəhşətli mənzərə idi. İçəridəkilər qışqırıb ağlayırdılar ki, “bizi buraxma”. Biz də bu tərəfdə ağlayırdıq”.
Zərərçəkmişin sözlərinə görə, yanğınsöndürənlər suyu vurmağa başlayan kimi yanğın olan korpusun dam hissəsi çökdü. Həmin vaxt məlumatlar yayılıb ki, yanğın elektrikdən qısaqapanma nəticəsində baş verib.
Məhkəmənin növbəti iclası dekabrın 4-nə təyin edilib.
Narkoloji Mərkəzdə “alkoqol qəbulu nəticəsində psixi və davranış pozuntuları” diaqnozu ilə müalicə almış Məhəmməd Məmmədov Cinayət Məcəlləsinin 120.2.4 (ümümi təhlükəli üsulla qəsdən adam öldürmə), 120.2.7 (iki və ya daha çox şəxsi öldürmə), 120.2.9 (köməksiz vəziyyətdə olan adamı öldürmə) və 186.2.2-ci (yandırmaqla özgə əmlakını qəsdən məhv etmə) maddələri ilə ittiham olunur. Əvvəlcə o, həbs olunub. Daha sonra Mərkəzin sabiq direktoru Telman Məmmədhəsənov, mühəndis Mahir Abdullayev və şöbə müdiri Azad Ələkbərov həbs olunub. Hər 3 şəxs barəsində CM-nin 225.2 (yanğın təhlükəsizliyi qaydalarını pozma zərərçəkmiş şəxsin ölümünə və ya digər ağır nəticələrə səbəb olduqda) və 308.2 (vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə – ağır nəticələrə səbəb olduqda) maddələri ilə cinayət işi başlanıb.
Başqa bir şöbə müdiri Afət Məmmədova isə həbs olunmasa da, onun da barəsində cinayət işi başlanıb, CM-in 311-ci (rüşvət alma) maddəsilə ittiham elan olunub.
A.Ələkbərovun səhhətində problemlər olduğu üçün onun barəsindəki cinayət işi ayrılıb. O, sentyabrın 28-də vəfat edib.
24saat.org Dövlət Gömrük Komitəsinə istinadən xəbər verir ki, Bakı Baş Gömrük İdarəsi “İpək yolu” gömrük postuna təhkim olunan Baş Gömrük Mühafizə Xidmətinin “Şimal” gömrük mühafizə dəstəsinin böyük mühafizəçisi, gömrük xidməti mayoru Cəfərəliyev Ayaz Nəcəfqulu oğlu “İpək yolu” gömrük postunun 6-cı anbarında xidmət aparan zaman qulluq mövqeyindən sui-istifadə edərək “S3 Safety” MMC-nin ünvanına daxil olan yük nəqliyyat vasitəsinə baxış keçirdiyi üçün həmin şirkətin nümayəndəsi Rəhimov Rəşad İbrahim oğlundan 100 manat məbləğində qeyri-qanuni pul vəsaiti istəyib, Rəhimov Rəşad İbrahim oğlu da ona qeyri-qanuni olaraq 100 manat məbləğində vəsaiti verib.
Xidməti vəzifəsinin icrasına səhlənkar yanaşaraq, əmək vəzifələrini kobud şəkildə pozduğuna görə Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsi sədrinin müvafiq əmri ilə Baş Gömrük Mühafizə Xidmətinin “Şimal” gömrük mühafizə dəstəsinin böyük mühafizəçisi, gömrük xidməti mayoru Cəfərəliyev Ayaz Nəcəfqulu oğlu “Gömrük orqanlarında xidmət haqqında” Əsasnamənin 69-cu maddəsinə əsasən gömrük orqanlarından xaric edilib.
Cəfərəliyev Ayaz Nəcəfqulu oğlu və Rəhimov Rəşad İbrahim oğlu barəsində toplanmış materiallar hüquqi qiymət verilməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Baş Prokurorluğuna göndərilib.
Son üç ildə Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyətinin vəziyyəti bütün göstəricilər üzrə pisləşməkdə davam edib.
Hökumət özbaşına olaraq QHT-lərin fəaliyyətinə müdaxiləni, hüquq müdafıəçilərinin və siyasi fəalların təqib olunmasını, fəalların xaricə səfərlərinə qadağaların qoyulmasını və onların bank hesablarının dondurulmasını davam etdirir. Bu barədə USAİD-in dünyada vətəndaş cəmiyyəti strukturlarının davamlılıq indeksi barədə hesabatında deyilir.
