GÜNDƏM  / XuralTAC

Fərdi evlərdən və mənzillərdən çıxış məhdudlaşdırıldı-SİYAHI

Xural Yazıldığı tarix 31 Mart 2020

Koronavirus (COVID-19) infeksiyasının Azərbaycan Respublikasının ərazisində geniş yayılmasının qarşısının alınması üzrə dövlət tərəfindən həyata keçirilən tədbirlər çərçivəsində insanların fərdi evlərində və mənzillərində, daimi və ya müvəqqəti yaşadıqları (olduqları) yerlərdə qalmaları tələb olunur.

Bu, Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın müəyyənləşdirdiyi Koronavirus (COVID-19) infeksiyasının Azərbaycan Respublikasının ərazisində geniş yayılmasının qarşısının alınmasına dair əlavə tədbirlərdə əksini tapıb.

Fərdi evlərdən və mənzillərdən insanların çıxışı – təxirəsalınmaz tibbi yardıma zərurət olduqda, həyat və sağlamlığa bilavasitə təhlükəli vəziyyət yarandıqda, fəaliyyətinə icazə verilən pərakəndə satış və əhaliyə xidmət göstərən obyektlərə getmək, məişət tullantılarının atılması hallarında, eləcə də xüsusi rejim dövründə fəaliyyət göstərən təşkilatlarda xidməti vəzifələrini icra etmək məqsədi ilə mümkündür.

Qeyd olunanlarla əlaqədar insanların həyat və fəaliyyəti üçün zəruri olan iş və xidmət sahələrindən başqa digər istiqamətlər üzrə fəaliyyət 31 mart 2020-ci il saat 00:00-dan 20 aprel 2020-ci il saat 00:00-dək dayandırılır.

Bu müddətdə xüsusi rejim dövrünün tələblərinə əməl olunması şərti ilə aşağıdakı istiqamətlərdə fəaliyyətin davam etdirilməsinə icazə verilir:

1.Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti tərəfindən siyahısı müəyyənləşdirilən icra hakimiyyəti orqanları və təşkilatlar.

2.Səhiyyə və sosial sahə üzrə:

•Elmi-tədqiqat və laborator xidmətləri
•Xəstəxanalar, poliklinikalar və digər tibb müəssisələri üzrə xidmətlər
•Baytarlıq xidmətləri
•Tibbi avadanlıqların, dərmanların və tibbi vasitələrin istehsalı
•Sosial xidmətlər
•Əqli qüsurlu və xüsusi qayğıya ehtiyacı olan şəxslər üçün baxıcılıq xidməti

3.İnfrastruktur sahəsi üzrə:

•Kommunal xidmətlər (kanalizasiya və su təchizatı, qaz təchizatı, istilik təchizatı, enerji paylanması)
•Elektrik enerjisinin istehsalı və təchizatı
•Su təchizatı və meliorasiya
•Telekommunikasiya və rabitə xidmətləri

4.Nəqliyyat və logistika sahəsi üzrə:

•Hava, dəniz, dəmiryolu və avtomobil nəqliyyatı ilə yük daşımaları
•Dəmiryolu, dəniz gəmiçiliyi, liman və avtomobil yolları xidmətləri
•Logistika xidmətləri
•İctimai nəqliyyat və taksi xidmətləri

5.Əsas istehsalat növləri:

•Müdafiə sənayesi məhsullarının istehsalı
•Neft avadanlıqları və qurğularının istehsalı
•Qida məhsullarının və onlar üçün xammal istehsalı, qida məhsullarının tədarükü, təchizatı, saxlanılması və topdan satışı
•Gündəlik baxım və gigiyena vasitələrinin istehsalı
•Kimyəvi məhsulların istehsalı
•Kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və emalı, o cümlədən fermer təsərrüfatlarının fəaliyyəti
•Əkinçilik və məhsul yığımı
•Neft və qazın hasilatı, emalı, saxlanması və satışı
•Neft və qazın boru kəmərləri vasitəsi ilə ötürülməsi
•Metallurgiya sənayesi üzrə fəaliyyət
•Tikinti və məişət avadanlıqlarının istehsalı və təmiri
•Mühəndislik və layihələndirmə xidmətləri
•Mülki və sənaye təyinatlı bina və qurğuların, yolların tikintisi və təmiri
•Qablaşdırma məhsullarının istehsalı
•Daş, metal və taxta məhsullarının istehsalı
•Mebel istehsalı və təmiri
•Diri heyvanların kəsimi

6.Pərakəndə və topdan satış üzrə:

•Ərzaq məhsullarının satış məntəqələri
•Apteklər
•Yanacaqdoldurma məntəqələri
•Zoomağazalar, o cümlədən heyvanlar üçün yem satışı məntəqələri
•Tikinti materialları və məişət xırdavatlarının satışı məntəqələri

7.Məişət xidmətləri üzrə

•Məişət tullantılarının yığılması və utilizasiyası
•Poçt xidmətləri
•Kimyəvi təmizləmə
•Mənzillər istisna olmaqla yaşayış binalarının təmizlənməsi
•Avtomobillərin təmiri
•Avtomobil yuyulma məntəqələri
•Tərcümə xidmətləri
•Heyvan sığınacaqları
•Dizayn xidmətləri

8.Kütləvi informasiya vasitələri

9.Maliyyə təşkilatları üzrə

•Banklar və valyuta mübadiləsi məntəqələri
•Sığorta təşkilatları
•Ödəniş xidmətləri və klirinq xidmətləri göstərən təşkilatlar

10.Xüsusi xidmət növləri üzrə

•Çatdırılma xidmətləri
•Məişət avadanlıqlarının təmiri
•Dezinfeksiya xidmətləri

GÜNDƏM  / XuralTAC

Bakı yollarının yuyucu məhlullarla yuyulmasına başlanıldı

Xural Yazıldığı tarix 31 Mart 2020

Koronavirus pandemiyasının Azərbaycanda yayılmasının qarşısının alınması məqsədilə paytaxtın küçə və prospektlərinin yuyucu məhlullarla yuyulmasına başlanılıb.

Yolların yuyucu məhlullarla yuyulması işləri ilk olaraq Nərimanov rayonunun Ceyhun Hacıbəyli küçəsində həyata keçirilib.

Prosesə Bakı şəhərinin Mənzil-Kommunla Təsərrüfat Departamentinin əməkdaşları cəlb olunub.

Ərazinin yuyucu məhlullarla yuyulması prosesi şəhərin digər küçə və prospektlərində də həyata keçiriləcək.

Qeyd edək ki, yolların yuyucu məhlullarla yuyulması prosesi dezinfeksiya işləri ilə birlikdə həyata keçirilir.

Bakıda parklar, uşaq meydançaları, inzibati binalar ilə yanaşı, insanların sıx toplaşdığı ərazilərdə oturacaqlar, səkilərdən tutmuş hər bir yer gün ərzində iki dəfədən az olmayaraq dezinfeksiya edilir.

Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinin tapşırığına əsasən, Bakı şəhəri üzrə dezinfeksiya işlərinin və qabaqlayıcı tədbirlərin həyata keçirilməsi intensivləşdirilib, gücləndirilmiş iş rejiminə keçirilib.

Məlumat üçün bildirək ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı virusun yayılmaması üçün hər kəsə zərurət olmadığı halda, evdən çölə çıxmamağı tövsiyə edir. Əhaliyə evlərini tərk etməmək və kütləvi yerlərdə toplaşmamaq tövsiyə olunur. (report)

GÜNDƏM  / XuralTAC

Rusiyada 302 yeni koronavirusa yoluxma faktı qeydə alınıb

Xural Yazıldığı tarix 30 Mart 2020

Rusiyada 302 yeni koronavirusa yoluxma faktı qeydə alınıb.

Bu barədə Operativ Qərargah məlumat verib. Yoluxanların əksəriyyətinin Moskvada qeydə alındığı bildirilir.

Son sutka ərzində Moskvada 212 nəfərin koronavirusa yoluxduğu bildirilib.

Ölkədə təsdiqlənmiş yoluxma hallarının sayı ümumilikdə 1836-a çatıb, 9 nəfər ölüb.

Ümumilikdə Moskvada 1226 xəstəyə koronavirus diaqnozu qoyulub.

Operativ Qərargahın məlumatına görə, son sutka ərzində COVİD-19 diaqnozu qoyulan 102 nəfər 18 ilə 40 yaş arasındakı insanlardır.

