Məhbəsdan məktublar
Seyid Hüseyn
Dustaq yatıbdır
I hissə
Əsmə, badi-səba, sus, ey qaranlıq,
Görür anasını, dustaq yatıbdır.
Yuxuda ağlayır, gülür bir anlıq
Solmuş dodaqları bala batıbdır.
***
Ana nəvazişlə öpür oğlunu,
Ağarmış başına sığal da çəkir.
“Oğlum evlənmədin, görüm toyunu”
Adlar sadalayır, gəlin də seçir.
***
Nişan paltarını köhnə sandıqda,
O çoxdan gizlədir, qatda kəsibdir.
Çıxarır qulaqdan, naxışlı sırğa
O nişan alıbdır, qız da seçibdir.
***
“Oğlum, evimizin damı köhnəlib,
Su damır mənzilə, palaz islanır,
Qonşu öz damını çoxdan dəyişib,
His tutub bacanı, soba da yanmır.
***
Oğlum, mən bu soyuq, nəmli otaqda,
Yolunu gözlədim şam işığında,
Divarlar danışmır, dinmir ocaq da,
Sən çox dəcəl idin, körpə vaxtında.
***
Bağçanı bürüyüb alaq otları,
Əyilə bilmirəm, qalxa bilmirəm,
Taxtadan qurduğun hasar çürüyüb,
Mənə bəs etməyir, təqaüd azdır.
***
Oğlum, ağlamaqdan gözüm tor görür,
Yalqız dolaşıram, əlimdə əsa
Daha qızlar məni əvvəltək öpmür,
Qız səbri daşıbdır, dolubdur kəsa.
***
Çox tez-tez soruşur molla halımı,
Toyuq-cücəmizə gözü düşübdür.
Mən hərdən geyirəm təzə şalımı,
Kişisiz qadınam, sözüm düşübdü.
***
Səni dostlarından xəbər alıram,
Təsəlli, bir ümid eşitmək üçün.
“İçməyin arağı, mən yalvarıram,
Deyirlər, qurtarmır, eldə toy-düyün.”
***
Qonşumuz həyətdə mağar qurubdu,
Sonuncu oğluna o toy eylədi.
Subay qız-oğlanlar düzən qurmuşdu,
Hamı rəqs edirdi, deyib-gülürdü.
***
Onların içində gözlərim səni,
Axtardı ümidsiz, tapa bilmədi.
Süzülüb gözümdən, axdı kədərim,
Dostların üzümə baxa bilmədi.
***
De, çoxmu incidir səni “paqonlar”,
Hər dəfə gələndə yalvardım, getdim.
Mənim libasıma baxırdı onlar,
Gözləri üstümdə, söz aldım, getdim.
***
Səni ürəyimdə daşıyıram mən,
Oğlumsan, arxamsan, dirəyim sənsən.
Kim üz döndərsə də, yanındayam mən,
Yaxşınla, pisinlə doğurmuşam mən.
***
Ürəyim danışır, hər səhər-axşam,
Elə bil özünsən, tək qalmamışam.
Dolanır, mənimlə səsin, nəfəsin,
Aldığım nəfəsi yarı bölmüşəm.
***
Dişini-dişinə sıxıb, səbr elə,
Dilə tut, dustağı şirin söz ilə.
Bilki, gözləyirəm səni həsrətlə,
Mənim tabutumu kim qaldıracaq?
Üstümə döşənib, kim ağlayacaq?
***
Əsmə, ey badi-səba, sus ey qaranlıq,
Görür röyasında anasın, dustaq.
Yuxuda ağlayır, uşaqtək gülür,
Solğun dodaqları balla süzülür.
II hissə
Əsmə, ey badi-səba, sus ey qaranlıq,
Görür röyasında atasın, dustaq.
Yuxuda ağlayır, uşaqtək gülür,
Solğun dodaqları balla süzülür.
***
Atası alıbdır, onu qoluna,
Dəmir qollarıyla möhkəmcə sıxır,
Ona başa salır, haqqın yolunu,
Ötürür köksünü, hüzur diləyir.