Hökumətin vətəndaş cəmiyyətinə belə yanaşması Azərbaycanın beynəlxalq qurumlarda iştirakına problemler yaratmaqda davam edib. 2017-ci ilin martında Azərbaycan Mədən Sənayesində Şəffaflıq Təşəbbüslərindən (MSŞT) çıxdığını bəyan edib. Bundan öncə isə 2016-cı ilin oktyabrında vətəndaş cəmiyyətinə normal şərait yaratmağa qadir olmadığına görə MSŞT İdarə Heyətindən xaric edilib.
Vətəndaş sektoruna əngəl törədən faktorlar arasında mənfi hüquqi mühit göstərilir. Son ildə bu mühit daha da sərtləşdirilib, maliyyə əməliyyatlarına və hüquqi xidmətlərə məhdudiyyətlər tətbiq edilib.
2014-cü ildə bir neçə yerli və xarici QHT-yə qarşı qaldırılan “QHT işi” indiyədək bağlanmayıb, halbuki, qanun cinayət işlərinin on iki aydan çox açıq qalmasını qadağan edir.
Hökumət öz tənqidçilərini təqib etmək və dindirmək üçün bu işdən istifadəni davam etdirib.
Demək olar ki, bütün müstəqil QHT-lər daim izləndiklərini bildirirlər. Bəzi QHT və KİV nümayəndələri xarici səfərlərə qadağalarla üzləşir, onların çoxu (20-yə yaxın adam) hər dəfə sərhəddi keçərkən alçaldıcı axtarışa məruz qalır.
Xarici qrantların alınmasına qadağa faktiki olaraq qüvvədə qalır. Çünki Ədliyyə Nazirliyi onları qeydiyyata almaqdan imtina edir.
Üç il öncə Azərbaycanda xarici QHT-lərin qeydiyyatı qaydaları sərtləşdirilib. Bundan sonra çoxları Azərbaycanı tərk ediblər və qeydiyyatdan imtina səbəbilə geri qayıda bilmirlər.
Son bir neçə ildə 50-dən çox beynəlxalq təşkilat öz ofislərini bağlayıb və USAİD və Avropa İttifaqının maliyyələşdirdiyi layihələri dayandırıb. Ona görə də Azərbaycanda QHT-lərin üçdə iki hissəsi öz fəaliyyətini dayandırıb, qalanları isə ancaq kağız üzərində mövcuddur.
Dövlət maliyyələşməsi mahiyyətcə yerli QHT-lər üçün yeganə qrant mənbəyi sayılır. Lakin müstəqil QHT-lər dövlətdən maliyyə vəsaiti almır.
Ölkədə söz azadlığının sərt məhdudlaşdırılması fonunda KİV də analoji durumdadır. KİV bir çox hallarda dövlət dəstəyindən asılıdır. Hökumət mükafatları, qrantları, medalları, hətta mənzillər də loyal KİV nümayəndələrinə verir ki, bu da mətbuat üzərində nəzarətin olduğunu göstərir.
Tənqidçi KİV və ayrı-ayrı jurnalistlər təqiblərə məruz qalır, Qərb və ermənilərlə iş birliyində ittiham olunur, dövlətə xəyanətdə ittiham olunur, “beşinci kolon” adlandırılır.
Bəzi hökumətynlü media, məsələn, haqqin.az “xoşagəlməz xəbərlər carçısı” reputasiyasını qazanıb. Çünki bir qayda olaraq, barəsində yazdığı fəallar sonradan bir neçə gün ərzində dindirməyə və məhkəmə təqiblərinə məruz qalır.
Hökumət hüquq müdafiəçilərinə və fəallara, jurnalistlərə, əsasən də beynəlxalq birliklə əməkdaşlığı davam etdirənlərə təzyiq aləti kimi sosial mediada istifadə edir. Hakimiyyət onların akkauntlarını “sındıraraq” onlara qarşı trol ordusundan istifadə edir.
Hesabat müəllifləri təhlilə yekun vuraraq Azərbaycanı vətəndaş cəmiyyətinin vəziyyətinə görə MDB ölkələri arasında sonuncu yerə qoyublar.