Rusiya hökuməti bütün ölkə ərazisində hamı üçün evtəcridi rejiminin tətbiq etməsini planlaşdırır.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Koronavirusa necə qalib gəlməli…

Xural Yazıldığı tarix 30 Mart 2020

Кoronavirus dünya boyu yayılıraq bütün planetdə panika yaradıb: hər gün minlərlə yeni yoluxma və ölüm faktları açıqlanır.

Xeyli sayda şəhər və bəzən hətta ayrı-ayrı ölkələr karantin rejimindədirlər: aviareyslər, beynəlxalq miqyaslı vacib tədbirlər, idman oyunları və musiqi festivalları təxirə salınıb.

Son həftələrdə Avropa infeksiyann episentrinə çevrilib, dünyanın digər yerlərində – Latın Amerikası, ABŞ və Yaxın Şərqdə yoluxanların sayı gündən-günə artır.

Bəzi ölkələr epidemiyanın qarşısını ala biliblər. Martın 23-nə olan məlumata görə, dünya üzrə virusa yoluxanların sayı 340 min, ölənlərin sayı isə 15 mindir.

Artıq yeni bir virusun ortaya çıxdığı Çinə qonşu olmalarına baxmayaraq bəzi Asiya ölkələri Covid-19 xəstəliyinin yayılmasını durdurublar.

“Epidemiyayla mübarizədə uğur qazanmış ölkələr var və məncə, biz onların təcrübəsindən nümunə götürməliyik. Mən təkcə Çini nəzərdə tutmuram. Bu ölkədə çox sərt karantin tədbirlərindən sonra yoluxma hallarının kəskin azalıb. Ola bilsin, daha demokratik ölkələrdə belə üsullara əl atmaq çətin olardı. Bəzi başqa ölkələrsə eyni dərəcədə effektli olan fərqli metodlar seçdilər” – Con Hopkins Universitetinin professoru, epidemioloq Tolbret Nyensva BBC-yə müsahibəsində belə deyib.

23,6 milyon əhalisi olan, Çinin qonşuluğunda yerləşən Tayvanda cəmi 215 yoluxma və 2 ölüm faktı qeydə alınıb.

7,5 milyon insanın yaşadığı və Çinlə quru sərhədi olan Honkonqda isə iki ay ərzində ancaq 155 yoluxma və 4 ölüm baş verib. Ancaq son həftələrdə xəstələnənlərin sayı yenidən artmağa başlayıb. Hazırda bu ölkədə yeni mübarizə üsulları tətbiq edilir.

Çox da uzaqda olmayan Yaponiyada (120 milyon əhali) 1100, Cənubi Koreyada isə 9 min insan xəstələnib. Ancaq son həftələrdə bu ölkədə həm yoluxma, həm də ölüm sayında azalma müşahidə olunur.

Professor Nyensva hesab edir ki, bu ölkələrin qısa zamanda uğur qazanmasının səbəbi vaxtında tədbir görmələri və yeni mübarizə üsullarından istifadə etmələridir.

Bəs, ən effektli strategiyalar hansılardır?

1. Test, test və yenə də test!

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST), o cümlədən, BBC-nin məsləhətçi ekspertləri virusla mübarizədə əsas faktorun erkən diaqnoz olduğunu təsdiqləyirlər.

“Nə qədər adamın yoluxduğunu bilmədən virusun təsirinin real miqyaslarını öyrənmək və buna uyğun tədbirlər görmək çətin olar” – Nyensva belə deyir.

Amerikanın Templ Universitetinin professoru, epidemioloq Kris Conson da eyni fikirdədir.

O hesab edir ki, yoluxmaları azaltmağa məhz bu kömək edib: test üsuluna üstünlük verən ölkələrdə xəstələnlərin sayı azalıb, testin prioritet olmadığı ölkələrdə isə əksinə, kəskin artıb.

“Cənubi Koreya hakimiyyəti gün ərzində təxminən 10 min adamı test edib. Yəni bu ölkə 2 gün ərzində ABŞ-ın 2 ay ərzində yoxladığından daha çox vətəndaşı testdən keçirib” – professor Conson BBC-yə müsahibəsində belə deyib.

ÜST-nin rəhbəri Tedros Hebreyesus hesab edir ki, səhhətində koronavirus simptomları müşahidə edilən hər bir şəxsin test edilməsi pandemiyanın qarşısını almağın əsas şərtidir.

“Bütün ölkələr sadə bir məsləhətimiz var – test edin, test edin, test edin. Bütün ölkələr bütün şübhəli halları test etmək imkanına sahib olmalıdırlar – onlar pandemiyaya qarşı gözübağlı mübarizə apara bilməzlər” – Hebreyesus bu yaxınlarda keçirdiyi mətbuat konfransında belə deyib.

O, yalnız aşkar simptomlara malik şəxslərin test edilməsinə etiraz edib, bildirib ki, belə yanaşma tam mənzərəni görməyə kifayət etməz; simptomları zəif və xəstəliyi yüngül olan şəxslərin infeksiyanı yaymasına şərait yaradar.

2. Xəstələnənlərin təcridi

Professor Kris Conson deyir ki, “Öz vətəndaşlarına nəzarət etmək, testdən keçirmək və karantinə almaq məsələsində Cənubi Koreya və Çin ciddi uğurlar nümayiş etdirdilər”.

Onun sözlərinə görə, test üsulu həm xəsətlənənləri izolə etmək və virusun yayılmasını əngəlləmək, həm də simptomların görünmədiyi potensial xəstələri aşkarlamaq baxımından səmərəlidir. Xanım Conson qeyd edir ki, Çin hökuməti virusun mümkün yayılma ünvanlarını aşkarlamaqda “super sayıqlıq” göstərib və ola bilsin ki, bu, yoluxanların sayının azalmasında əhəmiyyətli rol oynayıb:

“Yüksək temperaturu olan şəxslər xüsusi “temperatur klinikalarına” gedir və orda “Covid-19” testindən keçirlər. Virus aşkar olunarsa, digər ailə üzvlərini yoluxdurmamaları üçün onları “karantin otellərinə” yerləşdirirlər”.

Tayvan, Sinqapur və Honkonq yeni üsuldan istifadə ediblər: potensila təhlük mənbəyi hesab olunan şəxsləri öz evlərində izolə edərək karantin şərtlərini pozanları 3 min dollar cərimələyiblər.

Professor Nyensevin də dediyi kimi, həm birinci, həm də ikinci variant yoluxanların və potensial xəstələrin müəyyən edilməsin xidmət edir.

Məsələn, Tayvanda və Sinqapurda hökumət xəstələrin kimlərlə ünsiyyətdə olduğunu onun özündən soruşmaqla yanaşı, daxili izləmə kameralarının görüntülərini və ictimai nəqliyyat biletlərini də yoxlayır.

Nyensev deyir ki, “Martın 12-də Honkonqda 445 yoluxma faktı qeydə alınıb, onlarla ünsiyyətdə olanların da yoxlanması üçün 14 900 laboratoriya analizi aparılıb və 19 nəfərdə testlər müsbət nəticə göstərib”.

3. Hazırlaşmaq və sürətli reaksiya

Xəstəlik əhalinin çox hissəsinə yoluxmamış hərəkət etmək – daha əvvəl Qərbi Afrikada ebola virusuna qarşı profilaktik tədbirlərdə iştirak etmiş professor Nyensva deyir ki, virusun lokallaşdırılmasında və azladılmasında vacib olan məqamlardan biri də budur.

Tayvan və Sinqapurun təcrübəsi göstərdi ki, erkən diaqnostika və yeni xəstələnənlərin izolyasiyası epidemiyanın qarısının alınmasında həlledici faktor ola bilər.

Bu yaxınlarda “Amerika Həkimlər Assosiasiyasının Jurnalı”nda (“Journal of the American Medical Association”) dərc olunmuş bir məqalədə deyilir ki, tayvanın bu sahədəki uğuru ölkənin belə situasiyaya nisbətən hazır olması və hələ 2003-cü ildə Epidemioloji Nəzarət Mərkəzi yaratmasıyla bağlıdır.

Bu regionda ortaya çıxmış SARS epidemiyasından sonra yaradılan bu qurum bir neçə elmi araşdırma mərkəzi və hökumət idarəsindən ibarətdir. Mərkəz artıq həm nəzəri baza, həm də konkret fəaliyyət metodları hazırlayıb, təlimlər keçib.