***
Bağladı qoluna, öz saatını:
“Sən uşaq deyilsən, daha kişisən.
Oğlum, əzizləmə dünya malını,
Çox olar qazancın, çox itirərsən.”
***
Böyüyüb, sən oxu, elin içində,
Hamının yanında üzüm ağ olsun.
Ev tik, özün üçün, damın altında,
Gəlinim sevinsin, nəvəm doğulsun.
***
Oxu, oğlum, böyü, ucal zirvəyə,
Zəmanə özgədir, dövran özgədir.
Oxu ki, övladın görsün nümunə,
Arxa ol, dayaq ol, öz ailənə.”
***
Qocaldı, gözləri qalıb yollarda,
İnandı gələcək, bir gün qapını,
Özü açıb, özü evə girəcək,
Xəstə vücuduna məlhəm qoyacaq.
***
Ölmək istəyirdi, oğlu yanında,
Başının üstündə, qolu boynunda.
Açdı gözlərini, görmədi onu,
Ağlayan gözünü əbədi yumdu.
***
Kasıbın yanına gələn az olur,
Dərdə şərik çıxıb, sızlayan olmur.
Süfrəyə düzməyə nemət də qoymur,
Molla da həvəssiz gəlib, məclisə…
***
Eşidib, xəbəri dustaq da dözmür,
Hələ baş tutmayan arzularıtək,
Atalı-analı günləri sönür,
Alıb qollarına ağır başını, düşünür,
Düşünür, tapmır bir çarə.
***
Dustaq yoldaşlığı, dərd qardaşlığı,
Söz-sözə çəkirdi, dərd danışırdı.
Açıb ürəkləri, açıq süfrətək,
Bir-bir dustaqlar da söz danışırdı:
***
“Ani səbirsizlik, səhv ucbatından,
Başlandı, bitmədi, “laqer” həyatım.
Qaranlıq dünyadan necə çıxım mən,
Vardı “avtoritet”, var idi adım?!”
***
Dustağı sevmişdim, doğmalarımtək,
Taleyin dərdinə-qəminə şərik.
O gündən, balacan, sevinmir ürək,
Dünyaya bəlayla şərik gəlmişik.
***
“Deyirdi, nəhayət, can öz sözünü,
Gecələr gəlirdi, ağrılar dilə.
Çox gəzib, dolaşdım Sibir düzünü,
O zaman cavandım, gənc idim hələ…
***
Son qoydu ağrıma nəşəylə, tiryək,
Ləngərli halımdan mən ayılmadım.
Çökdü imperiya, evə dönərək,
Evləndim ananla, mən arvad aldım.
***
İlk-əvvəl karıxdım, kasıb dolandıq,
Anan cavan idi, sevirdi məni,
Dözdük səfalətə biz ayrılmadıq,
Ömrümün sonunda, var etdi məni.
***
… Göz yumdu həyata, sakit, səssiscə,
Möhkəmcə sıxırdı, oğlun əlini.
Şərəf cəncavəri, söndü beləcə,
Bir hasar qoruyur, indi qəbrini.
***
Ata fərağıyla sarsılan, oğul,
Gecələr sübhətək, göz yaşı tökdü.
Qurudu fikirdən həm solu, sağı,
Dərdi dərd içində qübar eylədi.
III hissə
Əsmə, ey badi-səba, sus ey qaranlıq,
Görür röyasında atasın, dustaq.
Yuxuda ağlayır, uşaqtək gülür,
Solğun dodaqları balla süzülür.
***
Mehriban sevgili, durub sahildə,
Uzaqdan sevincək, ona əl edir.
Məcnuntək dalğalar cumur sahilə,
Gülür, salamlayır, qoluna girir.
***
Beləcə gəzdilər, bütün gecəni,
Baxırdı həsrətlə ulduzlar göydən.
Əl gəlmir dərməyə, tər bənövşəni,
Söz salan olmadı eşqdən-sevgidən.
***
Birgə oxudular, təhsil aldılar,
Baxan “əhsən” deyib, həsəd çəkirdi.