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq qərara alıram:
Azərbaycanda təhsilin inkişafındakı xidmətlərinə görə Gəncə Dövlət Universitetinin aşağıdakı əməkdaşlarına Azərbaycan Respublikasının fəxri adları verilsin:
“Əməkdar müəllim”
Aslanova Emma Əli qızı
Cavadov Asif Şəmil oğlu
Fətəliyeva Gülsüm İsa qızı
Kərimzadə Pərvin Orxan qızı
Quliyev Əliqulu Umud oğlu
Məmmədov Fəxrəddin Həsən oğlu
Yusibov Mübariz İmran oğlu
“Əməkdar mühəndis”
Həsənov Fəxrəddin Şərif oğlu.
İlham Əliyev
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Bakı şəhəri, 31 oktyabr 2018-ci il.
“Əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyasında ilkin vəzifə olaraq itkin düşmüş şəxslərə aid siyahı dəqiqləşdirilib və hazırda Dövlət Komissiyasında 3888 nəfərin itkin düşmüş şəxs kimi qeydiyyata alınıb”.
“Report” xəbər verir ki, bunu Əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyasının fəaliyyətinin 25 illiyinə həsr olunmuş iclasda Dövlət Komissiyasının katibi, İşçi qrupunun rəhbəri İsmayıl Axundov deyib.
İ.Axundov qeyd edib ki, onlara aid fotoşəkillər toplanıb və yenilənmiş bazalara əlavə edilib, fotoşəkilləri olmayan itkinlərin fotorobotlarının hazırlanması üzün zəruri tədbirlər görülüb, axtarış-araşdırma, eksqumasiya və identifikasiya sahəsində beynəlxalq təcrübə öyrənilib: “Həmçinin Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsi ilə imzalanmış çərçivə sazişinə uyğun olaraq itkin düşmüş şəxslərin yaxın qohumlarından toplanmış bioloji nümunələrin DNT formulalarının çıxarılması üçün Daxili İşlər Nazirliyi ilə məsləhətləşmələr aparılıb, intensiv hərbi əməliyyatlar dövründə həlak olaraq ölkə ərazisində tanınmadan dəfn edilmiş 195 naməlum məzarın yeri müəyyənləşdirilərək GPS koordinatları çıxarılıb, dövlətimizin başçısının tapşırığı ilə əsir-girovluqdan azad edilmiş şəxslərin ifadələri əsasında Azərbaycan və ingilis dillərində kitab nəşr edilib və digər tapşırıqlar icra olunub”.
Təmir-profilaktika işləri ilə əlaqədar bir ilə yaxındır işləməyən Bakı Funiklyoru bu gündən yenidən fəaliyyətə başlayıb.
“Report” xəbər verir ki, təmir zamanı funikulyorun stansiyaları və vaqonlarda cari təmir işləri görülüb, istismar müddəti bitən akkumulyatorlar yeniləri ilə əvəz olunub, texniki təhlükəsizlik qaydaları tələblərinə uyğun vaqon və digər avadanlıqların diaqnostikası və profilaktikası aparılıb, funikulyor sərnişinlərin təhlükəsiz daşınması üçün tam hazır vəziyyətə gətirilib.
Bakı Funiklyorunun rəisi Tofiq İsmayılov jurnalistlərə açıqlamasında qeyd edib ki, texniki problemləri aradan qaldırmaq üçün tələb olunan avadanlıq xaricdən gətirilib: “İşçilər yeni geyimlərlə təmin olunublar. Bakı Lift-Təmir İstehsalat Birliyinin rəhbərliyinin dəyişməsindən sonra burada aparılan işlərdə mövcud olan yubanmalar və digər problemlər aradan qaldırılıb və Funikulyorun fəaliyyətinə start verilib”.
Funikulyorda birtərəfli gedişhaqqı 1 manatdır.
Xatırladaq ki, Bakı Funikulyoru 1960-ci ildə mayın 5-də istifadəyə verilib. Sovet dövründə Bakı Funikulyorunun qatarları xüsusi sifarişlə Xarkov şəhərində hazırlanaraq paytaxa gətirilib. Funikulyorda dəmiryol xəttinin uzunluğu 455 metr, vaqonların sayı isə 2 olub. Vaqonlar saniyədə 3 metr sürətlə hərəkət edərək 3 dəqiqə ərzində 1 stansiyadan digərinə çatmaq üçün 455 metr yol qət edib. Bəhramgurun heykəli ilə Şəhidlər Xiyabanı arasında lift rolunu icra edən Funikulyorda vaqonlar arası interval 10 dəqiqə olub. Funikulyor saatda orta hesabla 300 sərnişini daşımaq imkanına malik olub. Bakı Funikulyoru indiyədək 2001 və 2007-ci ildə iki dəfə əsaslı şəkildə təmir edilib.