“Fəaliyyətə hazır olmaq və sürətlə işə başlamaq – qəfil epidemiyaların ilkin mərhələlərində bunlar son dərəcə vacib şərtlərdir. Avropa və ABŞ həm hazır deyildilər, həm də şox ləng reaksiya verdilər” – Nyensva belə deyir.

Tayvan hələ yanvarın ortalarında, yəni yeni virusun hava yoluyla insandan insana keçdiyi hələ təsdiqlənməmiş Çinin Uhan şəhərindən – koronavirus epidemiyasının başladığı yerdən uçub gələn bütün sərnişinləri nəzarətə götürüb.

Honkonq hökuməti yanvarın 3-dən etibarən ölkəyə gələnlərin temperaturunu yoxlamağa və bütün turistlərə 14 günlük karantin tətbiq etməyə başlayıb. Həkimlərə göstəriş verilib ki, təzəlikcə Uhanda olmuş hər bir şəxsin yüksək temperaturu və ya respirator virus infeksiyası əlamətləri haqqında məlumat versinlər.

Professor Nyensva onların bu məsələdə də cəld tərpəndiklərini vurğulayır:

“Virus yayılmağa başlayanda qabaqlayıcı tədbirlər effekt vermir”.

4. Sosial distansiya

Honkonqda və Tayvandakı kimi, bu mərhələdə əhalini qorumağın ən effektli üsulu sosial distansiya tədbirlərinə əl atmaqdır.

Honkonq hökuməti hələ yanvar ayının axırlarından vətəndaşlara evdən işləməyi tövsiyə edib, məktəbləri bağlayıb, bütün tədbirləri ləğv edib.

İngilisdilli yerli “Straits Times” qəzetinin xəbərinə görə, Sinqapur hökuməti məktəbləri bağlamayıb, ancaq hər gün müəllim və şagirdləri test edib, sağlamlıqlarının monitorinqini aparıb.

5. Gigiyena tədbirlərinin təbliği

ÜST bildirir ki, yoluxmadan qorunmaq üçün tez-tez əlləri yumaq və gigiyena qaydalarına əməl etmək çox vacibdir.

Həkimin sözlərinə görə, “Bir çox Asiya ölkələri 2003-cü ildəki SARS epidemiyasından dərs çıxarıblar. Başa düşüblər ki, insanlar gigiyena qaydalarına əməl etsələr, nə xəstələnərlər, nə də infeksiyanı başqalarına yoluxdurarlar”.

Sinqapur, Honkonq və Tayvan küçələrində antibakterial gel dispenserləri var. Bu ölkələrdə profilaktika məqsədilə maska taxmaq da çox populyardır.

Maskalar yoluxmanın qarşısını alacaq qədər effektli olmasa da, xəstə şəxsin asqırağı və öskürəyi vasitəsilə yoluxmaların sayını azaldır.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Koronavirusa yoluxub-sağalan Fatih Terim evə buraxıldı

Xural Yazıldığı tarix 30 Mart 2020

Koronavirusa yoluxan “Qalatasaray”ın baş məşqçisi Fatih Terimdən xəbər var.

Xural.com musavat.com-a istinadən xəbər verir ki, baş məşqçi artıq evə buraxılıb.

Xəstəxanadan verilən məlumatda bildirilib ki, Terim bir çox müayinədən keçib və sağalmağa başladığı üçün evə buraxılıb. O, 14 gün evində karantində qalacaq, səhhəti yenidən pisləşərsə, xəstəxanaya yerləşdiləcək.

Qeyd edək ki, baş məşqçi virusa yoluxduğunu sosial şəbəkədə açıqlamışdı:

“Xəstəxanada etibarlı əllərdəyəm. Narahat olmayın. Ən qısa müddətdə xəbərləşmək ümidi ilə”.

GÜNDƏM  / XuralTAC

İlham İsmayıl yazır: “Nifrət virusu niyə dezinfeksiya olunmur?”

Xural Yazıldığı tarix 30 Mart 2020

Səməd Seyidovun “Etikxeber.az” saytına verdiyi müsahibə və AŞPA-nın prezidenti Rik Daemsə yazdığı məktubla tanış olanda bir daha əmin olmaq mümkündür ki, bizi nüfuzlu beynəlxalq təşkilatda təmsil edənlər bu səviyyə ilə heç vaxt Azərbaycana müsbət imic qazandıra bilməz, necə ki, indiyədək qazandıra bilməyiblər. Seyidovun açıqlamalarının mahiyyəti Ata Abdullayev adlı birinin guya hakimiyyəti dəstəkləyən, əslində yalnız zərər gətirən ucuz təbliğatından heç nə ilə fərqlənmir. Qeyd olunan müsahibə və məktubu təhlil etməkdən uzağıq, belə bir fikrimiz olsaydı, gərək hər bir cümlənin maraqlarımıza uyğun olmadığını bir-bir göstərəydik. Yalnız iki məqama diqqət yetirməyi məqsədəuyğun sayırıq. Səməd Seyidov deyir: “İlk dəfədir parlamentdə səkkiz nəfər müxalifət nümayəndəsi müxtəlif vəzifələrdə təmsil olunmuşdur, vitse-spiker vəzifəsindən tutmuş, komitə sədri və komitə sədrlərinin müavinləri səviyyəsində.., təsəvvür edə bilərsiniz, nə dərəcədə böyük və əhəmiyyətli bir addım atılıb cənab Prezidentin təşəbbüsü əsasında”.

O deyilən səkkiz nəfərin müxalifliyi qalsın bir tərəfə, onsuz da Avropa Şurası bizim parlamentdə təmsil olunanların hansı mövqedə olduğunu yaxşı bilir, amma bu fikirləri ilə Səməd Seyidov faktiki olaraq dövlət başçısını pis vəziyyətdə qoyub. Bu o deməkdir ki, indiyədək Prezident müxalifətin parlamentdə təmsil olunmasını istəməyib və yalnız bu dəfə “təşəbbüs” göstərib (bu, hətta belədirsə də, demək olmaz).

Görünür, Strasburqda da Qarabağla əlaqədar Azərbaycanın xeyrinə belə misallar çəkilir ki, hələ milli problemimizlə əlaqədar bu nüfuzlu təşkilatdan bizim maraqlara uyğun normal bir mövqenin sərgiləndiyinin şahidi olmamışıq. Bunun adı ”ayı xidməti”dir.

İkincisi, hörmətli Səməd Seyidov AŞPA prezidentinə məktubda yazır:” Tofiq Yaqublu.., yol qəzasından sonra münasibətləri aydınlaşdırarkən, kobud şəkildə təhqir və əl-qol hərəkətləri ilə bir ailəyə hücum edib və indi qanun qarşısında cavab verəcək”. Cənab Seyidov heç olmasa bu sözləri dırnaq içərisində yazıb, məlumatın hüquq-mühafizə orqanlarına istinadla verdiyini qeyd etməliydi. İndiki halda S.Seyidov hadisəyə bu cür yanaşmaqla özünü faktiki hadisənin təhqiqatçısı kimi göstərib və avropalılarda onun qərəzli olduğuna heç bir şübhə yeri qoymayıb. Avropalılar sadəlövh deyillər, bu illərdə Azərbaycan nümayəndə heyətinin də, mövqeyinin də dəyişməz olduğunu yaxşı bilirlər. Səməd Seyidov qəliz cümlələrlə davam edir: “..bizi bu cür təzyiqlərdən, nəinki münasibətlərimizə, eyni zamanda Avropa Şurasının özünə də xələl gətirən AŞPA-nın məlumatları kobud və özünə yaraşmayan şəkildə manipulyasiya etməsindən qorumağınızı Sizdən xahiş edirəm. Əminəm ki, bu gün bəzi həmkarlarımızın beyinlərində ölkəmə olan nifrət virusu, müalicəsini mütləq birlikdə tapacağımız COVID-19 virusundan daha dəhşətlidir”. Dəhşət bu deyil. Dəhşətli olan bütün diplomatik və etik qaydaları pozan bir üslubda AŞPA prezidentinə yazılan məktubdur. Biz bu bu təfəkkürlə Azərbaycanı Avropa Şurasında təmsil edirik. Dəhşət, “…bəzi həmkarlarımızın beyinlərində ölkəmə olan nifrət virusu” ifadəsini işlətməklə bizdən hüquqa, insan haqlarına hörmətlə yanaşmağımızı istəyən avropalıları özümüzə düşmən elan etməkdir.