Sevgi limanında lövbər saldılar,
Əlləri titrəyir, dodaq əsirdi.
***
Qərq edib, cavanı dadlı öpüşə,
Gəlirdi görüşə, gecə gizlicə.
Həyətin sonunda sevgili guşə,
Ürək pərvazlanır, dadırdı nəşə.
***
Necə xoşbəxt idi, yar qucağında,
Dağılır üzünə siyah telləri.
Duyurdu ətrini meh yarpağın da,
Necə gözəl idi, təzəydi, tərdi.
***
Oynayıb, gülürdü, gecə üzünü,
Dərdləri bölürlər, doğmalar kimi.
Qız da incələyib, hər bir sözünü,
Ayın işığında sevgilisini,
Oxşayıb, sevirdi, doydum demədən.
Od tutub yanırdı, o mərmər bədən.
Arabir duruxub, fikrə dalırdı,
Deyirdi, xoşbəxtəm sənlə birlikdə.
***
Günlərin birində amansız qəza,
Aldı sevgisini, nakam apardı.
İtirib özünü, batmışdı yasa,
Çöküb qəbri üstə o ağlayırdı.
***
Sönmüşdü ümidi, dərsi buraxdı,
Əzablı ağrını unutmaq üçün.
Tez-tez baş çəkirdi səcdəgahına,
Yanına çiçəklər, güllər əkmişdi.
***
Hər gecə bol-bol araq içirdi,
Arağın təsiri cana işlədi.
Amma sürünsə də o yaşayırdı,
Əlləşib, vuruşur dolanmaq üçün.
***
Bir gün yubanmışdı, o iş yerinə,
Puldan harınlayan, sahibkar cavan,
Ağır söyüşlərə qərq etdi onu,
Atanın sözləri yadına düşdü.
***
Özü bəla axtaran, bəlaya salar,
Aydın gündüzləri, zülmətləndirər.
Səbrini bassa da, o əl çəkmədi,
Öldürdü harını, zindana düşdü.
***
Dəyişdi taleyi, zindan həyatı,
Burda bir başqadır, yağan yağış da.
İnsantək saymırlar, burda İnsanı,
Haqqını ədalət, yeyib, sussa da…
***
Yaşayır burda da ayrı zənginlər…
Yaşayır, padşahtək, olsa da zindan,
Kasıb güzəranı qəmli bayatı,
Fərq etmir hardadır, eyni güzəran.
***
Bəlalar düzülüb, bəla dalınca,
Dinir cəsarətlə, deyir sözünü.
Ona valeh olub cavan, qoca da,
Artan haqsızlığa yummur gözünü.
***
Əsmə, ey badi-səba, sus ey qaranlıq,
Görür sevgisini, dustaq yatıbdır.
Yuxuda ağlayır, susur bir anlıq,
Solmuş dodaqları bala batıbdır.
IV hissə
Əsmə, ey badi-səba, sus ey qaranlıq,
Görür röyasında anasın, dustaq.
Yuxuda ağlayır, uşaqtək gülür,
Solğun dodaqları balla süzülür.
***
Keçirdi beləcə məhkum həyatı,
İllər bir-birini əvəz edirdi.
İnsan unutmayır qan yaddaşını,
Mərhum atasıtək seçdi-seçildi.
***
Gərilmiş əsəbi tarıma çəkən,
Dustağın həyatı heç həyat deyil.
Zülməti, zilləti görmək istəsən,
Canı usandıran qaranlıq deyil.
***
Nümunə gərəkdir, bu cavan nəslə,
Haram çörək tapıb, tez sevinməsin.
Batmasın nur kimi əlləri qana,
Verməsin gül kimi illəri bada.
***
Tərk edib getməsin o bu ölkədən,
Vətəndir, Vətənə oğul gərəkdir.
Aslanı məhv edib, çaqqala verməsin meydan,
Hökm ilə, taleyə yazmasın zindan.
***
Görür, qalxıb dizə, üfunət çirkab,
Alçalan ruhu da usyan etməyir.
Haqsızdan törənən, artan iztirab,
Gələcək günlərə guman eyləmir.
09.01.2014
***