Prezidentin tapşırıqlarına əsasən, 2012-ci ildə Bakı Funikulyorunda əsaslı təmir-yenidənqurma işləri aparılıb, yeni vaqonlar alınıb və 2012-ci il mayın 23-də açılışı keçirilib.
Azərbaycan şairi, Stalin repressiyasının qurbanı Mikayıl Müşfiqin qalıqlarının aşkar olunması barədə yayılan məlumatlar dövlət başçısının nəzarətindədir. Bu barədə prezidentin köməkçisi Əli Həsənov bildirib.
Prezident məsələnin araşdırılması üçün Milli Elmlər Akademiyası, Səhiyyə, Mədəniyyət nazirlikləri və digər əlaqədar qurumların nümayəndələrindən ibarət işçi qrupunun yaradılması barədə göstəriş verib.
“Tapşırığa əsasən Mikayıl Müşfiqə məxsus olduğu ehtimal edilən qalıqlar müvafiq qaydada DNK ekspertizasından keçiriləcək. Əgər qalıqların həqiqətən ona məxsus olduğu təsdiqini taparsa, şairin yenidən dəfn olunması ilə bağlı bütün zəruri tədbirlər görüləcək”, – KİV Ə.Həsənovdan sitat gətirib.
Xatırladaq ki, bir neçə gün öncə jurnalist Eynulla Fətullayevin rəhbərliyilə bir qrup təşəbbüskar Bakının yaxınlığında repressiya qurbanlarının kütləvi güllələndiyi yerdə qazıntı aparıb. Qrup şairin qalıqlarını aşkar etdiyini bildirib və rəsmi araşdırmaya nail olmağa cəhd göstərib. Lakin mədəniyyət naziri Əbülfəz Qarayev və digər dövlət məmurları bunun əleyhinə kəskin çıxışlar ediblər. Bundan sonra bu mövzuda söhbət qapanıb.
Lakin hakimiyyətin hərəkəti KİV və ictmaiyyətin kəskin tənqidinə səbəb olub
Rasional İnkişaf uğrunda Qadınlar cəmiyyəti (RİQC) “Azərbaycan Qadınları: 100 İllik Yol” adlı simpozium keçirdi.
25 oktyabr 2018-ci il tarixində Bakıda, Park İnn Oteldə Rasional İnkişaf uğrunda Qadınlar Cəmiyyətinin (RİQC) təşkil etdiyi – Azərbaycan Demokratik Respublikasının və Qadınların Səsvermə Hüququnun 100-cü ildönümünə həsr olunmuş – “Azərbaycan Qadınları: 100 İllik Yol” adlı Simpozium keçirildi.
Xural.com-un bastainfoya istinadən verdiyi məlumata görə simpoziumun iştirakçıları ölkənin müxtəlif dövlət qurumu və təşkilatlarının nümayəndələri olmaqla yanaşı həm də diplomatik korpus əməkdaşları olublar.
Görünüşə görə dövlət qurumlarının, xarici ölkə səfirliklərinin, beynəlxalq təşkilatların, vətəndaş cəmiyyətinin və media nümayəndələrinin iştirakı ilə keçirilən tədbirin əsas məqsədi ADR-in və qadınlara səsvermə hüququnun 100-cü ildönümünü qeyd etməklə qadınların Azərbaycan tarixindəki rolunu, nailiyyətlərini, həmçinin siyasi və iqtisadi iştirakçılıqlarını və ölkə həyatına töhfələrini vurğulamaqdır. Tədbir iştirakçılarının RİQC-in simpoziumuna göstərdiyi diqqət və maraq, tədbirin gedişatındakı çıxışlar, təşkilatın fəaliyyətinin bu istiqamətdə yüksək qiymətləndirməsi hədəf göstərilən mesajın müvəffəqiyyətlə verildiyini sübut etdi.
Tədbirin əvvəlində iştirakçıları salamlayan və giriş nitqi söyləyən RİQC-in sədri Xanım Şəhla İsmayıl RİQC-in 2018-ci il ərzində ADR-in və qadınlara səsvermə hüququnun 100-cü ildönümünə həsr olunan “Azərbaycan Qadınları: 100 İllik Yol” adlı proqramı çərçivəsində həyata keçirilən fəalliyyətləri ilə bağlı qısa məruzə etdi.