Avropa parlamentarlarının mövqeyini bəşəriyyəti qorxu altında saxlayan virusdan da təhlükəli hesab etmək, eyniləşdirmək Azərbaycanın adına heç bir müsbət xal gətirə bilməz. Və bu yanaşmanı kütləyə hesablanmış bir tezislə – guya AŞPA-da “islamafobiya” ilə əlaqələndirmək.., yalnız ikrah doğurur. Yaxşı olardı ki, bu sərtlik Qarabağ problemi ilə bağlı məsələlər müzakirə ediləndə bizim beynəlxalq hüquqa əsaslanan mövqeyimizə qarşı çıxanlara göstəriləydi. O nifrət virusunun avropalılarda axtarmaq lazım deyil. O nifrət virusunun öz içimizdə on illərdir davam etdiyini az qala hər gün, hətta koronaviruslu günlərimizdə də hiss edirik. Ölkəni Avropada neçə illərdir təmsil edən bir şəxsin açıqlamalarında bu nifrəti bir daha görmək dərin təəssüf doğurur. Avropa bu illərdə nifrət virusunu dezinfeksiya edə bilmədimi?

GÜNDƏM  / XuralTAC

Dünyada 634 mindən çox insan koronavirusa yoluxub-ÜST

Xural Yazıldığı tarix 30 Mart 2020

29 mart tarixi, Cenevrə vaxtı ilə saat 10:00-a (Bakı vaxtı 13:00) olan məlumata görə, dünyada 634 835 nəfər yeni növ koronavirusa yoluxub, 29 957 nəfər isə bu ölümcül virusun qurbanına çevrilib.

Bu barədə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı özünün gündəlik bülletenində məlumat yayıb.

Açıqlanan statistikaya əsasən, son gün ərzində 63 mindən çox insanda koronavirus aşkarlanıb, ölənlərin sayı isə 3464 nəfər artıb. Ən çox yoluxma və ölüm halları Avropa regionunda qeydə alınıb – 361 031 yoluxma və 21 493 ölüm. Sutka ərzində burada yoluxanların sayı 36 688, ölənlərin sayı isə 2753 nəfər artıb.

Şimali və Cənubi Amerikada ümumilikdə 120 798 nəfər koronavirusa yoluxub, 1973 nəfər ölüb.

Yoluxmaya görə üçüncü yeri Çin, Koreya Respublikası və Yaponiyanın daxil olduğu Qərbi Sakit okean bölgəsi tutur. Martın 29-na olan məlumata görə, burada 102 803 yoluxma, 3626 ölüm faktı qeydə alınıb.

ÜST-ün ölkə üzrə yayılma cədvəlinə görə, ən çox yoluxanlar ABŞ-dadır – 103 321 nəfər. Bunun ardınca İtaliya (92 472), Çin (82 356), İspaniya (72 248) və Almaniya (52 547) gəlir. (apa)

GÜNDƏM  / XuralTAC

Azərbaycanda daha 27 nəfərdə koronavirus aşkarlandı

Xural Yazıldığı tarix 29 Mart 2020

Azərbaycan Respublikasında 27 yeni koronavirus (COVID-19) infeksiyasına yoluxma faktı qeydə alınıb.

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahından xural.com-a verilən məlumata görə, həmin şəxslərdən 8 nəfərin vəziyyəti orta ağır qiymətləndirilir, digərlərinin səhhəti isə stabildir.

Hazırda Azərbaycanda xüsusi rejimli xəstəxanalara yerləşdirilən 190 nəfər aktiv koronavirus xəstəsi həkim nəzarəti altındadır, onların müalicəsi ilə bağlı zəruri tədbirlər davam etdirilir.

İnfeksiyanın geniş yayılmasına yol verməmək üçün vətəndaşlarımızdan özünütəcrid tədbirlərinə uyğun davranmaq və xüsusi karantin rejiminə ciddi riayət etmək tələb olunur.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Milli Məclisdə ilk dəfə videokonfrans keçirilib-Mətbuat Xidməti məlumat yaydı

Xural Yazıldığı tarix 29 Mart 2020

Milli Məclis Sədrinin təşəbbüsü ilə ölkəmizdə koronovirus infeksiyasının yayılmasına qarşı görülən sistemli tədbirlərin tərkib hissəsi kimi parlamentdə bu sahədə məqsədyönlü işlər aparılır.

Bu barədə Milli Məclisin Mətbuat Xidmətindən məlumat verilib.

Bildirilib ki, parlamentdə idarəetmə artıq stasionar, mobil və internet rabitələri vasitəsi ilə həyata keçirilir. Milli Məclis rəhbərliyi ilə komitə və komissiyaların rəhbərləri, parlamentdə təmsil olunan siyasi partiyaların liderləri, habelə parlament aparatının və işlər idarəsinin məsul vəzifəli şəxsləri arasında informasıya mübadiləsi internet üzərindən uğurla həyata keçirilir.

Bu gün – martın 29-da Milli Məclisin rəhbərliyi ilə komitə sədrlərinin internet üzərindən ilk dəfə olaraq videokonfransı keçirilib. Videokonfransda martın 30-da keçiriləcək plenar iclasın gündəliyi və cari məsələlər müzakirə olunub, geniş fikir mübadiləsi aparılıb. /Report

GÜNDƏM  / XuralTAC

Erməni ordusunda koronavirus şoku

Xural Yazıldığı tarix 29 Mart 2020

Aram Amatuni

“1in.am”, Ermənistan, 27 mart 2020-ci il

Ermənistan Müdafiə naziri David Tonoyan məlumat verib ki, Silahlı Qüvvələrin hərbi hissələrindən birində xidmət edən 3 hərbçidə koronavirus testi müsbət çıxıb. Bu da əsgərlərin infeksiyaya yoluxması deməkdir.

Nazir eyni zamanda məlumat verib ki, əsgərlər mülki şəxslərlə təmas nəticəsində yoluxublar. İnfeksiyanın yayılmasının, necə deyərlər, məşhur olan iki qaynağı – Eçmiədzin və sexdə yoluxma halları vardır. Yoluxmanın bu iki qaynağın hansından, ola bilsin, 3-cü, az məlum olanından gəlməsi haqqında isə məlumat verilmir.

İnfeksiyanın orduda yayılması halı cəmiyyətdə müəyyən ajiotaja səbəb olub, bir çox hallarda isə hətta elə bir rəy yaradıb ki, sanki düşmən paytaxtı ələ keçirib.

Bizim hamımızın orduya münasibətdə qayğıkeş və diqqətli olması şübhəsizdir və təbii, bizim hamımız arzu edərdik ki, infeksiya orduya, üstəlik, müharibə rejimində olan orduya keçməsin. Ancaq bu mənada, yalnız panika deyil, hətta çoxlarının rəyində olan ajiotaj da yersizdir.

Birincisi, nazirin verdiyi məlumata əsasən, koronavirusa yoluxan əsgərlər Artsaxda (Dağlıq Qarabağın adı mətndə belə gedibdir – tərc.) deyildir, eyni zamanda Ermənistanın ön cəbhə xəttindən uzaqdadırlar. Onlar qeyri-döyüş hissəsinin təmsilçiləridirlər və xidməti vəzifələrinin tələbinə uyğun olaraq, mülki şəxslərlə ünsiyyətdə olublar.

İkincisi, bu 3 yoluxma halı sayıqlığın qatbaqat artırılması və sonrakı daha sərt addımların atılması üçün yeni stimul ola bilər. Bu da infeksiyanın digər hərbi hissələrə keçməsinin qarşısını almağa imkan verər.

Bundan əlavə, ordu infeksiyaya nə qədər həssas olsa da, öz daxili münasibətlərinin özəlliyinə, idarəçiliyinin xüsusiyyətlərinə, eyni zamanda operativliyinə görə, xəstəliyin yayılmasının qarşısının alınması tədbirlərini, – təbii, əgər bu tədbirləri lazımi qaydada həyata keçirərsə, – daha asan reallaşdıra bilər.

Şübhəsiz, 3 əsgərin infeksiyaya yoluxması haqqında siqnal orduya görə məsuliyyət daşıyanların sayıqlığını daha da artırmalıdır. Digər tərəfdən, cəmiyyət də sayıqlığını itirməməlidir. Hər bir vətəndaş unutmamalıdır ki, onun verdiyi reaksiya, hətta bu, ən səmimi narahatlıq olsa belə, orduya münasibətdə tamamilə əks effekt verə bilər.