Açılış nitqindən sonra RİQC tərəfindən İsveçrə Səfirliyinin dəstəyi ilə hazırlanmış, 1870-ci ildən müasir dövrə qədər qadınların ölkə həyatında rolundan bəhs edən “Dəyişikliklərə Cəsarəti Çatan Cümhuriyyət Qadınları” sənədli filminin treyleri nümayiş etdirildi. Filmin məzmununu əhatə edən treylerdə Azərbaycanda qadınların bütün dövrlərdə təhsil almasından, qız məktəblərinin mövcud olmasından, təhsilə verilən önəmdən, həmçinin qadınların siyasi iştirakçılıqlarından danışılır (filmin linki: https://www.youtube.com/watch?v=nZ8-oPkw3nQ).
Tədbirin əsas hissəsini fərqli panelistlərin iştirak etdiyi, üç ayrı mövzuya əsaslanan tematik panellər təşkil etdi.
RİQC-in icraçı direktoru Xanım Leyla İskəndərovanın moderatorluğu ilə “Dəyişikliklərə Cəsarəti Çatan Cümhuriyyət Qadınları” mövzusuna həsr olunan ilk panelin iştirakçıları olan İsveçrə Əməkdaşlıq Ofisinin Cənubi Qafqaz üzrə Regional Direktor Müavini Xanım Simone Haeberli, Azərbaycan Qadınlarının Siyasi Mədəniyyət Mərkəzinin sədri, yazıçı, araşdırmaçı Xanım Mehriban Vəzir və “BS Media”nın təsisçisi, jurnalist, rejissor Xanım Məlahət Qisuri Zeynallı sənədli film haqqında, həmçinin müasir dövrdə təhsilin rolundan, örnək xanımlardan və Azərbaycan qadınlarının gələcəyindən bəhs etdilər.
Qeyd edək ki, “Dəyişikliklərə Cəsarəti Çatan Cümhuriyyət Qadınları” filiminə maliyyə dəstəyini İsveçrə səfirliyi verib, filmin müəlliflik hüququ RİQC təşkilatına aiddir.
Növbəti mərhələdə “Gənc Qadın Siyasətçilərin Gücləndirilməsi” layihəsi çərçivəsində həyata keçirilən mentorluq proqramına töhfə verən mentorların və proqramın qalibi olaraq Hollandiyada bir həftəlik təqaüd qazanmış qalib mentinin mükafatlandırılması mərasimi həyata keçirildi.
“Qadınların Siyasi Gücləndirilməsi” adlı növbəti paneldə Niderland Krallığının Azərbaycandakı Səfiri Cənab Onno Kervers, qalib menti Xanım Sevda Hüseynova və Azərbaycan Mikromaliyyə Assosiasiyasının (AMFA) icraçı direktoru Xanım Jalə Hacıyeva ADA Universitetinin müəllimi olan Xanım Şəfəq Mehrəliyevanın moderatorluğu ilə Niderland səfirliyinin layihəyə verdikləri töhfə, mentorluq proqramı, Hollandiyada və Azərbaycanda qadınların iştirakçılığı arasındakı fərqlər, qadınların iqtisadi iştirakçılığının önəmi və siyasi iştirakçılığın təşviqi ilə bağlı müzakirələr apardılar.
Rasional İnkişaf uğrunda Qadınlar Cəmiyyəti (RİQC) Niderland Krallığının Azərbaycandakı Səfirliyinin dəstəyi ilə “Gənc Qadın Siyasətçilərin Gücləndirilməsi” layihəsini həyata keçirib. RİQC-in sədri Şəhla İsmayıl layihə çərçivəsində 20 gənc qadının təlimlər, mentorluq və təqaüd proqramı vasitəsilə siyasi iştirakçılıqlarının artırılmasına töhfə verildiyini qeyd etdi. İştirakçılar arasından seçilən Sevda Hüseynova 2018-ci ilin oktyabr ayında Hollandiyada bir həftəlik təqaüd imkanı qazanıb.
Bundan sonra tədbirdə 100 illiyə həsr olunmuş “Alov” rəqs qrupunun mövzuya müvafiq hazırladığı rəqs – flaşmob göstərildi, iştirakçılara rəmzi məna daşıyan dibçəklər hədiyyə edildi. “Alov” rəqs qrupunun hazırladığı flaşmob tədbirə xoş əhval-ruhiyyə gətirdi. Rəqs yüz il əvvəl qadınlara verilən səsvermə hüququna nail olmaq üçün mübarizənin önəmini göstərmək məqsədilə rəqqasə qızların qutulara rəmzi bülletenləri atması ilə başladı və rəqqasələrin bütün simpozium iştirakçılarına dibçəklərdə fidanlar paylaması ilə yekunlaşdı.
“Azərbaycanda Qadın Hüquqları sahəsində nailiyyətlər” mövzusunu əhatə edən son paneldə isə RİQC-in sədri Xanım Şəhla İsmayılın moderatorluğu ilə beynəlxalq təşkilatların gender mövzusuna olan maraqları, tarixdə qadınların roluna dair məlumatlar, jurnalistlərin qadınlarla bağlı məsələlərə yanaşması və ölkədə qadın hüquqlarının de-fakto və de-yure vəziyyəti ilə bağlı mövzular müzakirə edildi. Bu panelin müzakirələrinə simpoziumun təşkilinə dəstək verən Alman Marşal Fondunun Regional Əməkdaşlıq üzrə Qara Dəniz Təşkilatının nümayəndəsi Xanım Mehriban Rəhimli, Bakı Dövlət Universitetinin Tarix Elmləri Doktoru Xanım Lətifə Əliyeva və media müsabiqəsinin mükafatçısı jurnalist Xanım Könül Alı öz cavabları ilə töhfə verdilər.
Tədbir Xanım Şəhla İsmayılın bağlanış nitqi ilə yekunlaşdı və tədbirin sonunda RİQC-in 2018-ci il ərzində ADR-in və qadınlara səsvermə hüququnun 100-cü ildönümünə həsr olunan “Azərbaycan Qadınları: 100 İllik Yol” adlı proqramı çərçivəsində həyata keçirilən fəalliyyətləri dəstəkləyən Alman Marşal Fondunun Regional Əməkdaşlıq üzrə Qara Dəniz Təşkilatının, İsveçrənin və Niderland Krallığının Azərbaycandakı Səfirliklərinin nümayəndələri təşəkkür tablosu ilə təltif olundular.
Fotolarda qalan yaddaş:
Xural.com
Bu ilin dekabrında azərbaycanlıların indiki Ermənistan ərazisindən son deportasiyasının 30 ili tamam olur. İnsanların deportasiyaya məruz qalması, öz doğma ocaqlarından zorla qovulması müasir təlatümlü dünyanın ən ağrılı problemlərindəndir.
BMT və dünyanın qabaqcıl dövlətləri deportasiyanın yaratdığı siyasi, iqtisadi və humanitar fəlakətlərin qarşısını almaqda hələ ki acizdir. Belə bir dövrdə azərbaycanlıların son deportasiyasının 30 illiyinin ölkə və beynəxalq səviyyədə qeyd edilməsi beynəlxalq diqqətin problemin həllinə yönəlməsinə bir töhfə olar.
Azərbaycanlıların deportasiya siyasəti bir neçə yüz il əvvəldən başlayıb. Azərbaycan türklərinin yaşadığı tarixi ərazilər indiki İran, Rusiya, Gürcüstan, Ermənistan və İraq əraziləridir. Deportasiyaya bu kontekstdən baxsaq Qarabağ və ətraf rayonlardan azərbaycanlıların didərgin salınması Qərbi Azərbaycanda (indiki Ermənistan ərazisi) yaşamış azərbaycanlıların deportasiyasının davamıdır.
Azərbaycanlıların və axsıxa türklərinin deportasiyası ilə bağlı Vikipediya Açıq Ensklopediyasının yaydığı məlumatı dqqətinizə çatdırırıq.
(https://az.wikipedia.org/wiki/Az%C9%99rbaycan_%C9%99halisi).
Qaçqınlar: Ermənistan SSR-dən qovulmuş Azərbaycan türkləri və Özbəkistan SSR-dan qovulmuş Axısqa türkləridir.