Bu gün Ermənistanda daha 2 hərbçidə koronavirus aşkar edilib. Onlar yuxarıda qeyd olunan həmin hərbi hissədəki birinci yoluxma halı ilə əlaqədardırlar. Bu barədə Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin mətbuat katibi Şuşan Stepanyan öz feysbuk səhifəsində yazıb.

Buna uyğun olaraq, diqqətli, hesabatlı, lakin eyni zamanda məsuliyyətli olmaq lazımdır. Çünki infeksiya, onun ətrafında yaradılan ajiotajın, hələ panikanın demirik, orduya edə bildiyini edə bilməz.

Tərcümə Strateq.az-ındır

GÜNDƏM  / XuralTAC

Səhiyyə Nazirliyi “koronavirus yuxusu”ndan oyandı və maskalar haqqında maarifləndirici məlumat yaydı

Xural Yazıldığı tarix 29 Mart 2020

Səhiyyə Nazirliyi tibbi maskalar haqqında maarifləndirici məlumat paylaşıb.

Nazirliyin Analitik Ekspertiza Mərkəzindən verilən xəbərə görə, üz üçün tibbi maska – tənəffüs orqanlarının hava-damcı yolu ilə ötürülən patogen viruslardan və bakteriyalardan, submikron ölçülü müxtəlif hissəciklərdən (allergik reaksiyalar törədən), zərərli buxarlardan və aerozollardan, bioloji mayelərdən, tozlardan və s. qorunması üçün nəzərdə tutulmuş fərdi mühafizə vasitəsidir.

Bu vasitə, müxtəlif sahələrdə böyük populyarlıqla istifadə olunur:

• səhiyyə müəssisələrində;

   • kosmetologiyada;

   • istehsalatda;

   • məişətdə.

Təkistifadəlik tibbi maska, təsnifat

Bu məhsula maraq daim artır və fərdi mühafizə vasitələrinin xarakteristikalarına, təyinatına, ölçülərinə və s. görə fərqlənən müxtəlif versiyalarına tələbat yaranır. Maska istehsalçıları, müxtəlif siniflərə və növlərə ayırmaqla öz məhsul çeşidlərini genişləndirmişlər. Tanış olmaq üçün mövcud təsnifatları nəzərinizə çatdırırıq:

Sterillik dərəcəsinə görə maskalar iki kateqoriyaya bölünür:

1. Steril təkistifadəlik maskalar, xüsusi tərzdə emal olunmuş və beləliklə də səthlərində heç bir mikroorqanizm olmayan maskalardır. Belə vasitələr “təmiz” sahələrdə – əməliyyat otaqlarında və laboratoriyalarda iş üçün nəzərdə tutulmuşdur. Sahə, dezinfeksiyaedici vasitələrlə və ultrabənövşəyi şüalarla işləndikdən sonra “təmiz” sayılır. Adi sahəyə düşdüyü andan etibarən steril maska qeyri-steril olur.

2. Qeyri-steril – məişətdə, tibb müəssisələrində, istehsalda və s. istifadə olunan bütün digər maskalardır. Bu, müxtəlif sferalarda istifadə olunan vasitələrin çoxsaylı alt növlərindən ibarət ümumi kateqoriyadır.

Maskaların istehlakçının konkret yaş qrupuna uyğun ölçülər üzrə bölgüsü mövcuddur:

• yenidoğulmuşlar və 5 yaşa qədər uşaqlar üçün maska – ölçüləri 12 x 7 sm təşkil edir;

   • 5 yaşdan 14 yaşadək pasiyentlər üçün uşaq maskası – ölçüləri 14 x 8 sm təşkil edir;

   • böyüklər üçün maska – ölçüləri 17 x 9,5 sm təşkil edir.

   Bu vasitələr, təyinatı üzrə aşağıdakı kateqoriyalara bölünür:

   • cərrahi maskalar;

   • prosedur maskaları;

   • stomatoloji maskalar.

Fərdi mühafizə vasitələri buraxan məşhur ticarət markalarının istehsalçıları rəng üzrə təsnifatı təklif edirlər:

  • yazılarla, abstrakt təsvirlərlə, rəsmli maskalar – əsasən uşaq səhiyyə təşkilatlarında geyinilməsi üçün nəzərdə tutulmuşdur, mühafizədən savayı onlar ikinci təyinata malikdirlər – tanış olmayan mühitə uyğunlaşmağa, tibb heyəti ilə əlaqənin qurulmasına kömək etmək;

   • rəngli maskalar – bütün rəng çalarlarında hazırlanmış olub, müxtəlif rəng və çeşid üzrə qablaşdırmalarda satılırlar, mühafizə xüsusiyyətlərindən başqa əhvalın yüksəldilməsini təmin edirlər;

   • tibbi qara maskalar – əlavə mühafizə ilə gücləndirilmiş olub, kosmetik salonlarda, təmizlik şirkətlərində, istehsalatda istifadə olunurlar, müxtəlif submikrofil hissəciklərdən etibarlı mühafizəni təmin edirlər.

Bütün rəngli maskalar hipoallergendirlər. Hətta rəng çalarının verilməsi və ya rəsmin yaradılması üçün istifadə olunan boyalar belə, allergik reaksiya verməyən və uşağın orqanizmi üçün tamamilə təhlükəsiz olan xüsusi boyalardırlar. Üz üçün tibbi qara maskalar həm monoton, həm də şən yazılarla (gülüş, bığ, smaylik və s.) ola bilər. Bütün bunlar, uşaq maskalarında olduğu kimi, heyətin və ziyarətçilərin əhvalına xoş təsir bağışlayır ki, bu da təyin olunmuş müalicənin uğurlu olmasına müsbət təsir göstərir.

Strukturuna görə maskalar aşağıdakı kimi bölünürlər:

 1. Bağlara malik, çoxistifadəlik tənzif maskalar. Tənzifdən hazırlanmış olur. 2-3 saat ərzində mühafizəni təmin edir; bu müddət ötdükdən sonra vasitə, sonrakı istifadə üçün xüsusi üsulla emal olunmalıdır (yuma, qaynatma və ya dezinfeksiyaedici məhlula salma üsulları münasib ola bilər). Əvvəllər hər yerdə istifadə edilməsinə baxmayaraq, belə maskalar populyarlığı itirirlər.

 2. Toxunma olmayan, üçqatlı prosedur maskaları. Belə təkistifadəlik maska, sterilliyə dair xüsusi tələblər olmayan hər bir yerdə istifadə olunurlar. Bu vasitələrin filtrasiya səviyyəsi kifayət qədər yüksək – təxminən 95,9 %-dir. Bu vasitə, toxunma olmayan mikrolifli parçalardan hazırlanır:

• spanbond – iki xarici qat üçün istifadə olunur, əla hava keçiriciliyi ilə fərqlənir;

• meltblaun – daxili filtrasiyaedici qat üçün istifadə olunur.

   3. Toxunma olmayan, dörd qatlı, xüsusi təyinatlı (cərrahi) maskalar. Bu maskalar gücləndirilmiş xarakteristikalara malik olub, filtrasiyaedici qatı ikiləşmiş olur. Bəzən əlavə olaraq, maskanı daşıyan şəxsi bioloji mayelərlə birbaşa təmasdan qorumaq üçün maye əleyhinə qata malik vasitələrə də rast gəlinir. Belə maskanın filtrasiya səviyyəsi ən yüksək – 99,9 %-dir.

4. Toxunma kömür maskaları – tozlu sahələrdə və kimyəvi laboratoriyalarda iş zamanı əvəzedilməzdirlər. Kömür maskası bütün məlum patogen mikrofloranı, eləcə də ən  kiçik hissəcikləri tutub saxlayır.

Toxuma olmayan maskalar faydalı əlavələrlə təchiz edilmiş olurlar:

• vasitəni lazımi vəziyyətdə saxlayan geniş və yumşaq qulaqardı ilgəklərlə (ilgəklər hipoallergen tərkibə malik olub, lateks törəmələri ehtiva etmirlər, qulağın arxasındakı zərif dərini sürtmürlər);

• əl ilə tənzimlənənən və zəruri yapışma sıxlığını təmin etməklə maskanın maksimum sıx şəkildə və lazımi nahiyədə bədənə sıxılmasına imkan verən, teldən hazırlanmış burun sıxıcısı ilə;

• vasitəni daşıyarkən komfortu təmin edən, maskanın dodaqlara yapışmasına imkan verməyən büzmə ilə.

Qoruyucu maskanı kim və necə geyinməlidir

Maskanı kim geyməlidir: yoluxmasını istəməyən sağlam insan və ya xəstə? Cavab veririk: xəstələnmə halları tək-tək xarakterə malik olduqda, əlbəttə ki, tibbi maska, virus və bakteriyaları öz orqanizmindən ətraf mühitə yaymaması üçün xəstə üçün nəzərdə tutulmuşdur. Epidemiya dövrlərində xəstələnənlərin yaxınları və təbii ki, tibb heyəti də risk zonasına daxil olurlar.  Bu halda qripdən qorunmaq üçün tibbi maska həm xəstələnən, həm də təmasda olan tərəf üçün göstəriş olacaqdır.

 Qoruyucu maskanı düzgün şəkildə necə istifadə etməli

1. Maskanı geyinmə, daşıma və çıxarma vaxtı vasitənin əl ilə təmasının minimal olmasını təmin etmək.

2. Bütün perimetrləri üzrə maskanı üzə maksimal dərəcədə sıxlaşdırmaq.

3. Vasitənin daşımnması üzrə müddət və şərtlərə riayət etmək:

•    mürəkkəb epidemioloji vəziyyətlər zamanı maska hər iki saatdan bir dəyişdirilməlidir;

•    tozlanma şərtlərində dəyişmə, hər 3-4 saatdan bir tələb olunur

•    adi şərtlərdə vasitənin daşınma müddəti maksimum – 6 saatdır.

4. İstifadə olunmuş maskanı düzgün şəkildə utilizasiya etmək, əlləri sabunla diqqətlə yumaq və ya xüsusi dezinfeksiyaedici vasitələrlə işləmək.

5. Qoruyucu maskanı yalnız zərurət olduqda, əhalinin kütləvi toplandığı ərazilərdə geyinmək.

GÜNDƏM  / XuralTAC

İsraildə koronavirusa yoluxanların sayı artdı

Xural Yazıldığı tarix 29 Mart 2020

İsraildə koronavirusa yoluxanların sayı açıqlanıb.

“Report” “RİA Novosti”yə istinadən xəbər verir ki, məlumatı İsrailin Səhiyyə Nazirliyi yayıb.

Bildirilib ki, martın 29-u saat 08:00-a olan məlumata əsasən ökə üzrə 3 865 nəfər infeksiyaya yoluxub. Onların 66-nın vəziyyəti ağırdır.

Qeyd edək ki, İsraildə koronavirusdan 12 nəfər ölüb.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Koronavirusun səthlərdə qalma müddəti açıqlandı-VİDEO

Xural Yazıldığı tarix 29 Mart 2020

İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyi (İTSDA) koronavirusun (COVID-19) səthlərdə qalma müddəti ilə bağlı videoçarx hazırlayıb.

“Report” xəbər verir ki, görüntülərdə virusun plastik qablarda 5 gün, şüşədə 4 gün, dəmirdə 48 saat, alüminiumda 2-8 saat, kağızda 4-5 gün, rezin əlcəkdə 8 saat, taxtada 4 gün qaldığı əks olunub.

Qeyd olunub ki, evlərinizdə gündəlik toxunduğunuz səthləri tez-tez təmizləyin: “Unutmayın sağlamlığınız üçün gigiyena əsas şərtdir.

GÜNDƏM  / XuralTAC

BNA skamya və digər oturacaq yerlərindən istifadəyə qadağa qoydu

Xural Yazıldığı tarix 29 Mart 2020

Xüsusi karantin rejiminin tətbiq edilməsinə baxmayaraq, hələ də bəzi vətəndaşlar özünütəcrid tədbirlərinə adekvat davranmırlar.

Virtualaz.org xəbər verir ki, bu barədə Bakı Nəqliyyat Agentliyi (BNA) məlumat yayıb.

Bildirilir ki, “Koroğlu” Nəqliyyat Mübadilə Mərkəzində perrondan kənar ərazidə insanlar müəyyən qrup halında toplaşır ki, bu da mövcud epidemik vəziyyətdə yoluxma riskini artırır.

Qeyd edilənləri nəzərə alaraq, “Koroğlu” Nəqliyyat Mübadilə Mərkəzində perrondan kənar skamyalar və digər oturacaq yerlərindən istifadəyə qadağa qoyulub:

“Vətəndaşlarımızdan xahiş edirik ki, xüsusi karantin rejimi davam etdiyi müddətdə “Koroğlu” Nəqliyyat Mübadilə Mərkəzində yalnız müntəzəm marşrut xətləri üzrə avtobusların xidmətlərindən istifadə etsinlər. Həmçinin, tövsiyə edirik ki, özünütəcrid tədbirlərinə uyğun davransınlar, digər şəxslərlə minimum kontaktda olmaq, insanların sıx toplaşdığı yerlərə getməkdən çəkinsinlər”.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Azərbaycanda vəzifəli şəxsdə koronavirus aşkarlandı

Xural Yazıldığı tarix 29 Mart 2020

“Cəlilabad Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini – Sosial-iqtisadi inkişafın təhlili və proqnozlaşdırılması şöbəsinin müdiri Alıcı Dilavərovda koronavirus testinin nəticəsi pozitiv çıxıb”.

Bunu “Report”a açıqlamasında 68 saylı Cəlilabad kənd seçki dairəsinin deputatı Elman Nəsirov deyib.

Deputat əvvəlcə icra başçısının müavini ilə əlaqə saxladığını bildirib: “A.Dilavərovla əlaqə saxlayan zaman bildirdi ki, icra hakimiyyətinin bütün işçiləri koronavirusla bağlı test yoxlanışından keçirilib. A.Dilavərovun test yoxlanışının nəticəsi pozitiv çıxıb”.

E.Nəsirov qeyd edib ki, hazırda icra başçısının müavini xəstəxanada karantinə alınıb: “Amma heç bir müalicə almır. Buna səbəb A.Dilavərovun ikinci test yoxlanışının nəticəsini gözləməsidir”.

Deputat vurğulayıb ki, A.Dilavərov sağlamlığında heç bir problem olmadığını və özünü pis hiss etmədiyini də söyləyib.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Bu gündən Azərbaycanda xüsusi karantin rejimi gücləndirilib

Xural Yazıldığı tarix 29 Mart 2020

Yeni koronavirus (COVID-19) təhlükəsi ilə əlaqədar martın 29-dan Azərbaycan ərazisində xüsusi karantin rejimi gücləndirilib.

Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın martın 27-də yaydığı məlumatda bildirilir ki, 29 mart saat 00:00-dan etibarən ölkə ərazisində xüsusi karantin rejimi gücləndirilsin.

Xüsusi karantin rejimi dövründə xüsusi təyinatlı, o cümlədən təcili tibbi yardım, qəza-bərpa, xilasedici, kənd təsərrüfatı, sosial xidmət məqsədli, habelə yük daşıyan avtomobillərin hərəkəti istisna olmaqla, rayonlararası və şəhərlərarası nəqliyyat hərəkəti tam dayandırılıb. Bakı, Sumqayıt şəhərləri və Abşeron rayonunun hüdudları daxilində hərəkət sərbəstdir.

Nəqliyyat vasitələri üzrə:

Bakı metrosunun iş vaxtı səhər 07:00-09:00 və axşam 17:00-20:00 saatlarına müəyyən edilib.

Ticarət obyektləri üzrə:

Xüsusi karantin rejimi dövründə supermarketlər, ərzaq mağazaları və apteklər istisna olmaqla, bütün ticarət obyektlərində, müştərilərə yerində xidmət dayandırılsın, çatdırma və onlayn satışlara məhdudiyyətsiz icazə verilib.

İctimai iaşə obyektləri üzrə:

Xüsusi karantin rejimi dövründə bütün ictimai iaşə obyektlərində, o cümlədən restoran, kafe və çay evlərində müştərilərə yerində xidmət dayandırılıb və evə götürmə, çatdırma, və onlayn satışlara məhdudiyyətsiz icazə verilib.