• 1987-ci ilin noyabr ayında etnik azərbaycanlıların deportasiyasının başlanılmasınadək azərbaycanlı əhali 194 kənddə, Yerevan şəhərində və digər şəhər və qəsəbələrdə yaşayırdılar. 194 kənddən 171-i monoetnik azərbaycanlı kəndi, 14-ü əksəriyyəti azərbaycanlı olan və 9-unda isə azərbaycanlıların yarıdan az olduğu kəndlər olmuşdur. 185 azərbaycanlı kəndi Ermənistan SSR-nın 37 rayonundan 22-sində yerləşirdi. Bu 22 rayondan 16-sında etnik azərbaycanlı əhali ya əksəriyyəti təşkil edir, ya da önəmli sayda kompakt şəkildə yaşayırdı. 1989-cu il siyahıyaalınması zamanı Ermənistan SSR-da 37 inzibati rayon, 27 şəhər və 31 şəhər tipli qəsəbə vardı. Bəzi qeyri-rəsmi hesablamalara əsasən 1988-ci ildə Ermənistanda 500 mindən artıq etnik azərbaycanlı yaşamışdır.
• Deportasiyanın başlanması: 1987-ci ilin noyabr ayının 2-ci və 3-cü ongünlüyündə öncə Qafan rayonundan bir neçə gün sonra isə Meğri rayonundan etnik azərbaycanlıların sıxışdırılaraq qovulmağa başlanması ilə Ermənistandan türklərin çıxarılmasının sonuncu mərhələsi başlandı.
• 25 yanvar, 18 fevral və 23 fevral 1988-ci il tarixlərində Azərbaycan SSR ərazisinə Ermənistan SSR ərazisindən qovularaq keçmiş qaçqınların ümumi sayı 4 min nəfəri keçdi. Azərbaycan hökuməti onları Sumqayıtda, Fatmayıda və Sarayda yerləşdirdi.
• 1986-cı ilə olan məlumata əsasən Qafan rayonunda yerləşən 51 kənddən 21-i azərbaycanlı kəndi idi. 1988-ci ilin yanvar ayının sonuna Qafan rayonunda bir nəfər belə azərbaycanlı qalmamışdı.
• 20 fevral 1988-c ildə Qarabağ münaqişəsinin başlanması və 26-28 fevral 1988-ci ildə Sumqayıt hadisələrinin baş verməsi ilə köçün sürəti daha da artaraq kütləvi xarakter aldı.
• 1988-ci ilin iyul ayının ortalarında 4 min ailədən ibarət təxminən 20 min nəfər etnik azərbaycanlı Ermənistandan Azərbaycan SSR-yə keçdi.
• 13 noyabr 1988-ci il tarixində erməni silahlı dəstələri Ermənistanda SSR-nın Spitak rayonunda rayon rəhbərliyinin bilavasitə iştirakı ilə azərbaycanlı əhalinin evlərinə basqınlar edərək 40-dan çox azərbaycanlını xüsusi vəhşiliklə qətlə yetirib, yüzlərlə ailəni ev-eşiyindən çölə ataraq rayonu tərk etməyə məcbur etmişdir.
• 2 dekabr 1988-ci il tarixinə Ermənistan SSR ərazisindən qovularaq Azərbaycan SSR ərazisinə keçmiş qaçqınların ümumi sayı 78 min nəfəri keçdi.
• 1988-сi ilin dekabr ayı ərzində daha 100 min nəfər azərbaycanlı Ermənistanı tərk edərək Azərbaycan ərazisinə keçdi.
• 1 fevral 1990-cı il tarixinə Azərbaycan Statistika Komitəsi Ermənistan SSR ərazisindən qovularaq Azərbaycan SSR ərazisinə keçmiş 186 mini etnik azərbaycanlı, 18 mini etnik kürd (müsəlman olanlar), 3 min 500 nəfəri rus (əsasən sektantlar və az sayda müsəlman əhali ilə qohumluq əlaqələri olanlar) olamqla cəmi 207 min 500 nəfər Ermənistan qaçqınını və sayı təxminən 48 min nəfər olan Özbəkistandan qovulmuş Axısqa türkünü rəsmən qeydə almışdır. Bir qədər sonra təxminən 3 mini rus 7 mini isə kürd olmaqla cəmi 10 min nəfər Ermənistan qaçqını və bir neçə min Özbəkistan qaçqını olan Axısqa türkü Rusiyaya köçərək əsasən Stavropol və Krasnodar diyarlarında məskunlaşdı.
• 11 iyul 1991-ci il tarixində Azərbaycan Respublikasının Zəngilan rayonu ilə sərhəddə yerləşən və Ermənistanda qalan son azərbaycanlı kəndi olan Meğri rayonunun Nüvədi kəndinə Ermənistan hüquq-mühafizə orqanlarının silahlı basqınları başladı, şiddətli basqınlara tab gətirməyən əhali avqustun 8-də kəndi tamamiylə tərk etdi və beləliklə Türklərin tarixi etnik Azərbaycanın şimal-qərbini əhatə edən hazırki Ermənistan torpaqlarından sonuncu deportasiyası yekunlaşdı.