Əhalinin hərəkəti üzrə:

Bütün bulvar, park və istirahət məkanlarına insanların sıxlığını tənzimləmək məqsədilə giriş məhdudlaşdırılıb.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Bu gündən Bakı metrosu sutkada 5 saat işləyəcək

Xural Yazıldığı tarix 29 Mart 2020

Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın Azərbaycanda xüsusi karantin rejiminin gücləndirilməsilə haqqında qərarına əsasən bu gündən Bakı metrosu üçün yeni iş vaxtı müəyyən edilib.

Martın 29-dan Bakı metrosunun iş vaxtı səhər 07:00-09:00 və axşam 17:00-20:00 arası olacaq.

Qeyd edək ki, Azərbaycanda 29 mart saat 00:00-dan etibarən xüsusi karantin rejimi gücləndirilib.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Azərbaycanda daha 17 nəfər koronavirusa yoluxub, 1 nəfər ölüb

Xural Yazıldığı tarix 28 Mart 2020

Azərbaycan Respublikasında 17 yeni koronavirus (COVID-19) infeksiyasına yoluxma faktı qeydə alınıb, 1 nəfər vəfat edib.

Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahdan Xural.com-a bildirilib ki, 1951-ci il təvəllüdlü Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı ağır gedişli iki tərəfli pnevmoniya, üçüncü dərəcə tənəffüs çatışmazlığından əziyyət çəkmiş, xəstənin anamnezində ürəyin işemik xəstəliyi, xroniki kardiomiopatiya, şəkərli diabet olduğu, həmçinin angioplastika (stendin taxılması) əməliyyatı keçirdiyi göstərilib. Pasiyentdən COVID-19 üçün götürülən analiz nümunələri müsbət çıxıb.

Xəstənin səhhətinin stabilləşdirilməsi ilə bağlı aparılan reanimasiya tədbirləri nəticə verməyib. Hazırda onun ailə üzvləri və ünsiyyətdə olduğu digər şəxslər müəyyən edilir və karantinə götürülür.

Qeyd edək ki, hazırda Azərbaycanda xüsusi rejimli xəstəxanalara yerləşdirilən 163 nəfər aktiv koronavirus xəstəsi həkim nəzarəti altındadır, onlardan 23 nəfərin vəziyyəti ağır, 17 nəfərin vəziyyəti isə orta ağır qiymətləndirilir, digərlərinin səhhəti stabildir. Həmin şəxslərin müalicəsi ilə bağlı zəruri tədbirlər davam etdirilir.

Ötən müddət ərzində Azərbaycanda insanların yeni koronavirus (COVİD – 19) infeksiyasına yoluxma hallarının müəyyənləşdirilməsi ilə əlaqədar 25 mindən artıq test aparılıb.

Azərbaycanda koronavirusa yoluxma halları ölkəmizə xaricdən gələn şəxslər sırasında və ölkə daxilində insanların bir-birini yoluxdurması faktları üzrə aşkarlanır. Bundan başqa, ölkəmizin müxtəlif regionlarında yaşayan insanlar arasında da infeksiyaya yoluxma halları qeydə alınır.

Bu səbəbdən vətəndaşlarımızdan özünütəcrid tədbirlərinə uyğun davranmaq, yalnız ciddi ehtiyac yarandıqda evdən çıxmaq, digər şəxslərlə minimum kontaktda olmaq, insanların sıx toplaşdığı yerlərə getməmək və xüsusi karantin rejiminə əməl etmək tələb olunur. Vətəndaşlarımızı bir daha şəxsi gigiyena qaydalarına, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının, Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın tələb və tövsiyələrinə ciddi riayət etməyə çağırırıq.

Xatırladaq ki, koronavirus infeksiyasının yayılmasının, onun törədə biləcəyi fəsadların qarşısının alınması məqsədilə martın 24-dən aprelin 20-dək Azərbaycanda xüsusi karantin rejimi elan olunub. Xüsusi rejim qaydalarına əsasən, xüsusi təyinatlı avtomobillərin hərəkəti istisna olmaqla, Bakı, Sumqayıt şəhərləri və Abşeron rayonuna giriş və çıxış məhdudlaşdırılmış, 65 yaşdan yuxarı insanların evdən çıxması, ictimai yerlərdə, o cümlədən küçələrdə, bulvarlarda, parklarda və digər yerlərdə vətəndaşların 10 nəfərdən artıq qruplarda cəmləşməsi qadağan edilmiş, vətəndaşlara yerüstü nəqliyyatdan istifadə etmək, insnalararası təmaslarda 2 metrlik məsafə saxlamaq, koronavirus xəstəliyi üçün xarakterik simptomların hiss olunduğu hallarda 103 və ya 15-42 nömrəli qaynar xəttlərə zəng etmək ciddi tövsiyə olunub.

Bundan başqa, martın 29-dan xüsusi karantin rejiminin gücləndirilməsi, bu məqsədlə xüsusi təyinatlı avtomobillərin hərəkəti istisna olmaqla, rayonlararası və şəhərlərarası nəqliyyatın hərəkətinin tam dayandırılması, bütün ictimai iaşə obyektlərində müştərilərə yerində xidmətin dayandırılması, Bakı metrosunun iş vaxtının, bütün bulvar, park və istirahət məkanlarına girişin məhdudlaşdırılması qərara alınıb.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Sensasion xəbər: Çin koronavirusa qarşı vaksini insanlar üzərində tətbiq etdi!

Xural Yazıldığı tarix 28 Mart 2020

Çin Xalq Respublikasının (ÇXR) Səhiyyə İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin sərəncamına əsasən Pekində əhalinin profilaktik vaksinasiyası üzrə işlər tam həcmdə bərpa edilib, vaksin istehsalçıları istehsalı bərpa ediblər.

Bu barədə “Turan” Sinxua agentliyinə istinadən məlumat yayıb.

Lakin söhbətin hansı profilaktik vaksinasiyanın bərpasından getdiyi və ilk vaksinasiyanın nə zaman olduğu -pandemiya başlamazdan öncə, yoxsa yayıldığı an – dəqiqləşdirilmir.

Məlumdur ki, yanvar ayında vaksin hazırlanıb və heyvanlar üzərində sınaqdan keçirilib. İş zamanı Ebola virusuna qarşı peyvəndin yaradılması təcrübəsi nəzərə alınıb. Martın ikinci yarısında insanlar üzərində sınaqdan keçirilməsinə başlanılıb. Layihə iştirakçıları peyvənd zamanı virusa yoluxublar. Onlara antitel tətbiq edilib, bundan sonra könüllülər üzərində nəzarət təyin edilib, məqsəd həmin insanların virusa qarşı immunitet qazanıb-qazanmadığını müəyyən etmək olub.

Testlərin aparılması üçün hər biri 18 yaşdan 60 yaşa qədər 36 nəfərdən ibarət üç qrup yaradılıb. Onların hamısı Uhan şəhərindən olub. Onlar iki həftə karantinə alınıblar, sonra yarım il ərzində həkimlər onların vücudunun bu maddyə necə reaksiya verdiyini izləməyi planlaşdırırlar.

Milli Səhiyyə Komissiyasının nümayəndəsi və İctimai İnformasiya Departamentinin direktor müavini Mi Fen martın 28-də mətbuat konfransında bildirib martın 27-də Çində 54 yeni hal təsdiqlənib və bunların hamısı xaricdən gəlib. Sintszyanın 20 əyalət, istehsalat və tikinti korpusunda 20 gündən çox müddətdə, 14 gündən çox müddətdə isə digər başqa 6 əyalətdə yeni təsdiqlənmiş hal qeydə alınmayıb.

Hələ fevralın əvvəlində Çindəki məlumatlı mənbə “Turan”a bildirmişdi ki, ölkədə koronavirus pandemiyası aprelin ortalarına qədər praktik olaraq həll ediləcək. Nəticələr göstərir ki, hər şey buna doğru gedir.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Rusiya koronovirusa qarşı dərman hazırladı

Xural Yazıldığı tarix 28 Mart 2020

Rusiyanın Federal Bioloji Agentliyi koronovirus infeksiyasının müalicəsində istifadə etmək üçün dərman hazırlayıb.

Musavat.com RİA-Novostiyə istinadən xəbər verir ki, bu barədə Agentliyin mətbuat xidməti məlumat yayıb.

Lakin dərman preparatının adı, xüsusiyyətləri açıqlanmır.

Qeyd edək ki, söhbət Covid-19-dan qorunmağa qarşı peyvənddən yox, koronavirus xəstələrinin müalicəsindən gedir.

Tass.ru xəbərlə bağlı əlavə məlumatlar əldə edərək yayıb.