• Axısqa türklərinin ikinci deportasiyası, Özbəkistan SSR-da “Fərqanə hadisələri 1988-1990-cı illər”:
1989-cu il Ümumsovet əhali siyahıyaalınmasına əsasən bütün SSRİ ərazisində 207,512 nəfər Axısqa türkü qeydə alınmışdı. Onlardan 106,302 nəfəri Özbəkistan SSR-da məskunlaşmışdı. 106,3 min nəfər Axısqa türkünün 43,2 min nəfəri Daşkənd vilayətində, 18,5 min nəfəri Səmərqənd vilayətində, 18,7 min nəfəri Sırdərya vilayətində, 13,6 min nəfəri Fərqanə vilayətində, 5 min nəfəri Əndican vilayətində, 3 min nəfəri Nəmənqan vilayətində, 1,5 min nəfəri Buxara vilayətində, 2,8 min nəfəri isə Özbəkistan SSR-nın digər ərazilərində yaşayırdı. 1989-cu il siyahıyaalınmasına əsasən o zaman 7,1 min kvadrat kilometr ərazisi olan Fərqanə vilayətində 2142 min əhali yaşayırdı və onun əksəriyyəti özbəklərdən ibarət idi. Vilayət əhalisinin 1735 min nəfərini özbəklər, 123,8 min nəfərini ruslar, 114,5 min nəfərini taciklər, 43,6 min nəfərini qırğızlar, 32,7 min nəfərini tatarlar, 22,8 min nəfərini krım tatarları, 13,6 min nəfərini axısqa türkləri təşkil edirdilər.
• Azərbaycan Respublikasının Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin yayınladığı Azərbaycan Respublikası dövlətinin rəsmi məlumatalarına əsasən (1 yanvar 2012-ci il tarixinə):
• Məcburi köçkünlərin sayı: 599,417[214] nəfər
• Həmsərhəd yaşayış məntəqələrindən öz daimi yaşayış yerini tərk etmiş əhalinin sayı: 128,199 nəfər
• Qaçqınların sayı: 301767 nəfər (Ermənistandan-250 min nəfər, Orta Asiyadan-50 min nəfər, “qaçqın” statusu almaq niyyətində olanlar-1767 nəfər)
Bu il Gəncədə İmamzadə ziyarətgahında Kərbəlada şəhid olmuş imamların 7 mərasimi keçirilib. Mərasimdə ziyarətgahın mütəvəllisi Hacı Tahir Abbaszadə çıxış edib. Onun göz yaşları içərisində anlatdıqları insanları kövrəldib. Mərasimdə Kərbəla şəhidləri ilə yanaşı Qarabağ şəhidlərinin də ruhuna dualar oxunub, ehsan paylanıb.
Məhərrəmlik ayının tarixi
Hər il Hicri təqviminin Məhərrəm ayında yad edilən Kərbəla hadisələrinin tarixi VII əsrə təsadüf edir. Şiə təriqətində qeyd edilən dini ayinlər 680-ci ildə Kufədə başlayan qiyamla bağlıdır. Belə ki, qiyama qalxanlar Həzrəti Əlinin kiçik oğlu İmam Hüseyndən yardım istəyir və ondan gəlib Kufədə atasının düşməni olan Əməvi sülaləsinə qarşı üsyana mənəvi dayaq olmağı, qiyamçıları ruhlandırmağı xahiş edirlər. İmam Hüseyn 72 nəfərlik kiçik bir dəstə ilə Kufəyə yollanır. Dəstəsi ilə birlikdə Mərəya düzündən (indiki Kərbəladan) keçəndə (oktyabr, 680-ci il) Yezidin göndərdiyi 4 min nəfərlik qoşun onları mühasirəyə alır və Məhərrəmlik ayının 10-cu günündə məşhur Kərbəla hadisəsi baş verir. Kərbəla sözü də sonradan bu hadisə ilə əlaqədar olaraq yaranır. Mənası «Kərb» yəni hüzn və «bəla» sözlərindən ibarətdir.
Şiə təriqətinə mənsub olanlar indiyə qədər də Aşurada məhz bu hadisəyə, yəni imam Hüseynin öldürülməsinə yas saxlayırlar.