Həmin məlumatda bildirilir ki,  agentliyin təqdim etdiyi tibbi preparat “Mefloxin” adlanır. Əslində, bu preparat yeni deyil. Ancaq Rusiyanın adıçəkilən elmi mərkəzi antimalyariya xarakterli “Mefloxin” vasitəsilə koronavirus infeksiyasına yoluxmanın olduqca effektiv müalicə sxemini hazırlamağa nail olub. Bu preparat koronavirusun insan vücudunda inkişafını və dağıdıcı təsirini bloklayaraq, minimuma endirir. Bu preparata makrolid antibiotiklər və sintetik penitsilinlərin əlavə olunması isə qanda və ciyərlərdə virus əleyhinə müdafiəni təmin etməyə imkan verir. Elmi mərkəzin təmsilçisi Veronika Skvortsovanın sözlərinə görə, bu müalicə sxemi koronavirusa yoluxmuş xəstələrin effektiv müalicəsinə təminat verir.

GÜNDƏM  / XuralTAC

Qubad İbadoğlu yazır: “Hazırda neftdən nə qədər qazanırıq?”

Xural Yazıldığı tarix 28 Mart 2020

Azərbaycanın 1 yanvar 2020-ci ilə əldə etdiyi resurs gəlirlərinin 98,2 faizini neft gəlirləri, 1,8 faizini qaz gəlirləri təşkil edib. Ölkəyə neft gəlirləri Azərbaycanın əsas neft yatağı olan Azəri-Çıraq-Günəşli (AÇG) yatağından, qaz gəlirləri isə “Şah Dəniz” yatağından əldə edilən hasilatın əsasında həyata keçirdiyi neft, qaz və kondensat məhsullarının xarici bazarlarda satışından daxil olur. Qaz ixracatında əldə edilən gəlirlərin resurs gəlirlərində payının az olması səbəbindən bu yazıda sonuncu on illikdə neft hasilatı, neft qiymətləri və neft gəlirlərindən bəhs edəcəyik.
AÇG yatağından neft hasilatının pik dövrü 2010-cu ildə qeydə alınıb. Həmin il AÇG-dən hər gün orta hesabla 823 min barrel neft hasil olunub. Ötən il gündəlik hasilat orta hesabla 535 min barrelə qədər aşağı düşüb, bu, hətta 2006-cı ildə gündə 600 min barrel hasilatdan azdır. Bu il AÇG yatağından hasilatın ötən illə müqayisədə 5,3 faiz azalacağı gözlənilir. Bu, o deməkdir ki, 2020-ci idə AÇG-dən orta hesabla hər gün 506 min 645 barrel neft hasilatı gözlənir. Hesablamalara görə, AÇG-dən çıxarılan 1 barrel neftin maya dəyəri daşınma xərci ilə birlikdə 15 dollar dollar təşkil edir.
Yeni neft qiymətlərinin mövcudluğu hazırkı şəraitdə öncə müxtəlif ssenarilər üzrə neft gəlirlərinin həcmini hesablamaqla görmək olar ki, müxtəlif qiymət səviyyələrində Azərbaycan neft ixracatından nə qədər qazanır. AÇG yatağının məlumatları əsasında hesablamaları üçün baza məlumatı kimi gündəlik hasilatı 500 min barrel götürək. 3 müxtəlif qiymət ssenarisinə baxaq: 25, 30 və 35 dollar.
1) 27 mart 2020-ci il tarixə, Azərbaycan neftinin dünya bazarında orta qiyməti 25 dollar olub. Bu halda gündəlik mənfəət nefti 5 milyon dollar (500.000 barrel X 10 Dollar) edir. Çünki maya dəyəri ilə satış qiyməti arasında 10 dollar (25-15) fərq vardır. Hasilatın Pay Bölgüsü (HPB) sazişinə görə, 5 milyon dollarlıq mənfəət neftinin 75 faizi Azərbaycana çatır, 25 faizi şirkətlər arasında bölünür. Bu halda mənfəət neftindən Azərbaycana 3,75 milyon dollar, SOCAR da daxil olmaqla şirkətlərə HPB sazişində malik olduqları paya proporsional olaraq 1,25 milyon dollar çatır. Bu hesabla gündə 3,75 milyon dollar qazanc əldə edilirsə, onda ayıq gəlir 112,5 milyon dollar olacaq.
2) Hesab edək ki, dünya bazarında Azərbaycan neftinin orta qiyməti 30 dollardır. Bu halda gündəlik mənfəət nefti 7,5 milyon (500.000 barrel X 15 Dollar) dollar edir. Çünki maya dəyəri ilə satış qiyməti arasında 15 dollar (30-15) fərq vardır. Bu halda əldə edilən 7,5 milyon dollarlıq mənfəət neftinin 75 faizi Azərbaycana çatır, 25 faizi SOCAR da daxil olmaqla şirkətlər arasında HPB sazişində malik olduqları paya proporsional olaraq bölünür. Bu halda mənfəət neftində Azərbaycanın payı 5,625 milyon dollar, şirkətlərin payı isə 1,875 milyon dollardır. Bu hesabla gündə 5,625 milyon dollar qazanc əldə edilərsə onda ayıq gəlir 168,75 milyon dollar olacaq.
3) Hesab edək ki, dünya bazarında Azərbaycan neftinin orta qiyməti 35 dollardır. Bu halda gündəlik mənfəət nefti 10 milyon (500.000 barrel X 20 Dollar) dollar edir. Çünki maya dəyəri ilə satış qiyməti arasında 20 dollar (35-15) fərq vardır. 10 milyon dollarlıq mənfəət neftinin 75 faizi Azərbaycana çatır, 25 faizi SOCAR da daxil olmaqla HPB sazişində malik olduqları paya proporsional olaraq şirkətlər arasında bölünür. Bu halda mənfəət neftində Azərbaycanın payı 7,5 milyon dollar, şirkətlərin payı isə 2,5 milyon dollardır. Bu hesabla gündə 7,5 milyon dollar qazanc əldə edilərsə onda ayıq gəlir 225 milyon dollar olacaq.
Müqayisə üçün qeyd edim ki, Azərbaycanın orta aylıq neft gəliri 2010-cu ildə 1,36 milyard, 2011-ci ildə 1,65 milyard, 2012-ci ildə 1,45 milyard, 2013-cü ildə 1,445 milyard, 2014-cü ildə 1,352 milyard, 2015-ci ildə 640 milyon, 2016-cı ildə 491 milyon, 2017-ci ildə 590 milyon, 2018-ci ildə 863 milyon, 2019-cu ildə 757 milyon dollar olub.

GÜNDƏM  / XuralTAC

“Azərbaycanda koronavirusun dinamikası İspaniyanı xatırladır”

Xural Yazıldığı tarix 27 Mart 2020

“Ən qorxulu məqam koronavirusa yoluxanların sürətinin sağalanların sürətini üstələməsidir”.

Virtualaz.org bildirir ki, bunu AzTV-nin efirində Nazirlər Kabinetinin (NK) mətbuat katibi İbrahim Məmmədov deyib.

Onun sözlərinə görə, hazırda Azərbaycanda yoluxanların sayı 104 nəfərdir ki, bu da ölkəmiz üçün rekord göstəricidir.

“Qorxulu məqam yoluxanların sürətinin sağalanların sürətini çox üstələməsidir. Azərbaycanda indiyədək 122 nəfərdə koronavirus aşkar edilib, cəmi 15 nəfər sağalıb. İspaniyada belə dinamika var idi. Orada da infeksiya həndəsi silsilə ilə artırdı. Ona görə də İspaniyanın səhiyyə sistemi bu işin öhdəsindən gələ bilmədi. Bu səbəbdən biz buna imkan verməməliyik.

Karantin rejimi imkan verir ki, cərimələr və məcburiyyətlər tətbiq edilsin. Amma hələlik bunu etmək istəmirlər, ümid olunur ki, insanlar öz fərdi məsuliyyətlərini başa düşəcəklər. Əgər bu, ölkə daxilində genişmiqyaslı epidemiyaya səbəb olsa, bunun altından çıxa bilməyəcəyik. Ona görə sonuncu müşavirədə şəhər və rayon icra orqanlarına tapşırıldı ki, karantin rejiminin tələblərinə ciddi əməl olunsun. Üç gün göstərir ki, insanlar karantin rejiminə əməl etmək istəmirlər”, – deyə İbrahim Məmmədov bildirib.